Pieczenie stóp – jakie mogą być przyczyny piekących stóp?

Piekące stopy – jakie mogą być przyczyny?

Piekące stopy to objaw towarzyszący wielu łagodnym oraz ciężkim chorobom. Do najważniejszych przyczyn pieczenia stóp należą choroby skóry. Najczęściej diagnozowaną jest grzybica stóp. Zmiany na skórze dotyczą głównie podeszew stóp i przestrzeni międzypalcowych. Zaobserwować można drobne pęcherzyki i grudki, łuszczenie się skóry i jej zaczerwienienie. Towarzyszy temu swędzenie i pieczenie stopy.

Inne choroby, którą mogą być przyczyną pieczenia nóg to:

• zespół Guillaina-Barrego – choroba o podłożu autoimmunologicznym, w której celem ataku przeciwciał jest obwodowy układ nerwowy. Pierwsze objawy to zazwyczaj drętwienie, mrowienie i pieczenie w obrębie stóp, wraz z postępem choroby obejmujące kolejne regiony ciała, m.in. kończyny górne, twarz. Dochodzi również do spadku siły mięśniowej, niedowładów wiotkich;
• dna moczanowa – charakterystyczne jest podwyższone stężenie kwasu moczowego w surowicy krwi, który odkłada się w stawach. Ból, zwykle w stawie palucha, występuje nagle, ma ostry charakter i jego dokuczliwość stopniowo narasta. Zajęty staw jest ocieplony, obrzęknięty, zaczerwieniony, a dolegliwości promieniują na całą stopę;
• reumatoidalne zapalenie stawów;
• toczeń rumieniowaty układowy;
• reakcja alergiczna na materiał obecny w butach, skarpetkach, proszku czy płynie do prania – kontaktowe zapalenie skóry;
• narażenie na działanie toksyn, oparzenie słoneczne, zatrucie metalami ciężkimi;
• urazy.

Pieczenie nóg a choroby naczyń

Piekąca stopa to także częsty objaw chorób naczyń obwodowych, czyli przewlekłej niewydolności żylnej. Objawy w postaci mrowienia, ciężkości i pieczenia są następstwem uszkodzenia zastawek w naczyniach żylnych. Występują zwykle w kończynach dolnych uczuciem ciężkości nóg, nasilającym się wieczorem lub po długotrwałym przebywaniu w pozycji stojącej oraz obrzękami stóp wokół kostek.

Bolesność, pieczenie nóg, odczuwane jest w obrębie kostek, łydek, na których wraz z postępem choroby pojawiają się teleangiektazje (pajączki naczyniowe) i żylaki. Groźnym objawem jest pojawienie się owrzodzeń w obrębie kończyn dolnych.

Pieczenie stóp może wystąpić także w chorobie naczyń określanej jako guzkowe zapalenie tętnic. Rzadszą przyczyną mogą być zaburzenia krwi – erytromelalgia, anemia złośliwa, małopłytkowość.

Pieczenie nóg i stóp a neuropatia

Inną grupą przyczyn są tak zwane neuropatie, tj. uszkodzenie nerwów obwodowych, powodujece zaburzenia czucia pod postacią bólu, mrowienia, nadmiernej tkliwości (przeczulicy). Jednym z objawów są piekące stopy.

Rodzaje neuropatii ze względu na przyczynę:

• neuropatia cukrzycowa – konsekwencja niekontrolowanej, długotrwającej cukrzycy. Początkowo objawia się mrowieniem w obrębie dłoni i stóp, z czasem dochodzi do obniżenia wrażliwości na temperaturę i ból, dalej skóra staje się tkliwa, zaczyna swędzieć i piec;
• neuropatia będąca powikłaniem przewlekłej niewydolności nerek w zaawansowanym stadium. Towarzyszące objawy to obrzęki wokół kostek i inne objawy nerkopochodne;
• neuropatia przy niedoczynności tarczycy – w wyniku rozrostu tkanki łącznej w przebiegu niedoczynności tarczycy dochodzi do ucisku struktur otaczających na nerwy biegnące m.in. do stóp, co w konsekwencji objawia się jako mrowienie, pieczenie stóp oraz osłabienie mięśni;
• neuropatia uciskowa – zespół cieśni kanału stępu, nerwiak Mortona;
• neuropatia alkoholowa – konsekwencja wieloletniego nadużywania alkoholu;
• neuropatia niedoborowa – niedobór witamin z grupy B, zwłaszcza B₁₂ i kwasu foliowego;
• neuropatia półpaścowa – w wyniku reaktywacji wirusa VZV (wirus ospy wietrznej i półpaśca) u osób, które w przeszłości przechorowały ospę wietrzną pojawia się ból w obrębie zwykle jednego dermatomu (pasa skóry unerwionego przez określony nerw), który może promieniować do kończyn dolnych, dając uczucie ich pieczenia;
• neuropatia polekowa – wynik działania niepożądanego leków, przede wszystkim stosowanych w chemioterapii nowotworów i leczeniu AIDS, gruźlicy.

