loader loader

Niskie tętno (niski puls) – przyczyny, objawy, leczenie

Prawidłowy puls (prawidłowe tętno) u człowieka wynosi od 60 do 100 uderzeń w ciągu minuty. Niskie tętno najczęściej (ale nie zawsze) jest wyrazem bradykardii, czyli zwolnionej czynności serca. Wolny puls może być fizjologiczny – np. u bardzo wytrenowanych sportowców. Niski puls może objawiać się zawrotami głowy, omdleniami oraz osłabieniem. Jak podnieść tętno i leczyć zbyt wolne bicie serca? Jakie są patologiczne przyczyny niskiego tętna?

  • 4.3
  • 212
  • 16

Niskie tętno – jaki jest prawidłowy puls?

Tętno jest to ruch ściany tętnic wyczuwalny jako regularnie powtarzające się tykanie”, wyczuwalne na tychże naczyniach krwionośnych. Tętno najczęściej sprawdzane jest na tętnicy promieniowej lub na tętnicy szyjnej. Odradza się sprawdzanie tętna na tzw. nadgarstku. Tętno człowieka zależne jest od dwóch czynników: częstości uderzeń serca oraz od elastyczności ścian tętnic. Mimo że często stawia się znak równości między tętnem a czynnością serca, myślenie to jest uproszczone.

Nie każdy przypadek niskiego tętna (pulsu) oznacza zwolnioną czynność serca, czyli bradykardię. Należy pamiętać o tym, że wyczuwalny puls w niektórych przypadkach nie pokrywa się z czynnością serca – zdarza się tak np. przy szybkim migotaniu przedsionków (mówimy wówczas o deficycie tętna). Choroby tętnic także mogą wpłynąć na to, czy wyczuwalny jest puls – czy jest niski czy wysoki.

Przy badaniu pulsu należy zwrócić uwagę na częstotliwość, miarowość i amplitudę. Niskie tętno najczęściej związane jest ze zwolnioną czynnością serca, czyli bradykardią (rzadkoskurczem).

Prawidłowy puls dorosłego człowieka w trakcie normalnej aktywności (tętno spoczynkowe) mieści się w granicach 60–100 uderzeń na minutę. Bradykardia występuje, gdy ilość uderzeń serca na minutę jest niższa niż 60 (u dorosłego człowieka, u dzieci normy są zależne od wieku).

Niekiedy mamy do czynienia z bradykardią fizjologiczną – np. czynność serca w naturalny sposób jest obniżona podczas snu. Dodatkowo fizjologicznie niski puls mają dobrze wytrenowani sportowcy.

Zobacz też: Ciśnienie atmosferyczne, a jego wpływ na człowieka

Niski puls – jakie są przyczyny za niskiego tętna?

Niskie, słabo wyczuwalne tętno może być objawem choroby serca, zmian naczyniowych, np. zaawansowanej miażdżycy, gdy elastyczność naczyń jest bardzo osłabiona.

Spośród innych patologicznych przyczyn wolnego pulsu wyróżniamy:

  • zaburzenia hormonalne (najczęściej niedoczynność tarczycy – w jej przebiegu obserwujemy ogólne osłabienie i zmęczenie, przybieranie na wadze pomimo osłabionego apetytu, zaparcia, niskie ciśnienie i puls),
  • arytmie związane z wolną czynnością serca (bradyarytmie),
  • bradykardię zatokową związaną z dysfunkcją węzła zatokowego,
  • bloki zatokowo-przedsionkowe,
  • bloki przedsionkowo-komorowe,
  • zaburzenia elektrolitowe,
  • zatrucia, np. lekami.

Za niskie tętno bywa także obserwowane w chorobie niedokrwiennej serca. Stosunkowo często jest obserwowane u osób w podeszłym wieku, z osłabioną wydolnością mięśnia sercowego – często bywa wówczas stwierdzany niski puls i wysokie ciśnienie.

Sprawdź również: Clexane – co to za lek?

Wolne tętno i za niski puls a leki na nadciśnienie

Nadciśnienie tętnicze i leki stosowane w jego leczeniu mogą spowodować skutek uboczny w postaci słabego tętna. Również beta-blokery blokują receptory beta-adrenergiczne, przez co obniżają ciśnienie tętnicze. Skutkiem ubocznym jest tu jednak spowolniona akcja serca.

Podobny efekt wywierają glikozydy naparstnicy stosowane w leczeniu niewydolności serca. Ich mechanizm działania polega na pobudzaniu układu przywspółczulnego, który odpowiada m.in. za zwalnianie czynności węzła zatokowo-przedsionkowego i węzła przedsionkowo-komorowego, a więc doprowadza do wolnego bicia serca.

Przedawkowanie leków zwalniających czynność mięśnia sercowego może wiązać się z bradykardią stanowiącą zagrożenie dla zdrowia i życia.

