Nieleczona angina może powodować problemy z prawidłowym funkcjonowaniem najważniejszych narządów, w tym serca
Pojawia się nagle i powoduje nieprzyjemne i groźne objawy. Lekarz o tym, dlaczego nie należy lekceważyć anginy
Angina to jedna z chorób bakteryjnych, na które dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym zapadają najczęściej, zaś dorośli chorują na nią rzadziej. Głównym czynnikiem etiologicznym anginy, czyli ropnego zapalenia gardła i migdałków są paciorkowce beta-hemolizujące, rzadziej są to wirusy czy grzyby. Angina przenoszona jest drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt z chorym. Niemały odsetek osób jest ponadto nosicielami paciorkowców i może zachorować na anginę w okresie spadku odporności.
Angina to zapalenie gardła i migdałków występujące głównie u dzieci. U dzieci w wieku szkolnym najczęstszą przyczyną anginy ropnej jest bakteria Streptococcus pyogenes, czyli paciorkowiec beta-hemolizujący. Często także rodzice dzieci w wieku szkolnym mogą zostać zakażeni tą bakterią.
Rzadziej angina spowodowana jest przez inne bakterie – Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, a bardzo rzadko przez bakterie beztlenowe. U dzieci i młodzieży może także wystąpić angina wirusowa w przebiegu mononukleozy zakaźnej. Wtedy czynnikiem zakaźnym jest wirus EBV. Angina towarzyszyć może także odrze czy różyczce. Również angina u dorosłych może być spowodowana wirusem mononukleozy. Inne wirusy odpowiedzialne za rozwój anginy to wirus RS, enterowirusy, wirus grypy i paragrypy, koronawirusy.
Rzadziej czynnikiem etiologicznym anginy jest Neisseria gonorrhoeae, czyli dwoinka rzeżączki – wtedy zarazić się można drogą seksualnych kontaktów oralnych. Angina grzybicza najczęściej wywołana jest przez grzyby z rodzaju Candida – wtedy czynnikiem ryzyka jest zaburzenie odporności.
Szczyt zachorowań na anginę przypada w naszej strefie klimatycznej na okres późnej jesieni, zimy i wczesnej wiosny. Okres wylęgania choroby zależy od czynnika etiologicznego, podobnie jak objawy anginy. W przypadku najczęściej spotykanej anginy bakteryjnej, określanej także jako angina ropna, okres wylęgania wynosi około 1–4 dni. Angina paciorkowcowa cechuje się nagłym początkiem – pojawia się ostry ból gardła, któremu towarzyszy gorączka (najczęściej powyżej 38 stopni), ból głowy i ból podczas przełykania.
Inne objawy anginy bakteryjnej to: obrzęk gardła i migdałków, powiększenie szyjnych węzłów chłonnych, język pokryty nalotem, z czasem zaczerwieniony (tzw. język malinowy). Zauważyć można także nalot w gardle i biały nalot na migdałkach. Brak jest kataru czy kaszlu. Angina u dziecka może przebiegać z nudnościami i wymiotami.
Objawy anginy u dziecka do 2.–3. roku życia mogą mieć nietypowy przebieg – pojawia się nieżyt nosa, rozdrażnienie i płaczliwość, jadłowstręt oraz umiarkowana gorączka. Jeśli natomiast rozwinie się angina wirusowa, objawy są nieco inne. Występuje umiarkowany ból gardła, katar, zapalenie spojówek z ich zaczerwienieniem i łzawieniem. Najczęściej wirusowej anginie nie towarzyszy wysoka gorączka, występują natomiast bóle głowy oraz mięśni. Charakterystyczny jest także kaszel przy anginie wirusowej. W przebiegu mononukleozy charakterystyczne jest znaczne powiększenie węzłów chłonnych oraz śledziony. Okres wylęgania choroby to od 1 do 6 dni, a choroba jest bardzo zaraźliwa.
Angina paciorkowcowa najczęściej mija samoistnie w przeciągu 3–4 dni. Zalecane jest jednak zastosowanie antybiotyku, gdyż skraca to czas trwania infekcji, łagodzi jej objawy oraz minimalizuje ryzyka rozwoju powikłań lub stanu bezobjawowego nosicielstwa. Rozpoznanie anginy opiera się na wystąpieniu charakterystycznych objawów, niekiedy lekarz wykonuje tzw. szybki test antygenowy lub zleca wykonanie wymazu z gardła i migdałków oraz posiewu. Jak szybko wyleczyć można anginę? Leczenie anginy bakteryjnej polega na stosowaniu:
Angina wirusowa nie wymaga leczenia, doraźnie stosowane są jedynie leki objawowe – spray do gardła, tabletki do ssania.
Domowe sposoby na anginę sprowadzają się do łagodzenia bólu gardła, a także nawodnienia organizmu i nawilżania gardła. Idealnie sprawdza się napar z lipy czy dzikiej róży, sok z malin, domowy syrop z cebuli i miodu. Ulgę przynieść może także picie mleka z masłem i czosnkiem. Przeciwbólowo i przeciwzapalnie działają płukanki z szałwii czy rumianku, zaczerwienione gardło ukoi także płukanka z tymianku.
Powikłania anginy najczęściej dotyczą osób, u których nie zastosowano leczenia antybiotykami. Powikłania ropne anginy obejmują rozwój ropnia okołomigdałkowego, zapalenie ucha środkowego lub zapalenie zatok obocznych nosa.
Z kolei powikłania nieropne anginy to rzadko występujące ostre kłębuszkowe zapalenie nerek bądź gorączka reumatyczna, czyli zapalenie obejmujące stawy, mięsień serca czy skórę i tkankę podskórną. Kłębuszkowe zapalenie nerek objawia się nadciśnieniem, obrzękami zlokalizowanymi głównie pod oczami, obecnością białka w moczu i erytrocytów w moczu. Choroba najczęściej mija samoistnie po kilkunastu dniach. Z kolei gorączka reumatyczna daje szereg objawów – w zależności od lokalizacji stanu zapalnego. Rokowanie jest umiarkowanie dobre, chory wymaga hospitalizacji. Najpoważniejszą konsekwencją są wady serca. Rzadko powikłaniem anginy jest sepsa – występuje ona głównie u osób z nieprawidłowo funkcjonującym układem odpornościowym.
214
