Kto powinien prowadzić dzienniczek pomiaru ciśnienia?
Obecnie nadciśnienie tętnicze uważa się za najczęstszą przyczynę prowadzącą do rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego, jak: choroba niedokrwienna serca, udar mózgu, niewydolność nerek, czy zawał serca. Szacuje się, że w Polsce ok. 11 mln osób cierpi na nadciśnienie tętnicze, z czego nawet 75% pacjentów w wieku 60 lat (i więcej) boryka się z tym problemem.
Regularny pomiar ciśnienia krwi ma istotne znaczenie dla wszystkich osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze lub znajdujących się w grupie ryzyka (np. obciążenie genetyczne i przypadki nadciśnienia w rodzinie). Jest tym istotniejszy, że niedawno zmieniono kryteria klasyfikacji stopni nadciśnienia, zaostrzając wcześniejsze wymagania. Aktualne wytyczne zakładają, że:
należy dążyć do wartości ciśnienia krwi 120–129/70–79 mm Hg, jeśli tak niskie wartości są dobrze tolerowane przez pacjenta;
wszystkie wartości ciśnienia tętniczego powyżej 130/80 mm Hg są uważane za stan nieprawidłowy;
jeśli powyższe wartości są źle tolerowane, dąży się do tak niskich wartości ciśnienia, które są racjonalnie osiągalne.
U wielu osób – które wcześniej uznawano za zdrowe – według nowych wytycznych można już stwierdzić podwyższone ciśnienie będące wskazaniem do modyfikacji diety i stylu życia.
Jak mierzyć ciśnienie tętnicze w domu? Aktualne wytyczne ESC
Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne opracowało wytyczne dla wszystkich osób, które mierzą ciśnienie na własną rękę w warunkach domowych. Warto się z nimi zapoznać, aby pomiaru dokonywać w sposób prawidłowy i wiedzieć, kiedy udać się do lekarza.
Przede wszystkim należy używać wyłącznie urządzenia pomiarowego mającego walidację. Warto zainwestować w produkt renomowanej firmy, która daje gwarancję rzetelności pomiarów. Większość urządzeń ma obecnie funkcję zapisywania nawet kilkudziesięciu ostatnich pomiarów, więc nawet w przypadku, gdy pacjent zapomni uzupełnić dzienniczek, dane nie przepadną.
Pomiaru należy dokonać w cichym pomieszczeniu po 5 min odpoczynku z podpartymi plecami i ramieniem. Oznacza to, że ciśnienia nie mierzy się zaraz po wysiłku, a pozycja ciała musi być stabilna.
Podczas każdej sesji należy wykonać 2 pomiary, aby zminimalizować ryzyko błędu. Ważne jest, aby między pomiarami zachować 1–2 min przerwy.
Pomiary należy wykonywać 2 razy w ciągu dnia – rano i wieczorem – o względnie stałych porach, przez min. 3 dni, a idealnie – 7 dni. Poranny pomiar powinien być wykonany przed przyjęciem leków i śniadaniem, ale nie bezpośrednio po wstaniu.
Kluczowe znaczenie ma zapisywanie wszystkich wyników, które trzeba uśrednić, a następnie z takim rezultatem udać się do lekarza.
Ważne jest to, że zarówno do pomiaru ciśnienia krwi w domu, jak i w gabinecie lekarskim zastosowanie znajdują te same dolne wartości. Nie należy więc zakładać korekty na to, że w obecności lekarza pacjent będzie cierpiał na syndrom białego fartucha, a ciśnienie będzie wyższe niż rzeczywiste.
Trzeba pamiętać, że dobowe wahania ciśnienia krwi są czymś całkowicie naturalnym. Poranne pomiary zwykle pokażą wyższą wartość niż wieczorne. Zawyżone ciśnienie krwi może wynikać: ze zmęczenia organizmu, z infekcji, przyjmowanych leków, a nawet przewlekłego stresu oddziałującego na organizm. Z uwagi na wielość czynników, które mogą kształtować odczyt ciśnienia, dla oceny zdrowia niezbędna jest opinia profesjonalisty.
Gdzie kupić i jak wypełniać dzienniczek pomiaru ciśnienia?
Dzienniczek pomiaru ciśnienia można kupić bez problemu w Internecie, w popularnych księgarniach i na portalach aukcyjnych. Zwykle zawiera on następujące informacje:
dane pacjenta i lekarza prowadzącego,
informacje o przyjmowanych lekach,
miejsce na podawanie wyników pomiarów – datę, godzinę, wartość ciśnienia skurczowego i rozkurczowego, a także wartość tętna (puls).
Dla skuteczności profilaktyki i leczenia kluczowe znaczenie ma regularność pomiarów. Powinny być one robione systematycznie. Tylko w ten sposób możliwe jest wyznaczenie trendu dotyczącego danej osoby i opracowanie wytycznych.
Ile kosztuje dzienniczek pomiaru ciśnienia krwi?
Cena dzienniczka pomiaru ciśnienia to zwykle kilka złotych. Osoby leczące się z powodu nadciśnienia zwykle kupują od razu kilka arkuszy, aby możliwe było śledzenie comiesięcznych zmian wartości.
