Wyprysk potnicowy to jedna z częściej występujących chorób skóry. Przyczyną jest najczęściej alergia, wywołująca zmiany na dłoniach i palcach u rąk. W przebiegu choroby pojawiają się swędzące pęcherzyki i grudki na skórze. Zdarza się, że zmiany na dłoniach bolą. Wyprysk potnicowy nie jest zaraźliwy, jednak może nawracać. Leczenie wyprysku potnicowego polega na podawaniu leków na alergię i maści steroidowych.
Wyprysk potnicowy – przyczyny, objawy, leczenie
Spis treści
Przyczyny wyprysku potnicowego
Wyprysk potnicowy jest odmianą wyprysku, w którym alergeny mogą być zarówno pochodzenia zewnętrznego, jak i wewnątrzustrojowego. Wyprysk potnicowy to objaw reakcji alergicznej organizmu na kontakt z bakteriami, metalami lub lekami. Nadwrażliwość na metale, głównie nikiel, kobalt i chrom, może wywołać objawy skórne, zwłaszcza gdy te alergeny dostaną się do organizmu drogą oddechową lub pokarmową.
Spośród bakterii, najczęściej przyczyną wyprysku potnicowego są drobnoustroje, wywołujące infekcję górnych dróg oddechowych. W dużej części przypadków nie udaje się wykryć czynników powodujących rozwój choroby. Wiadomo, że wyprysk potnicowy występuje częściej u osób z atopią (tu przeczytaj, czym jest atopia), a także z grzybicą stóp.
To też Cię może zainteresować: Pęcherze, pęcherzyki i bąble na skórze – co mogą oznaczać?
Swędzące grudki i pęcherzyki – objawy wyprysku potnicowego
Wyprysk potnicowy to ostra, przewlekła lub nawracająca choroba skóry. Do jej objawów i cech charakterystycznych należą:
- grudki i pęcherzyki, mające średnicę do 3 milimetrów, zawierają czasem wydzielinę surowiczą; występują one zwykle na dłoniach, stopach, koniuszkach oraz bocznych częściach palców;
- najbardziej charakterystyczną lokalizacją przezroczystych, głęboko osadzonych pęcherzyków na skórze są boczne powierzchnie palców drugiego i piątego ręki, bez zajęcia skóry kciuka;
- małe pęcherzyki mogą zlewać się ze sobą i formować większe pęcherze;
- wypryski potnicowe mogą być bolesne, swędzące lub w ogóle nieodczuwalne; po kontakcie z mydłem, wodą lub substancjami drażniącymi ich stan zwykle pogarsza się;
- drapanie pęcherzy powoduje ich uszkodzenie, uwalniając płyn surowiczy na zewnątrz, skutkiem czego może być pękanie skóry; popękana skóra jest bolesna, a jej leczenie trwa nawet kilka miesięcy;
Przeczytaj też: Pękająca skóra na palcach – jak temu zaradzić?
- w przypadku pojawienia się wyprysków potnicowych w przebiegu grzybicy stóp, zlokalizowane są one na bocznych powierzchniach palców i nie zawierają grzybów; u takich chorych zmiany w obrębie dłoni cofają się po wyleczeniu grzybicy;
- u niektórych chorych zmianom skórnym może towarzyszyć powiększenie węzłów chłonnych pachowych oraz uczucie mrowienia na przedramieniu;
- łagodny przebieg choroby ma charakter poronny i w tych wypadkach jedynym objawem jest złuszczanie naskórka, natomiast w ostrej postaci pojawiają się nadżerki, które mogą ulec wtórnemu nadkażeniu przez bakterie;
- częste nawroty wyprysku potnicowego mogą spowodować zniekształcenie paznokci.
To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną pojawienia się krost na głowie?
Diagnostyka wyprysku potnicowego
Wyprysk potnicowy powoduje nieestetyczne zmiany, nie jest zaraźliwy, jednak w przypadku zaobserwowania grudek lub pęcherzyków na stopach i dłoniach, należy skonsultować się z dermatologiem.
Diagnostyka choroby opiera się głównie na obrazie klinicznym wykwitów skórnych oraz wywiadzie. Często przeprowadza się testy alergiczne, aby ustalić przyczynę wystąpienia zmian na skórze. Wyprysk potnicowy różnicuje się z rumieniem wielopostaciowym, grzybicą dłoni oraz wypryskiem atopowym.
