Leki na serce, nazywane kardiologicznymi, to farmaceutyki o szerokim spektrum działania. Ich podział – na kilka grup – jest zależny od schorzenia, z którym przyjdzie nam się mierzyć. Choroby serca są bowiem jednymi z najpowszechniejszych schorzeń, które dotykają pacjentów. Z początku wydaje się, że niemiarowe bicie serca nie jest niczym szczególnym, jednak nasilająca się arytmia może doprowadzić do poważnych zaburzeń, np. bloku serca, w którym zblokowane jest przewodzenie impulsów w sercu, czy poważniejszych, takich jak zawał serca, którego następstwem może być śmierć.
Chore serce to także częsta przyczyna udarów i wylewów. Chorzy, u których problemem jest gęsta krew są bardzo narażeni na zatory żylne. Tworzący się zakrzep uniemożliwia swobodny przepływ kwi, co prowadzi do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Zwiastunem takiego stanu może być nadciśnienie tętnicze, które dotyczy większości chorych.
Leczenie chorób serca jest złożone. Najczęstsze preparaty podawane pacjentom to te obniżające ciśnienie, przeciwarytmiczne lub moczopędne. W chorobach serca stosuje się również statyny i fibraty, których zadaniem jest obniżenie poziomu cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Często jest to niezbędne, ponieważ uważa się, że za większość chorób kardiologicznych odpowiedzialna jest miażdżyca (wysoki poziom cholesterolu i trójglicerydów).
Miażdżyca jest podstępna. Krążący we krwi cholesterol jest odkładany w postaci złogów i zapycha tętnice, zwężając je. Przez to przepływ krwi jest utrudniony i dochodzi do niedokrwienia poszczególnych narządów. Tworzy się skrzep mogący przemieścić się do płuc, serca lub mózgu, co jest stanem zagrożenia życia chorego. Właśnie w tym celu stosuje się leki na cholesterol, aby nie dopuścić do osadzania się złogów i wycofać powoli już te istniejące.
Najczęściej stosowane leki na obniżenie cholesterolu to:
Zbijanie cholesterolu stosuje się u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, przy zawale serca, także przy problemach z krążeniem.
Nadciśnienie tętnicze jest kolejnym winowajcą kłopotów kardiologicznych. Nieleczone może doprowadzić do udaru lub wylewu, którego konsekwencją może być nawet zgon chorego. Leczenie NT polega na obniżaniu ciśnienia krwi do wartości prawidłowych – przy założeniu, że pacjent przyjmuje leki regularnie. Leki na ciśnienie przyjmuje się do końca życia.
W terapii nadciśnienia tętniczego stosuje się:
W leczeniu niewydolności serca i arytmii stosuje się:
Beta-blokery są powszechnie stosowane w terapii pacjentów, którzy przeszli zawał serca. W ich apteczkach nie powinno zabraknąć również nitrogliceryny, która jest ratunkiem przy napadzie dławicy piersiowej lub w ostrej niewydolności serca. Pacjentom po zawale i tym po udarze przepisuje się także leki przeciwzakrzepowe (antykoagulanty), które chronią przed zatorami, np. acenokumarol, rywaroksaban. Profilaktycznie stosuje się też kwas acetylosalicylowy (popularna aspiryna), który hamuje agregację płytek i jest dostępny bez recepty, lub stosuje wypisany na receptę klopidogrel – są to leki przeciwkrzepliwe przyjmowane po zawałach. Leki rozrzedzające krew należy stosować po ścisłą kontrolą lekarza.
Leki nasercowe, które stosuje się w leczeniu nadciśnienia i szeregu schorzeń o podłożu kardiologicznym są wydawane tylko i wyłącznie na receptę. Postać tych leków to najczęściej tabletki powlekane, rzadziej kapsułki lub spray (np. nitrogliceryna).
Leki, na które nie trzeba recepty i są stosowane na wzmocnienie serca, możemy kupić w aptekach lub sklepach zielarskich. Mają postać płynów (płyny wzmacniające serce), drażetek lub tabletek do połykania. Są też dostępne w formie wygodnych kapsułek – np. lecznicze kwasy omega-3. Ich zaletą jest nie tylko łatwa dostępność, ale też szerokie zastosowanie, ponieważ można je przyjmować również na krążenie. Bez recepty kupimy też leki kardiologiczne w postaci tabletek do ssania, takie jak walerianian metylu (w zaburzeniach rytmu serca) lub niketamid w połączeniu z glukozą. Podwyższa on ciśnienie krwi w razie nagłej potrzeby. Ostatecznie sięgnąć możemy po zioła, np. głóg, który łatwo kupić w postaci wyciągów, ziół sypkich albo tabletek.