Jedną z wyjątkowo cennych, stosowanych już od czasów starożytnych roślin jest kadzidłowiec, czyli boswelia. Dawniej był on wykorzystywany w obrzędach religijnych oraz medycynie. Jego wartość porównywano do złota, co powinno uzmysłowić, jak bardzo był poważany – i to nie bez powodu! W niniejszym artykule omówiono właściwości i medyczne zastosowania tej ważnej z medycznego punktu widzenia rośliny.
Boswelia – kadzidłowiec – na co pomaga? Właściwości, wskazania, przeciwwskazania
Spis treści
- Kadzidłowiec indyjski (boswelia) – co to za roślina?
- Czym są kwasy bosweliowe?
- Jakie są cechy drzewa i żywicy kadzidłowca?
- Kadzidłowiec (boswelia) – właściwości
- Wskazania do stosowania Boswellia serrata
- Przeciwwskazania do przyjmowania kadzidłowca
- Gdzie można kupić i w jakiej formie występuje kadzidłowiec indyjski?
Kadzidłowiec indyjski (boswelia) – co to za roślina?
Kadzidłowiec przynależy do rodziny osoczynowatych i rośnie na terenach Indii, Półwyspu Arabskiego oraz niektórych krajów Afryki. Występuje w kilku odmianach, a wśród najpopularniejszych wyróżnia się Boswellia serrata, czyli kadzidłowiec indyjski oraz Boswellia carteri, czyli kadzidłowiec Cartera.
Kadzidłowiec indyjski to drzewo liściaste, osiągające wysokość nawet 5 m, o korze koloru szaro-zielonego i owalnych, owłosionych liściach. Podczas kwitnienia od początku roku do końca marca na drzewie widoczne są białe kwiaty. Do celów leczniczych wykorzystuje się ekstrakt z kadzidłowca w postaci oleożywicy.
Żywicę kadzidłowca od lat stosuje się w medycynie ajurwedyjskiej . Ponadto, przeprowadzone w Indiach badania udowodniły skuteczne działanie kadzidłowca, przez co zaczął on być pożądany także w konwencjonalnej medycynie zachodniej.
Czytaj również: Gałka muszkatołowa – afrodyzjak i antydepresant. Właściwości i sposób użycia
Czym są kwasy bosweliowe?
Kwasy bosweliowe to związki chemiczne, zaliczane do grupy pięciocyklicznych triterpenów. Występują one naturalnie m.in. w żywicy rośliny Boswellia serrata, czyli kadzidłowca indyjskiego. Wykazują silne właściwości przeciwzapalne, działając poprzez zatrzymanie wytwarzania, charakterystycznych dla stanów zapalnych substancji, takich jak leukotrieny i prostaglandyny.
Jakie są cechy drzewa i żywicy kadzidłowca?
Boswellia serrata jest nazywany zwyczajowo Salai guggul, a pozyskiwany z niego ekstrakt to oleożywica, zwana także jako guggul, i żywica oleogumowa, której roślina zawdzięcza swoje prozdrowotne właściwości. W skład oleożywicy wchodzi: od 30 do 60% czystej żywicy, od 5 do 10% olejków eterycznych, które nadają jej specyficzny aromat oraz polimery i polisacharydy.
Żywicę oleogumową pozyskuje się poprzez nacięcie kory łodyg i gałęzi drzewa, mającego co najmniej 5 lat. Świeżo zebrany guggul charakteryzuje się pięknym, złotym kolorem i dużą lepkością. Podczas procesu twardnienia, przybiera on żółto-brunatną barwę.
To też może Cię zainteresować: Paracetamol – charakterystyka leku
Oleożywicę poddaje się procesowi oczyszczania poprzez destylację z parą wodną. W ten sposób oddzielone zostają wszelkie stałe części, takie jak np. kora drzewa. Następnie zmniejsza się ciśnienie, aby płyn odpowiednio stężał. Ostatnim etapem procesu przeróbki kadzidłowca jest liofilizacja, która przemienia płyn w suchy ekstrakt z kadzidłowca indyjskiego.
Oleożywicę wykorzystuje się w fitoterapii i farmakologii ze względu na liczne właściwości prozdrowotne, głównie działanie przeciwzapalne. Żywica kadzidłowca indyjskiego zawiera wcześniej omówione kwasy bosweliowe, w tym najsilniej działający przeciwzapalnie kwas 3-O-acetylo-11-keto-β-bosweliowy.
