Odczyn poszczepienny – kiedy jest niebezpieczny?
Szczepionki ratują miliony ludzi przed groźnymi chorobami zakaźnymi. W Polsce niektóre szczepienia są obowiązkowe na mocy ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Refunduje je Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ), więc dla pacjentów są one bezpłatne. Płatne są natomiast szczepienia zalecane, czyli takie, które powinniśmy wykonać, lecz są one nieobowiązkowe. Wykaz szczepionek obowiązkowych reguluje Program Szczepień Ochronnych i zawarty w jego treści kalendarz szczepień.
W internecie, podobnie jak i w prasie podaje się wiele argumentów za i przeciw szczepieniom. Często zapomina się o fakcie, że szczepionka ma zapobiegać zakażeniom i uchronić pacjentów od powikłań wywołanych przez choroby zakaźne. Dzięki niej wykorzystujemy siłę obronną naszego organizmu w walce z chorobą. Jest ona więc produktem o wiele bardziej naturalnym niż środki chemiczne. Ponadto leczenie chorób zakaźnych bywa droższe niż koszt jednej szczepionki. Przeciwnicy szczepień zarzucają twórcom szczepionek, że wywołują one autyzm. Nie jest to prawdą – najnowsze badania kliniczne udowadniają, że nie ma związku pomiędzy szczepionkami a autyzmem. Bezpłatne szczepienia obowiązkowe są konieczne. Brak zgody na szczepienie u dziecka może skutkować karą finansową lub decyzją sądu w sprawie nienależytej opieki rodzicielskiej.
Czym właściwie jest szczepionka i dlaczego powinniśmy się szczepić? Szczepionka jest preparatem biologicznym zawierającym antygen, który stymuluje układ odpornościowy (układ autoimmunologiczny). Antygeny to nic innego jak wirusy lub bakterie. Podstawowym składnikiem szczepionek jest też woda. W organizmie wytwarzane są wtedy przeciwciała, które pomagają zwalczyć chorobę i wykazują działanie ochronne.
Szczepienie dzieci, jak i dorosłych poprzedza wizyta lekarska. Pacjent musi być w pełni zdrowy, inaczej nie może być zaszczepiony. Małe dzieci waży się, mierzy i sprawdza skrupulatnie ich stan zdrowia. W przypadku wątpliwości, szczepienie przekłada się na inny termin. Zaszczepianie zaczyna się już w 1. dobie życia.
Podział szczepionek:
Rodzaje szczepionek obowiązkowych:
Szczepionki obowiązkowe wykonane odrębnie są bezpłatne. Jednak wielu rodziców chce swoim maluchom oszczędzić zastrzyków i decyduje się na szczepionkę wieloskładnikową, zawierającą kilka szczepionek na raz. Szczepionki te nie są refundowane. Należy też pamiętać, że gdy zdecydujemy się na jeden wariant szczepienia (5 w 1 lub 6 w 1), to nie możemy go już zmieniać.
Szczepionki wieloskładnikowe:
Szczepieniom podlega też ospa wietrzna. Jest to choroba zakaźna, na którą narażone są osoby o małej odporności. Na ospę szczepi się dzieci do ukończenia 12. roku życia lub osoby dorosłe narażone na zakażenie (np. pracujące w instytucjach publicznych takich jak żłobki, przedszkola) lub kobiety w ciąży.
Inne szczepienia nieobowiązkowe:
Szczepieniami powinny zainteresować się też osoby podróżujące, zwłaszcza do krajów Bliskiego Wschodu, Ameryki Południowej lub Afryki, gdzie są narażone na choroby tropikalne. W niektórych krajach wymagane jest zaświadczenie o szczepieniu. Szczepienia przed wyjazdem wykonuje się po wizycie u lekarza medycyny tropikalnej (lub medycyny podróży).
Szczepienia na choroby tropikalne:
Zanim się zaszczepimy, należy zapytać o ewentualne przeciwwskazania do podania szczepionki. Niektórych szczepień nie wolno wykonywać u pacjentów z ostrą infekcją, chorujących na choroby autoimmunologiczne – takie jak toczeń, zapalenie wątroby, tarczycy lub nerek. Ostrożność jest wskazana także u pacjentów z anemią oraz dzieci z niską masą urodzeniową. Nie zapominajmy też, że po szczepieniach mogą wystąpić powikłania poszczepienne, np. gorączka, ból w miejscu szczepienia, nadpobudliwość bądź apatia.
109
