
Prawidłowy poziom cukru we krwi – normy glikemii na czczo i po posiłku
Poziom cukru we krwi zależny jest od wielu czynników, np. pory dnia, diety czy aktywności fizycznej.

lekarz
Badania – diagnostyczne, laboratoryjne czy obrazowe – są niezbędnym narzędziem diagnostycznym, pozwalającym wykryć chorobę nawet na bardzo wczesnym etapie rozwoju i dobrać odpowiedni sposób leczenia.
W badaniach diagnostycznych powszechne jest stosowanie endoskopu, wprowadzanego do jam ciała. W zależności od badanego układu wyróżniamy m.in. takie badania jak:
Metoda ta pozwala na dokładną ocenę kondycji narządów. Do grupy tej należy zaliczyć również EKG serca, niezbędne w diagnostyce schorzeń mięśnia sercowego.
Badania laboratoryjne to przede wszystkim badania krwi i moczu. Dzięki morfologii możliwe jest oznaczenie poziomu elementów morfotycznych (trombocytów, limfocytów, erytrocytów), co daje sposobność wykrycia niedokrwistości, stanów zapalnych czy chorób krwi. Oznaczenie szeregu innych parametrów wykorzystywane jest w diagnostyce schorzeń nerek, wątroby i innych organów. Morfologia krwi z rozmazem stanowi uzupełnienie tradycyjnego badania krwi. Umożliwia mikroskopową ocenę budowy komórek. Zleca się ją przy niejasnych wynikach morfologii, standardowo także przy morfologii u dziecka.
Badanie moczu służy głównie sprawdzeniu funkcji układu moczowego. Ocenia się m.in. gęstość, zapach, kolor moczu, obecność białka, bilirubiny czy ciał ketonowych. Badanie ogólne moczu wykorzystuje się w rozpoznaniu m.in. kamicy nerkowej, zapaleniu pęcherza moczowego, nefropatii refluksowej, ale także cukrzycy. Wskazaniem są niepokojące objawy w postaci krwiomoczu, uczucia parcia na pęcherz czy bólu w dole brzucha podczas mikcji.
Wśród badań obrazowych najbardziej powszechne jest USG, które – dzięki wykorzystaniu ultradźwięków – pozwala na wykrycie nawet bardzo niewielkich zmian w obrębie tkanek (USG brzucha, USG nerek, USG ginekologiczne). RTG, czyli badanie radiologiczne, potocznie określane jako prześwietlenie, przeprowadzane jest najczęściej w przypadku złamań i urazów. Tomografia komputerowa z kolei pozwala uzyskać przestrzenne przekroje, dlatego sprawdza się m.in. w diagnostyce guzów mózgu.
Ogromne znaczenie mają badania profilaktyczne, cenne m.in. dla wczesnego rozpoznania chorób cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca czy nadciśnienie, a przede wszystkim schorzeń nowotworowych.
W przypadku tych ostatnich szczególne znaczenie ma mammografia, niezbędna dla wczesnego wykrycia raka piersi. Dla pań równie ważna jest cytologia, stanowiąca narzędzie wczesnego wykrywania raka szyjki macicy. Z kolei mężczyźni po 30. i 40. roku życia regularnie powinni wykonywać badanie prostaty (per rectum) z jednoczesnym oznaczaniem antygenu PSA. To niezbędne badania na raka stercza. Do ważnych badań profilaktycznych zalicza się także badanie hormonów tarczycy, badanie poziomu cukru we krwi czy oznaczanie stężenia cholesterolu.
Czasami, by pobrać materiał do badań, niezbędne jest przerwanie powłok ciała – wykonanie nacięcia, biopsji. Zabiegi diagnostyczne najczęściej nie nie niosą ryzyka utraty zdrowia. Do najczęściej wykonywanych można zaliczyć biopsję cienkoigłową tarczycy, koronarografia, biopsja piersi.

Poziom cukru we krwi zależny jest od wielu czynników, np. pory dnia, diety czy aktywności fizycznej.

lekarz

Próba prowokacyjna, nazywana również próbą ekspozycyjną to rodzaj badania umożliwiający ocenę reakcji danego układu na działanie różnych substancji. Testy te wykonywane są w celu potwierdzenia lub wykluczenia, czy dany alergen odpowiedzialny jest za występowanie u pacjenta przewlekłych objawów chorobowych.

lekarz

Scyntygrafia (badanie scyntygraficzne) to nieinwazyjna metoda diagnostyczna umożliwiająca rozpoznanie zmian fizjologicznych i patologicznych, które zaszły w organizmie człowieka. Na czym polega scyntygrafia i jakie są wskazania do jej przeprowadzenia?

chemik

Oznaczanie poziomu glukozy we krwi na czczo to jedno z najczęściej wykonywanych badań laboratoryjnych. Stężenie cukru może być oznaczane w ramach rutynowych testów kontrolnych, w celu zdiagnozowania cukrzycy bądź monitorowania jej leczenia.

analityk medyczny

Zmiana koloru moczu zależy nie tylko od chorób układu moczowego. Obserwacja lub wynik badania moczu mogą potwierdzić zmianę jego zabarwienia.

lekarz

Leukocyty, inaczej białe krwinki, to komórki stanowiące ważną część układ odpornościowego, które biorą udział w obronie organizmu przed zakażeniami oraz chronią przed nowotworami. Oznaczanie leukocytów jest jednym z podstawowych badań w ocenie stanu zdrowia, wykonywanym zwykle w ramach morfologii krwi.

lekarz

Żelazo to istotny mikroelement w organizmie człowieka. Oznaczanie poziomu żelaza (badanie krwi) wykonuje się m.