Jakie objawy piekących stóp są niepokojące?

Uczuciu piekących stóp mogą towarzyszyć objawy, o których warto wspomnieć lekarzowi na wizycie – umożliwi to naprowadzenie na prawidłową diagnozę. Do objawów tych zaliczyć można: brak lub słaby puls na stopach, upośledzenie czucia dotyku, bólu, temperatury, trudności z chodzeniem, senność w ciągu dnia, zaburzenia snu, tkliwość, owrzodzenia kończyn dolnych, osłabienie mięśni, zaburzenia koordynacji ruchowej.

Diagnostykę lekarz rozpoczyna od badania fizykalnego i wywiadu dotyczącego istniejących chorób, które wraz z badaniami laboratoryjnymi krwi i moczu pozwolą wykluczyć choroby, takie jak: cukrzyca, dna moczanowa, reumatoidalne zapalenie stawów czy niedobory witaminowe. U niektórych pacjentów konieczna może okazać się elektromiografia (badanie aktywności elektrycznej mięśni), badanie przewodnictwa nerwowego. W celu poszukiwania zmian rozrostowych powodujących ucisk lub powikłań pourazowych, lekarz może zlecić badania obrazowe – RTG, tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny. Niekiedy konieczna jest wizyta u specjalisty – neurologa, endokrynologa, dermatologa czy reumatologa.

Domowe sposoby na piekące stopy

Pieczenie stóp to uporczywa dolegliwość, która upośledza codzienne funkcjonowanie. W części przypadków można sobie pomóc lub zapobiec pogłębianiu problemu za pomocą domowych metod.

Częstą przyczyną uczucia piekących stóp są zaburzenia krążeniowe i neurologiczne. Ważne jest utrzymanie układu krążenia całego organizmu w dobrym stanie. Regularne, umiarkowane ćwiczenia fizyczne pomogą nie tylko zapobiec powstaniu problemu piekących stóp, złagodzą istniejące objawy, ale także korzystnie wpłyną na ogólny stan zdrowia.

Należy zadbać o to, aby obuwie było dobrze dopasowane i przewiewne, z miękkimi wkładkami. Zaleca się noszenie bawełnianych skarpet, które wchłaniają pot i umożliwiają cyrkulację powietrza. W miarę możliwości należy ściągać obuwie, aby stopa mogła odpocząć.

Masaż stóp to kolejny sposób na złagodzenie dyskomfortu płynącego z uczucia pieczenia. Często wystarczy kilka – kilkanaście minut masażu podeszew stóp rano i wieczorem, aby w większym komforcie przeżyć dzień. Dla wzmocnienia efektu można stosować olejki, np. imbirowy lub kremy chłodzące.

Moczenie stóp w zimnej (ale nie lodowatej) wodzie również może przynieść ukojenie. Schłodzenie stóp zmniejsza odczuwanie bólu. Nie należy jednak przesadzać z czasem moczenia – wystarczy kilka minut, gdyż stosowanie zimna prowadzi do skurczu naczyń krwionośnych, które po dłuższym czasie mogłoby wręcz zaostrzyć objawy. Niektórzy zalecają naprzemienne stosowanie moczenia w ciepłej i chłodnej wodzie.

Pieczenie stóp może być wywołane poważnymi chorobami, a brak odpowiedniej diagnostyki i leczenia może prowadzić do poważnych powikłań i trwałych zmian w organizmie. Dlatego bardzo ważne jest zgłoszenie się do lekarza w przypadku uporczywych lub długotrwałych dolegliwości, a następnie sumienne przestrzeganie planu leczenia.