Kocanki piaskowe – występowanie, właściwości lecznicze i sposoby przetwarzania
Zioła wykorzystywane są przez człowieka od tysięcy lat. Można je podzielić na zioła lecznicze, rośliny przyprawowe oraz olejkodajne. Kiedyś stosowane były głównie w ziołolecznictwie, lecz wraz z rozwojem medycyny zostały częściowo wyparte przez medykamenty. Mimo to wciąż mają swoich zwolenników.
Obecnie bardzo chętnie wykorzystywane są w kulinariach, szczególnie dzięki mieszaniu się kuchni całego świata. Bez względu na sposób wykorzystania zioła powinny być obecne w codziennej diecie, gdyż posiadają liczne właściwości m.in.: przeciwzapalne, antybakteryjne, przeciwgrzybicze, antyutleniające, żółciopędne, uspokajające i regenerujące.
Zioła można kupić formie suszonej lub sproszkowanej. Jednak warto hodować je samodzielnie w ogrodzie lub kupić zioła w doniczce i założyć niewielki ogródek np. na balkonie. Zioła w doniczkach dostępne są m.in. w supermarketach i sklepach zielarskich.
Rośliny lecznicze posiadają substancje czynne, które odpowiednio wykorzystane mają działanie prozdrowotne. Trzeba jednak pamiętać, że w nadmiarze mogą być szkodliwe, a nawet trujące.
Z ziół leczniczych przygotowuje się napary, maceraty, wyciągi, soki, maści, nalewki wodne lub alkoholowe. Najczęściej wykorzystuje się do tego następujące rośliny:
Z roślin produkowane są liczne leki ziołowe. Najczęściej dostępne są bez recepty, ze względu na delikatniejsze i bezpieczniejsze działanie. Należy jednak pamiętać, że każdy lek powinien być stosowany według zaleceń lekarza, farmaceuty lub ulotki dołączonej do opakowania. Ostrożność należy zachować przede wszystkim u dzieci, kobiet w ciąży i karmiących piersią.
Z ziół pozyskuje się również olejki eteryczne wykorzystywane zarówno leczniczo, jak i w celach relaksacyjnych do masażu i aromaterapii. Rośliny olejkodajne mają specyficzny zapach i właściwości. Stosowane są jako składniki kremów, balsamów, mydeł, olejków do ciała, a także do odstraszania owadów. Najchętniej wybierane to:
Zioła mają również liczne walory smakowe, dlatego chętnie dodawane są do potraw. Odpowiednio użyte wydobywają niesamowity smak dania. Wykorzystuje się zarówno ich liście, korzenie, jak i nasiona i kwiaty. Doskonale sprawdzają suszone i świeże. Dodatkowo oprócz smaku mają również właściwości ułatwiające trawienie. Najczęściej w kuchni goszczą:
Od lat przyprawy są bardzo cenione na całym świecie. Na przestrzeni XV i XVII wieku, gdy hiszpańscy i portugalscy odkrywcy sprowadzali wciąż to nowe mieszanki, uchodziły za pewnego rodzaju bogactwo. Obecnie za ekskluzywne przyprawy uważa się:
Każda kuchnia świata charakteryzuje się własną mieszanką przypraw i ziół. Nadają one specyficznego smaku, dzięki któremu można rozpoznać pochodzenia dania.
Wybierając zioła bez względu na ich przeznaczenie należy zwracać uwagę na pochodzenie. Powinny rosnąć na terenach nienarażonych na zanieczyszczenia powietrza i gleby, aby zachować swoje wszystkie właściwości i nie stać się szkodliwymi. Ponadto ważny jest również czas zbioru np. niektóre zioła zbiera się tuż przed kwitnięciem, gdyż właśnie wtedy posiadają najwięcej substancji czynnych i aromatu.
3
