Czym jest metakwalon? Krótka historia
Metakwalon, który swoją popularność zyskał głównie pod handlową nazwą Quaalude, to syntetyczny związek chemiczny będący pochodną chinazolinonu, odkryty i wprowadzony na rynek farmaceutyczny w latach 60. XX wieku, w trakcie poszukiwań nowego leku na malarię.
Miał stanowić bezpieczną alternatywę dla barbituranów, które pomimo swojej skuteczności wywołują wiele niepożądanych skutków ubocznych. Przepisywany był m.in. w Wielkiej Brytanii głównie jako środek uspokajający i nasenny. Niestety, ze względu na swoje silne właściwości sedacyjne, metakwalon szybko stał się popularny nie tylko jako lek, ale przede wszystkim jako narkotyk rekreacyjny (tzw. disco biscuit), prowadząc do wielu problemów zdrowotnych, a także śmiertelnych przedawkowań. Z tego względu został ostatecznie wycofany ze sprzedaży w 1984 roku.
Jak działa metakwalon?
Metakwalon, podobnie jak barbiturany, oddziałuje na organizm poprzez zwiększenie aktywności neuroprzekaźnika GABA (kwasu gamma-aminomasłowego) w mózgu. Jak powszechnie wiadomo, GABA jest kluczowym neuroprzekaźnikiem odpowiedzialnym za hamowanie aktywności neuronów, dlatego zwiększenie jego aktywności wywołuje efekt uspokajający i nasenny.
Metakwalon zaczyna oddziaływać na organizm 20-30 minut po zażyciu, a efekt działania utrzymuje się nawet do kilkunastu godzin. Wpływając depresyjnie na układ nerwowy, metakwalon:
- obniża napięcie mięśniowe,
- zmniejsza odczuwanie lęku,
- zwiększa senność,
- wprowadza w stan głębokiej relaksacji.
Czy metakwalon uzależnia?
Choć metakwalon początkowo miał stanowić bezpieczny zamiennik dla barbituranów, jednak podobnie jak i one okazał się substancją o silnym potencjale uzależniającym. Objawy uzależnienia i symptomy odstawienne w przypadku obu tych grup substancji są w dużej mierze podobne.
Uzależnienie od metakwalonu może mieć bowiem charakter zarówno fizyczny, jak i psychiczny. Organizm dość szybko rozwija tolerancję na niewielkie dawki preparatu, dlatego konieczne staje się przyjmowanie coraz większych ilości metakwalonu, by uzyskać podobny efekt działania. Zwiększa to niestety ryzyko przedawkowania i utraty zdrowia, a nawet życia.
Wśród typowych objawów odstawienia metakwalonu wymienia się:
- drgawki,
- uczucie niepokoju,
- zwiększoną drażliwość,
- bóle głowy,
- mdłości i wymioty,
- bezsenność,
- zaburzenia świadomości,
- splątanie umysłowe,
- padaczkę.
Jak stosowany jest metakwalon?
W przeszłości metakwalon był przepisywany głównie jako lek nasenny i uspokajający, a dawkowanie było zależne od indywidualnych potrzeb pacjenta. Lek był dostępny w formie charakterystycznych tabletek z wytłoczonymi cyframi „714”. Najczęściej zalecana dawka terapeutyczna wynosiła między 150 a 300 mg, przyjmowanych jednorazowo przed snem.
Metakwalon jako narkotyk przyjmowany jest w znacząco wyższych dawkach, co niestety zwiększa ryzyko przedawkowania i wystąpienia niebezpiecznych skutków ubocznych. Zarówno w przeszłości, jak i obecnie, popularne jest łączenie metakwalonu z alkoholem, co potęguje jego działanie uspokajające.
Z doniesień osób uzależnionych wynika, że istnieją różne formy i drogi podawania metakwalonu:
- doustnie – w formie tabletek,
- wziewnie – rozdrobnione tabletki mieszane są z marihuaną i palone,
- dożylnie – tabletki rozpuszcza się i podaje w formie iniekcji.
Czy metakwalon jest niebezpieczny? Działania niepożądane i skutki przedawkowania
Metakwalon stosowany w niewłaściwy sposób może być bardzo niebezpieczny. Najczęściej zgłaszane przez pacjentów skutki uboczne, które doprowadziły do jego wycofania z rynku farmaceutycznego, obejmowały:
- nadmierną senność,
- zawroty głowy,
- drgawki,
- spowolnienie oddechu,
- zaburzenia funkcji seksualnych, zarówno u kobiet jak i u mężczyzn,
- utratę apetytu,
- znaczące obniżenie ciśnienia krwi,
- zaburzenia pracy serca,
- mdłości i wymioty,
- utratę pamięci.
Warto zauważyć, że zakres niebezpiecznych dawek dla metakwalonu jest bardzo szeroki i w dużej mierze zależy od takich czynników, jak płeć, wiek i stan zdrowia pacjenta. Z tego względu ryzyko jego przedawkowania jest niezwykle wysokie.
Jakie są symptomy przedawkowania metakwalonu? To między innymi:
- utrata przytomności,
- niewydolność oddechowa,
- śpiączka,
- śmierć (zwłaszcza w przypadku przyjęcia powyżej 8000 mg metakwalonu na dobę).
Jednocześnie warto pamiętać, że obecnie metakwalon produkowany jest jedynie w nielegalnych laboratoriach, dlatego też często zanieczyszczony jest innymi substancjami, które także mogą wywoływać niekorzystne działanie na organizm.
Czy metakwalon jest dostępny w Polsce?
Metakwalon nie jest legalnie dostępny w Polsce, ani w żadnym z krajów europejskich. Pod nazwą handlową Mandrax jest dostępny głównie w RPA. Co więcej, podobnie jak wiele innych krajów na świecie, Polska zakazała jego posiadania, produkcji oraz dystrybucji. Oznacza to, że jakiekolwiek próby zdobycia lub posiadania metakwalonu w Polsce są nielegalne i mogą prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych.
Z tego względu, zdobycie metakwalonu z nielegalnych źródeł jest niezwykle kosztowne. W zależności od pochodzenia, dostępności i stopnia czystości substancji, jego cena może wahać się od kilkudziesięciu do nawet kilkuset złotych za pojedynczą dawkę.
