Bóle stawów, kości i mięśni skłaniają pacjentów do wizyty u ortopedy lub reumatologa. Przyczyną chorób kostno-stawowych są urazy, zwyrodnienie, reumatyzm, a czasami także nowotwór. Najczęściej do wizyty u specjalisty skłania ból krzyża, czyli ból pleców na dole, częste lumbago, zapalenie stawów. Zazwyczaj domowe sposoby i leki przeciwbólowe bez recepty przynoszą poprawę.
W miarę starzenia się organizmu, w tym w okresie menopauzy u kobiet, wzrasta ryzyko pojawienia się zmian zwyrodnieniowych. Ich objawami jest ograniczenie ruchomości oraz ból biodra, ból barku, ramion, palców i nadgarstka. Częste jest reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), a u młodszych pacjentów inna choroba reumatyczna – zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK).
U osób aktywnych, uprawiających sport przyczyną wizyt u ortopedy są urazy i złamania. Po bieganiu i chodzeniu po górach pojawiają się zwłaszcza problemy z kolanami. Ból nasila się po zginaniu kolana, obecny jest z boku i podczas chodzenia. Przyczyną są bardzo często urazy rzepki lub więzadeł krzyżowych, a także zwyrodnienie stanu kolanowego.
U sportowców zwiększa się ryzyko takich urazów jak: zwichnięcie barku, złamanie żeber, złamania nadgarstka, kręgów w kręgosłupie i kości długich – ramiennej, piszczelowej, strzałkowej, a także w obrębie stopy – palucha i trójkostkowe.
Z kolei u osób, które prowadzą siedzący tryb życia, zagrożeniem jest zespół cieśni nadgarstka, a także skrzywienia kręgosłupa, które powodują ból nie tylko w dolnej części pleców, ale przed wszystkim ból szyi.
Za ból stóp odpowiadają haluksy (paluch koślawy) oraz ostrogi piętowe. Przyczyną bólu pod stopą może być sztywny paluch, płaskostopie poprzeczne, stopa wydrążona i modzele.
Ból lędźwi i w innych odcinkach kręgosłupa (piersiowego, szyjnego) powodowany jest przez przepuklinę jądra miażdżystego. Przepuklina w kręgosłupie utrudnia poruszanie się, a ostry ból nasila w czasie ruchu. Tu potrzebna jest już rehabilitacja i fizjoterapia – prądy, ciepłolecznictwo, okłady, masaż, kąpiele lecznicze, krioterapia, a także plastrowanie, czyli taping.
W procesie starzenia dochodzi do utraty elastyczności, upośledzenia mechanizmów regeneracyjnych mogących zwiększać prawdopodobieństwo występowania przepukliny, dyskopatii poprzez dehydratację tarcz i w następstwie obniżenia wysokości krążka, co w opisach badań obrazowych zostaje ujęte jako obniżony krążek międzykręgowy z cechami dehydratacji. Zmiany o charakterze zwyrodnieniowym oraz o znamionach uszkodzenia mechanicznego należą do jednych z najczęściej pojawiających się tutaj patologii. Wybitnie rzadko mamy do czynienia z infekcjami, deformacjami i wadami wrodzonymi jak np. szczątkowy krążek międzykręgowy pojawiający się jako efekt zrośnięcia dwóch sąsiednich kręgów np. w odcinku szyjnym C6-C7.
Uwypuklenie typu bulging disc to łagodna zmiana polegająca na delikatnym uwypukleniu połowy obwodu krążka międzykręgowego. Może być symetryczna lub asymetryczna. Przyczyną jest najczęściej adaptacja do powstałych już zmian występujących w odcinku L5-S1. Często współtowarzyszy wiotkości więzadłowej oraz bywa indukowana po wykonaniu badań obrazowych jak MRI czy TK wskutek wymuszonej pozycji. Nie jest to przepuklina, często używa się określenia wypuklina (pojawiająca się często wypuklina odcinka lędźwiowego).
Przepuklina krążka międzykręgowego, określana bardzo potocznie jako „wypadający dysk”. Dysk w kręgosłupie nie może jednak wypaść, co najwyżej dochodzi do przesunięcia zawartości tkanki wewnątrzdyskowej poza zawartość przestrzeni międzykręgowej, chcąc iść za tą terminologią bardziej właściwa wydaje się być nomenklatura – przesunięty dysk. Do przepukliny może dojść na skutek zmiażdżenia dysku w kręgosłupie lub też przemieszczenia jego zawartości w obszarze trzonu kręgowego. W zależności od stopnia zaawansowania powstałej przepukliny, wyróżniamy kilka etapów.
Protruzja krążka międzykręgowego oznacza częściowe przerwanie – pęknięcie pierścienia włóknistego krążka międzykręgowego, bez przerwania ciągłości warstw zewnętrznych dysku. Jest to jeden z początkowych etapów uszkodzenia krążków między trzonami kręgów. Kolejny etap degeneracji to ekstruzja polegająca na jeszcze intensywniejszym zwężeniu tarczy międzykręgowej i przerwaniu ciągłości pierścienia włóknistego, w tym także jego warstw zewnętrznych. Najgroźniejszy, najtrudniej poddający się leczeniu etap to sekwestracja krążka międzykręgowego. Dochodzi tutaj do oddzielenia części tkanki dyskowej, fragment ten jest nazywany sekwestrem. Potocznie tę sytuację określa się mianem wypadnięcia dysku lub wypadania krążka międzykręgowego, co nie jest jednak właściwe i nie oddaje stanu faktycznego zachodzących zmian. Przepukliny możemy podzielić na ograniczone i rozlane. Sytuacja w której obręb pierścienia włóknistego nie jest przerwany jest przepukliną ograniczoną, kontakt jądra miażdżystego z innymi tkankami definiuje przepuklinę rozlaną.