To też może Cię zainteresować: Swędząca wysypka na rękach – przyczyny, leczenie
Leczenie wyprysku potnicowego
Ogólne leczenie wyprysku potnicowego przebiega podobnie jak w innych postaciach wyprysku. W leczeniu stosuje się doustne leki antyalergiczne oraz maści steroidowe. Miejscowe leczenie dużych zmian polega na przecinaniu pęcherzy, osuszaniu i odkażaniu nadżerek. Bardzo ważne jest, by nie dopuścić do wtórnego bakteryjnego nadkażenia ran. Aby temu zapobiec stosuje się antybiotyki i kortykosteroidy w postaci aerozolu lub maści. Gdy wyprysk współistnieje z zakażeniem grzybiczym, należy rozpocząć leczenie przeciwgrzybicze.
Zobacz też: Wysypka na nogach – jakie są przyczyny krostek na nogach?
Domowe metody walki z wypryskiem potnicowym
Dla lepszych efektów, leczenie farmakologiczne warto wspomóc domowymi metodami:
- Obcinanie paznokci bardzo krótko oraz oczyszczanie ich codziennie sodą – Pastę z sody należy nakładać na skórę pokrytą wykwitami dwa razy dziennie przez trzy dni.
- Pomocna w zwalczaniu zmian skórnych na dłoniach czy stopach jest odpowiednio skonstruowana dieta bogata w składniki odżywcze. Ponadto przy infekcji grzybiczej należy unikać węglowodanów, gdyż ich zbyt duża ilość w organizmie przyspiesza rozwój drobnoustrojów.
- Wypryski potnicowe ulegają wysuszeniu po zastosowaniu okładów z roztworu nadmanganianu potasu.
- Stosowanie okładów z białego octu, z roztworu soli oraz maści z tlenkiem cynku przyspiesza gojenie wyprysku potnicowego.
Sposoby na wyprysk potnicowy
W trakcie procesu leczenia wyprysku potnicowego na dłoniach pacjenci powinni się stosować do kilku zaleceń.
- Podczas mycia chorobowo zmienionych miejsc na skórze należy unikać gorącej wody, która może spowodować pogorszenie stanu skóry. Wypryski potnicowe należy myć chłodną wodą i zaraz po ich osuszeniu aplikować środek nawilżający.
- Spośród wielu dostępnych środków nawilżających należy wybierać te, które nie zawierają wody, a w czasie aplikacji należy zwrócić uwagę, by nie stosować ich w zbyt dużej ilości.
- W czasie czytania gazet, magazynów i książek ważne jest, aby zapobiec podrażnieniom skóry, które mogą wywołać papier i tusz. W tym celu warto zakładać na ręce lekkie bawełniane rękawiczki, które ochronią skórę przed podrażnieniami.
- W pielęgnacji skóry z wypryskiem potnicowym można stosować sok z aloesu oraz preparaty zawierające jego wyciąg. Aloes ma bowiem właściwości chłodzące i odkażające.
- Należy unikać kontaktu z alergenami, które mogą zarówno wywoływać jak i zaostrzać przebieg choroby. Do alergenów tych zalicza się między innymi nikiel, chrom i kobalt. Dlatego warto zrobić wcześniej testy alergiczne.
- Stres oraz zbyt mała ilość snu stanowią przeszkodę w leczeniu wyprysku potnicowego. Należy zatem nauczyć radzić sobie ze stresem, jak również zadbać o odpowiednią ilość snu.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Joanna Narbutt, „Najczęstsze dermatozy w praktyce lekarza rodzinnego”, Wydawnictwo Edra Urban & Partner, Wrocław 2019,
- Andrzej Emeryk, „Choroby alergiczne w praktyce lekarza rodzinnego”, Wydawnictwo Termedia, Poznań 2019,
- Richard J.G. Rycroft, Stuart J. Robertson, Sarah Wakelin, red. wyd. pol. Lidia Rudnicka, Małgorzata Olszewska, Marta Sar-Pomian, „Dermatologia”, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2014,
- Radosław Śpiewak, „Alergia kontaktowa i alergiczny wyprysk kontaktowy”, Wydawnictwo Mediton, Łódź 2015,
- Waldemar Placek, „Dieta w chorobach skóry”, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2015.
Opublikowano: 27.06.2017;
aktualizacja: 15.01.2021
Oceń:
4.2
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Małgorzata Tomiczek
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, aktualnie w trakcie stażu podyplomowego. Podczas studiów należała do kół naukowych chirurgii, chirurgii dziecięcej i radiologii. To właśnie te gałęzie medycyny stanowią jej główne zainteresowania. Poza medycyną swój wolny czas poświęca na bieganie, filmy, muzykę i dobre książki.
12
Komentarze i opinie (0)