Krótka historia wibroterapii
Korzenie wibroterapii sięgają 1867, kiedy Gustav Zander, rosyjski fizyk i wynalazca opracował urządzenie, które generowało wibracje za pomocą systemu ciężarków, lin i wielokrążków. Niemal 30 lat później John Harvey Kellog wykorzystał w swojej praktyce klinicznej podobny wynalazek, który miał poprawiać krążenie krwi i likwidować zaparcia. Nieco później Rosjanie zaczęli implementować wibroterapię w swój program kosmiczny, ponieważ wzmacniała ona kości astronautów i przeciwdziałała zmniejszeniu masy kostnej.
Obecnie wibroterapia jest stosowana rutynowo w gabinetach rehabilitacji.
Jak działa wibroterapia?
Wibroterapię klasyfikuje się jako zabieg fizjoterapeutyczny. Polega ona na stymulacji wrzecionek nerwowo-mięśniowych (ang. muscle spindles) za pomocą wibracji o precyzyjnie dobranej częstotliwości i amplitudzie ruchu. Te wrzecionka to rodzaj proprioreceptorów (receptorów czucia głębokiego), które przekazują do mózgu informacje o wydłużaniu się i skracaniu mięśnia. Nasz układ nerwowy wykorzystuje je, aby zorientować położenie ciała, kiedy stoimy, poruszamy się lub zmieniamy pozycję. Wibracje oddziałują także na powięź, rozluźniając ją i likwidując punkty spustowe, jak i sam układ nerwowy.
Obecnie uważa się, że wibroterapia może zwiększać zakres ruchu w stawach, rozluźniać mięśnie, działać przeciwbólowo, a także stymulować działanie osteoblastów, czyli komórek kościotwórczych.
Przyczynia się też do pobudzenia metabolizmu i redukcji masy ciała. W jednym z badań wykazano, że realizacja sesji trwających 30 minut przez okres 4 tygodni doprowadziła do spadku masy ciała u osób poddanych wibroterapii średnio o 2,8%. Odnotowano też spadek BMI (ang. Body Mass Index) o około 3%. Obniżeniu uległ też udział tłuszczu wisceralnego, czyli tkanki tłuszczowej okrywającej organy wewnętrzne
W wibroterapii wyróżnia się wibracje lokalne, które produkuje specjalna głowica przykładana do ciała, jak i wibracje globalne, które oddziałują na cały organizm człowieka. Wibroterapia globalna jest realizowana przy użyciu specjalnej maty.
Parametry wibroterapii są definiowane przez trzy różne wartości:
częstotliwość drgań (wyrażoną w Hz), zwykle od 0,5 Hz do 100 Hz,
amplitudę ruchu (wyrażoną w milimetrach), od 0,01 do 5 mm,
przyspieszenie (wyrażone w metrach na sekundę do kwadratu), od 0,01 do 10 m/s2.
Przeczytaj również:
Terapia Bowena – co to jest, na czym polega, na co pomaga?
Kiedy zaleca się stosowanie wibroterapii?
Wibroterapia jest wykorzystywana w przypadku wielu dolegliwości, pomaga też regulować organizm:
przyspiesza regenerację i wzmacnia mięśnie po wysiłku fizycznym,
stanowi element rehabilitacji pourazowej jako uzupełnienie innych zabiegów fizykoterapeutycznych,
zmniejsza odczuwanie bólu mięśniowo-szkieletowego,
wywołuje wazodylatację naczyń krwionośnych i wykazuje działanie przeciwzakrzepowe,
reguluje ciśnienie krwi,
wspomaga usuwanie wydzieliny płucnej,
redukuje napięcie mięśniowe, np. w obrębie obręczy barkowej.
Obecnie masaż wibracyjny stanowi rutynowy zabieg rehabilitacyjny w sporcie, wsparcie w medycynie sportowej, kosmetologii, fizjoterapii i nie tylko. Odpowiedni dobór częstotliwości zmniejsza sztywność tętnic i poprawia parametry kardiologiczne.
Czy wibroterapia jest bezpieczna? Przeciwwskazania i skutki uboczne
Pozytywny wpływ wibroterapii na zdrowie nie budzi wątpliwości, ale czy to oznacza, że każdy może skorzystać z tej metody? Okazuje się, że niekoniecznie. Terapia wibracyjna nie jest polecana m.in. w przypadku:
złamań zmęczeniowych,
stanów krwotocznych,
uszkodzeń układu nerwowego,
osób, które cierpią na padaczkę,
wymiany stawu,
zaburzeń kardiologicznych uzasadniających montaż rozrusznika serca,
świeżo przebytych zawałów serca,
ostro przebiegających stanów zapalnych,
nieuregulowanego nadciśnienia tętniczego,
pacjentów z zakrzepicą,
ostrych rzutów stwardnienia rozsianego,
kobiet w ciąży.
W razie wątpliwości warto skonsultować bezpieczeństwo zastosowania wibroterapii z lekarzem. Może się okazać, że bardziej zasadna okaże się inna forma terapii leczniczej. Zwłaszcza zachowanie takich schorzeń, jak nowotwory, jest trudne do przewidzenia w przypadku wibracji.
Przeczytaj również:
Terapia manualna – na czym polega, techniki, czy pomaga?
Ile kosztuje wibroterapia?
Koszt zabiegu wibroterapii zależy przede wszystkim od obszaru i czasu trwania. Masaż wibracyjny, który obejmuje fragment ciała i trwa 30 minut, zwykle kosztuje do 80-100 zł. Zabiegi oddziałujące na całe ciało będą odpowiednio droższe.
Podobnie jak inne zabiegi fizjoterapeutyczne, wibroterapia może stanowić czynnik mobilizacyjny, wspomagający: leczenie bólu, regenerację po intensywnym treningu, poprawę krążenia i elastyczności tkanki łącznej. Powoduje też przyspieszenie metabolizmu. Warto rozważyć wibroterapię jako uzupełnienie masażu i innych form działań terapeutycznych.