Zobacz również: Jakie są przyczyny zimnych potów?

Zbyt niskie tętno – objawy bradykardii (rzadkoskurczu)

Zbyt wolne bicie serca może nie dawać żadnych objawów lub manifestować się dolegliwościami, takimi jak osłabienie, mroczki przed oczami, zawroty głowy, zasłabnięcie, omdlenie, drgawki.

Zespół objawów związanych z niedostatecznym ukrwieniem ośrodkowego układu nerwowego w wyniku znacznie zwolnionej czynności serca, obejmujący powtarzające się utraty przytomności, nosi nazwę zespołu Morgagniego-Adamsa-Stokesa (zespół MAS). W przypadku tego zespołu może dojść do braku tętna.

Ponadto bradykardia prowadzi do pogorszenia tolerancji wysiłku fizycznego oraz uczucia zmęczenia. W rzadkich sytuacjach w przebiegu bradykardii może dojść do asystolii (zatrzymania akcji serca) i nagłej śmierci.

To też może Cię zainteresować: Niedokrwienie jelit – przyczyny, objawy, leczenie

Bradykardia – leczenie – jak podnieść puls?

Stwierdzenie objawowej bradykardii wymaga oceny pod kątem ryzyka wystąpienia asystolii (zatrzymania czynności serca) i wstrząsu. Jeżeli takie ryzyko zostanie wykluczone, do rozważenia pozostaje podanie atropiny lub obserwacja połączona z leczeniem przyczynowym.

W przypadku zagrożenia życia w przebiegu bradykardii konieczne jest niezwłoczne podanie atropiny, a czasem też przeprowadzenie stymulacji przezskórnej i podanie dopaminy. Bradyarytmia o nieodwracalnej przyczynie może wymagać wszczepienia rozrusznika serca.

Bezobjawowa bradykardia z reguły nie wymaga żadnego leczenia, a jedynie obserwacji – wykonania badań EKG (EKG spoczynkowe oraz 24-godzinne monitorowanie czynności serca – Holter EKG) oraz wykonania badań laboratoryjnych (w tym hormonów tarczycy).

Opublikowano: ; aktualizacja: 03.02.2022

Oceń:
4.3

Agnieszka Zaremba-Wilk

Agnieszka Zaremba-Wilk

Lekarz

Absolwentka I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W trakcie studiów aktywnie działała w Studenckich Kołach Naukowych: pediatrycznych oraz chirurgicznych. Aktualnie w trakcie specjalizacji z pediatrii. Poza chorobami dzieci interesuje się chirurgią, chirurgią dziecięcą, chorobami wewnętrznymi.

Komentarze i opinie (16)


najlepiej czuję się gdy zażyję oxazepam. Wówczas nie mam arytmi, nie mam niskiego bicia serca staje się normalne 60 min

Mam taki problem że przy badaniu ciśnienia wyskakuje 140 a bicie serca tylko 39 co to może oznaczać?

#Rutek Kolego ja mam to samo od 3lat,czasem przy zmianie pogody trochę źle się czuje,ale poza tym mam kondycję i sie nie męczę mając 47l,nie palę i nie pije kawy średni puls 49 A najniższy 38 bez objawów.

#Rutek Do lekarza niech założy holter

#Rutek Mam ciśnienie w normie a puls 50.Jak zrobiło mi się słabo poszłam do łazienki i oblałam głowę zimną wodą . Jak zmierzyłam ciśnienie to miałam 74 45 i puls 45 . Co mam robić

to jest problem, gnat pęcznieje mi jak kabaczek a puls i ciśnienie spada.

#Zygmunt trzeba wt edy jechać wózkiem ręcznym

Man Graves -Basedowa, biore propyltiouracil 2x2 dziennie. Zauwazylam troche wysoki puls 116, 120, a cisnienie ok, hormonet tarczycy bylt wysokie. Lekarz przepisal propranolol 10 mg 2 razy dziennie. Po tabletce puls nawet 74, 80.. Po 6 godzin znowu puls 101.. i biore drugs tabletke. Lekarz mowil ze to przez tarczyce. A Wy co myslicie? Jakie leczenie? Co zbadac?

Może zainteresuje cię

Niewydolność krążenia (ostra i przewlekła) – przyczyny, objawy, leczenie, powikłania

 

Drożdżyca jamy ustnej – przyczyny, objawy, leczenie

 

Mahonia – właściwości lecznicze, skład, zastosowanie, wskazania i przeciwwskazania. Przepisy

 

Jak działają szczepionki? Mechanizmy i rodzaje szczepionek

 

Koronarografia – wskazania, przygotowanie, powikłania po koronarografii serca

 

Cavinton Forte – na co pomaga, jak stosować, skutki uboczne

 

Skarpetki złuszczające – jak działają, które wybrać, czy można nakładać je w ciąży?

 

Plecak przetrwania – czym jest i co powinno się w nim znaleźć?