lekarz

Przesączanie kłębuszkowe to badanie, które pozwala określić ile krwi przepływa przez kłębuszki nerkowe. Jego celem jest ocena i monitorowanie czynności nerek.

analityk medyczny

Badanie cholesterolu (lipidogram) pozwala ocenić stężenie tej substancji we krwi, a następnie podjąć odpowiednie kroki w celu ewentualnego zmniejszenia jego poziomu – zwłaszcza w przypadku frakcji LDL ("złego cholesterolu"). Przekroczenie prawidłowych norm cholesterolu jest czynnikiem ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego.

lekarz

Badanie PET-CT to nowoczesna procedura diagnostyczna, która stanowi połączenie pozytronowej tomografii emisyjnej (PET) oraz tomografii komputerowej (CT/CK). Podstawowym wskazaniem do badania jest diagnostyka nowotworów.

lekarz

Krew w moczu to widoczne makroskopowo, czyli dostrzegalne gołym okiem zaburzenie w składzie, a tym samym wyglądzie moczu. Krwiomocz występować może zarówno u kobiet, jak i mężczyzn, u osób w każdym wieku.

analityk medyczny

Podwyższony ALAT (aminotransferaza alaninowa, ALT) najczęściej stanowi sygnał choroby wątroby. Podwyższone ALT jest odpowiedzią na uszkodzenie komórek tego narządu, które towarzyszy m.

lekarz

Neutrofile (NEU), określane także jako granulocyty obojętnochłonne, są bardzo ważnymi komórkami układu odpornościowego. Pełnią szczególną funkcję ochronną podczas zakażenia bakteryjnego.

lekarz

Kreatynina to produkt metabolizmu mięśni. Wydalana jest przez nerki wraz z moczem.

lekarz

Podwyższone stężenie trójglicerydów negatywnie wpływa na stan zdrowia i może prowadzić do rozwoju wielu chorób. Wysokie trójglicerydy są przede wszystkim przyczyną chorób serca i nadciśnienia tętniczego.

lekarz



Praca na wysokości może dotyczyć różnych specjalności: począwszy od robotników budowlanych, przez elektryków, ślusarzy, spawaczy czy firmy sprzątające lub marketingowe. Praca w tego typu warunkach wymaga nie tylko odpowiednich zabezpieczeń, ale również wnikliwej oceny zdrowia pracownika, co ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa jemu i innym pracownikom w miejscu pracy.

diagnosta laboratoryjny

Odchudzasz się? Budujesz masę mięśniową lub po prostu chcesz monitorować swój stan zdrowia?

dietetyk kliniczny i sportowy

Początki radiologii sięgają końca XIX w. i odkrycia promieniowania rentgenowskiego.

dr nauk medycznych

Punkcja jajników jest jednym z etapów zapłodnienia pozaustrojowego in vitro. Przeprowadzana jest ona w celu pobrania komórek jajowych z jajników.

lekarz

Hibernacja to jedno z najbardziej fascynujących zjawisk w świecie biologii – stan głębokiego spowolnienia życia, który pozwala niektórym organizmom przetrwać najtrudniejsze warunki. Choć znana głównie ze świata zwierząt, coraz częściej pojawia się w kontekście badań nad możliwościami jej zastosowania u człowieka – zwłaszcza w medycynie i eksploracji kosmosu.

farmaceutka, dr biofizyki

Dzienniczek pomiaru ciśnienia krwi pozwala na monitorowanie aktualnych wartości ciśnienia tętniczego i analizę trendów, a co za tym idzie – ocenę zdrowia pacjenta. Kto powinien zadbać o pomiar ciśnienia i gdzie kupić taki zeszyt?

dr nauk medycznych

25 czerwca 2025 roku astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski jako pierwszy Polak w historii dotarł na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). W jego bagażu, oprócz liofilizowanych pierogów, biało-czerwonej flagi i bryłki soli z Wieliczki, znalazły się m.

farmaceutka, dr biofizyki

Badanie kwasu wanilinomigdałowego w dobowej zbiórce moczu to jedno z podstawowych badań wykorzystywanych w diagnostyce nowotworów wydzielających katecholaminy. Ze względu na mniejszą swoistość i czułość w rozpoznawaniu tych nowotworów u dorosłych, badanie to często zastępowane jest nowocześniejszymi metodami.

lekarz

USG genetyczne – nazywane często również USG pierwszego trymestru – to nieinwazyjne, przesiewowe badanie prenatalne wykonywane pod koniec I trymestru ciąży. Na czym dokładnie polega?

diagnosta laboratoryjny

Hemoglobina (HGB lub Hb) jest zawierającym żelazo białkiem transportowanym przez czerwone krwinki i odpowiada przede wszystkim za przenoszenie tlenu w organizmie. Poziom hemoglobiny w morfologii oznacza się m.

lekarz

Erytrocyty (RBC w badaniach krwi) są odpowiedzialne za przenoszenie tlenu. Czerwone krwinki oznacza się w morfologii w przypadku diagnostyki niedokrwistości, podejrzenia chorób szpiku kostnego lub niedotlenienia.

lekarz

Hematokryt jest jednym z najczęściej oznaczanych parametrów w zakresie podstawowego badania krwi – tzw. morfologii, w skrócie zapisywany jako HCT lub HT.


Monocyty to komórki układu białokrwinkowego, które regulują procesy odpornościowe organizmu. Monocyty oznaczane są w morfologii krwi.

analityk medyczny

Badanie moczu dostarcza informacji na temat ogólnego stanu zdrowia oraz pomaga w diagnozowaniu chorób dróg moczowo-płciowych. Oprócz analizy składników, jak: glukoza, białko, bakterie czy leukocyty, określa się również pH moczu.

analityk medyczny