Czytaj również: Czarny czosnek – jak powstaje, właściwości
Kadzidłowiec (boswelia) – właściwości
W czasach starożytnych kadzidłowiec był uniwersalnym lekiem na wiele chorób. Obecnie jest on najczęściej stosowany w terapii reumatoidalnego zapalenia stawów oraz gruntownie badany pod kątem leczenia schorzeń cywilizacyjnych, w tym nowotworów. Współczesny stan wiedzy pozwala stwierdzić, że leczenie żywicą kadzidłowca indyjskiego jest skuteczne w poszczególnych jednostkach chorobowych i wykazuje właściwości:
- obniżające poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi;
- obniżające ilość fruktozaminy, a tym samym glukozy w krwioobiegu;
- ochraniające wątrobę poprzez zmniejszenie hepatotoksyczności;
- ochraniające serce, za sprawą mniejszej przyswajalności tłuszczów oraz odwrócenie niekorzystnych zmian metabolicznych, poprzez działanie przeciwko wolnym rodnikom tlenowym;
- neuroprotekcyjne, polegające na przywróceniu uszkodzonym nerwom sprawności, za sprawą antyoksydacji i zatrzymania procesu acetylocholinoesterazy, powodującego upośledzenie zdolności umysłowych;
- zmniejszające stany zapalne, ból i opuchliznę poprzez hamowanie wydzielania substancji je aktywujących, w tym leukotrienów. Działanie przeciwzapalne dotyczy nie tylko mięśni i stawów, ale także dziąseł i organów;
- przeciwnowotworowe, m.in. za sprawą zahamowania namnażania się komórek rakowych i powstawania przerzutów. Dotychczas przeprowadzone badania potwierdzają pozytywny wpływ kwasów bosweliowych na zmniejszenie gruczolowłókniaka piersi oraz ich efektywne działanie niszczące na nowotwory m.in.: piersi, prostaty, jajników, płuc, skóry oraz krwi (białaczkę). Zaobserwowano także lepszą skuteczność chemioterapii raka trzustki, za sprawą włączenia do leczenia ekstraktów z kadzidłowca;
- antybakteryjne i przeciwgrzybicze, m.in. za sprawą zawartego w żywicy olejku eterycznego;
- łagodzące dla skóry, szczególnie w połączeniu z lecytyną. Z tego względu kadzidłowiec jest stosowany w leczeniu dermatoz, takich jak łuszczyca czy wyprysk rumieniowy;
- przeciwzmarszczkowe poprzez zatrzymanie procesów niszczenia włókien kolagenowych, będących podporą dla skóry.
Wskazania do stosowania Boswellia serrata
Starożytna wycena rośliny kadzidłowca, równoważna ze złotem, przestaje dziwić, kiedy pozna się niezwykłe właściwości prozdrowotne kwasów bosweliowych. Ekstrakt z Boswellia serrata jest wskazany w leczeniu między innymi.:
- bólów różnego pochodzenia, w tym nerwobólów;
- chorób reumatycznych;
- chorób nowotworowych;
- chorób autoimmunologicznych, w tym stwardnienia rozsianego;
- chorób układu oddechowego, takich jak np. astma;
- stanów zapalnych w układzie mięśniowo-szkieletowym;
- artretyzmu;
- alergii w tym kataru siennego i zatok;
- boreliozy;
- depresji;
- wrzodów;
- zapaleń: skóry (np. przy atopowym zapaleniu skóry czy łuszczycy), stawów, mięśni oraz organów, np. jelit;
- zespołów cieśni nadgarstka.
Czytaj również: Adaptogeny – czym są i jak działają?
Przeciwwskazania do przyjmowania kadzidłowca
Kadzidłowiec indyjski jest niezwykle cenną rośliną także ze względu na brak skutków ubocznych, charakterystycznych dla działania innych substancji o analogicznym działaniu. Ważne jest to, że jego działanie przeciwzapalne jest pozbawione ryzyka, w przeciwieństwie do kortyzonu czy niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Ponadto nawet długotrwałe przyjmowanie preparatów z kadzidłowcem nie grozi owrzodzeniami żołądka czy toksycznym wpływem na inne organy. Z tego względu istnieje niewiele przeciwwskazań do jego przyjmowania. Nie zaleca się stosowania kadzidłowca indyjskiego u kobiet w ciąży oraz okresie laktacji, a także u osób, które są leczone farmakologicznie na tarczycę. Pomimo tego ważne jest, aby przyjmować wyłącznie zalecane w ulotce produktu ilości kadzidłowca.
Gdzie można kupić i w jakiej formie występuje kadzidłowiec indyjski?
Kadzidłowiec indyjski można kupić w aptekach stacjonarnych i internetowych, sklepach zielarskich oraz ze zdrową żywnością. Występuje on w postaci suplementów diety z ekstraktem z guggul w kapsułkach lub proszku oraz produktów mieszanych, zawierających kadzidłowiec i inne podobnie działające na organizm substancje.
Czytaj również: Bylica roczna – właściwości, przeciwwskazania, jak stosować?
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- E. Lamer-Zarawska, „Fitoterapia i leki roślinne”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2013, s. 95, 326-327, 379-380;
- M. E. Senderski, „Ziołowe receptury na zdrowie”, Wydawnictwo Herbavis, Podkowa Leśna 2012 s.312-314;
- P. Staniewska, M. Wojciechowska, I. Grzegorzyk-Karolak, "Gugul - roślinne panaceum z Indii",Farm Pol, 2019, 75(12), s. 665, 668-674;
- https://assets.panshop.pl/50773/19313/shopfiles/kadzidlowiec-tlumaczenie-skonwertowany.pdf.
Opublikowano: 06.09.2021;
Oceń:
4.1
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Anna Gilewska
Kosmetolog
Licencjonowany kosmetolog (temat pracy dyplomowej: „Pielęgnacja skóry dotkniętej trądzikiem pospolitym w gabinecie kosmetologa oparta o wybrane metody aparaturowe”) i magister administracji na specjalizacji zarządzania ochroną zdrowia (temat pracy magisterskiej: „Prawne i organizacyjne uwarunkowania wykonywania zabiegów kosmetycznych”). Propagatorka zdrowego trybu życia oraz kosmetyków naturalnych. Poszerza swoją wiedzę na kongresach i targach branżowych. Interesuje się psychologią i medycyną komplementarną.
3
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 22.09.2023