Gorączka u dziecka i brak objawów – przyczyny gorączki?
Częstą przyczyną gorączki u dziecka są wszelkiego rodzaju infekcje – bakteryjne i wirusowe. Zazwyczaj towarzyszą im inne, bardzo charakterystyczne objawy – katar (wydzielina z nosa może być biała, wodnista lub żółta, ropna), suchy lub mokry kaszel, odkrztuszanie wydzieliny i szereg innych. Znaczna większość uciążliwych objawów towarzyszy zakażeniom bakteryjnym (np. częstej u dzieci anginie). Infekcje wirusowe najczęściej przebiegają łagodniej. Ich jedynym symptomem może być właśnie gorączka bez innych objawów. U dzieci może wskazywać to np. na grypę. Wysoka temperatura z towarzyszącym uczuciem rozbicia i bólami kostno-mięśniowymi, a czasem sama wysoka gorączka, może być objawem wspomnianej grypy lub infekcji grypopodobnych itd.
Podwyższona temperatura u dziecka – 38, 39, 40, 41 stopni Celsjusza może wskazywać na zapalenie gardła i migdałków. Tu ważne jest, czy przyczyną infekcji są bakterie czy wirusy. Zakażenie bakteryjne wiążę się zazwyczaj z wysoką temperaturą.
Ostre zapalenie gardła i migdałków, niezależnie od etiologii (wirusowej czy bakteryjnej), może objawiać się wyłącznie gorączką. Starsze dzieci zwykle zgłaszają w trakcie choroby ból gardła i uczucie drapania w gardle, jednak u dzieci młodszych gorączka może być jedynym symptomem.
Przeczytaj też: Co robić, gdy dziecko połknie baterię?
Gorączka u niemowlaka bez innych objawów
U małych dzieci przyczyną gorączki może być ząbkowanie. Temperatura u dziecka zazwyczaj jest niewysoka, czasami może to być jedynie stan podgorączkowy. Rodzice najczęściej wskazują, że ciepłota ciała oscyluje w granicach 38 stopni Celsjusza. Maluch bywa rozdrażniony, nie chce jeść i spać. Charakterystyczne jest to, że dziecko wkłada różne przedmioty do buzi, chcąc złagodzić dyskomfort towarzyszący ząbkowaniu.
Nie każdą temperaturę u małego dziecka bez innych objawów należy interpretować jako objaw ząbkowania. Szczególną czujnością powinni wykazać się rodzice, kiedy gorączka u niemowlaka trwa przez 3 dni lub dłużej. Wówczas warto skonsultować się z lekarzem, który zbada dziecko i wykluczy inne przyczyny.
Domowym sposobem na ząbkowanie są np. wszelkiego rodzaju gryzaki, specjalnie przeznaczone do łagodzenia dolegliwości związanych z wyrzynaniem zębów. Część gryzaków schładza się w lodówce, gdyż niska temperatura zmniejsza dyskomfort.
To też może Cię zainteresować: Czym jest SUDS?
Trzydniówka i temperatura u dziecka
Wysoka gorączka u rocznego dziecka, której nie towarzyszą inne objawy, może być związana z zakaźną chorobą wirusową – rumieniem nagłym nazywanym potocznie „trzydniówką”. Potoczna nazwa choroby wynika z jej typowego przebiegu – dziecko gorączkuje przez 3 (czasem 2, 4 lub 5) dni, często wysoko, po czym gorączka ustępuje, a na skórze pojawia się wysypka plamisto-grudkowa. Pomimo wysokiej gorączki dziecko zwykle pozostaje w dobrym stanie ogólnym.
Rumień nagły to choroba, w przebiegu której stosunkowo często dochodzi do drgawek gorączkowych, zwłaszcza w pierwszej dobie, przy szybkim narastaniu temperatury. Należy zatem kontrolować ciepłotę ciała dziecka i w porę stosować leki przeciwgorączkowe oraz chłodzenie fizykalne (chłodne okłady).
Przeczytaj również: Wybiórczość pokarmowa u dzieci – co robić?
ZUM u dziecka i gorączka bez objawów
Bardzo częstą chorobą, w której gorączka jest jedynym objawem, jest zakażenie układu moczowego (ZUM). Typowe dla zakażenia układu moczowego objawy dyzuryczne – pieczenie, szczypanie, ból i dyskomfort przy oddawaniu moczu – nie są przez dziecko zgłaszane. Często dzieci, pomimo choroby, moczą pieluszki prawidłowo.
To sprawia, że w każdym przypadku, kiedy dziecko ma gorączkę, zwłaszcza małe dziecko, warto wykonać badanie ogólne moczu. Na infekcje układu moczowego w sposób szczególny narażone są dzieci z wadą anatomiczną lub czynnościową układu moczowego. Najlepszym przykładem jest tutaj refluks moczowodowy. U dzieci tych stwierdza się często nawracające zakażenia układu moczowego.
Choroby przewlekłe jako przyczyna gorączki u dzieci
Nawracające gorączki i stany podgorączkowe mogą być pierwszym objawem chorób autoimmunologicznych, zakażenia HIV, zapaleń stawów oraz chorób nowotworowych (np. białaczek, chłoniaków). W miarę upływu czasu do gorączki dołączają się inne objawy.
Ponadto, gorączka bez objawów u 3-, 4-, 5-, 6- i 7-latka może być pierwszym objawem w wielu innych chorobach, w tym w zapaleniu płuc i poprzedzać dołączenie się innych symptomów.
Warto wspomnieć jeszcze o SIRS. Jest to zespół uogólnionej reakcji zapalnej, czyli to zespół objawów przebiegający z gorączką powyżej 38 stopni Celsjusza lub hipotermią, tachykardią (przyspieszona czynność serca), tachypnoe (zwiększona ilość oddechów), podwyższonym (> 12 tys./mm3) lub obniżonym (< 4 tys./mm3) stężeniem leukocytów we krwi. Zwykle obserwuje się także znaczne podwyższenie innych wykładników stanu zapalnego (CRP, prokalcytonina). Poza podwyższoną temperaturą dziecko może nie prezentować innych objawów choroby.
Sprawdź też: Objawy astmy wczesnodziecięcej
Jak zbić gorączkę u dziecka?
Jak już wspomniano, gorączka u dzieci bez dodatkowych objawów może mieć różne przyczyny – od ząbkowania zaczynając, na uogólnionej reakcji zapalnej i poważnych chorobach przewlekłych kończąc. Gorączkujące dziecko powinno zostać zbadane przez lekarza, u młodszych dzieci oraz u dzieci ze zwiększonym ryzykiem zakażenia układu moczowego, zawsze przy gorączce powinno się wykonać badanie ogólne moczu.
Przed podaniem leków, warto zawsze skorzystać z domowych sposobów na obniżenie gorączki u dziecka. Te uzależnione są od wieku pacjenta. Nie wszystkie leki można stosować przed ukończeniem 1. roku. Sprawdzi się chłodny okład z bawełnianej pieluszki. Może pomóc chłodny okład w okolice karku. Ochładzanie ciała jest wskazane szczególnie u dzieci w wieku 6 miesięcy – 5 lat, które są narażone na wystąpienie drgawek gorączkowych.
U starszych dzieci można zastosować lek bez recepty – dostępne są w postaci kropli, syropu i tabletek na gorączkę (dla maluchów, które umieją połknąć tabletkę). Przeciwwskazane jest podawanie kwasu acetylosalicylowego (Aspiryna). W przypadku, gdy przyczyną gorączki u małego dziecka jest choroba wirusowa, może wystąpić groźny dla jego życia zespół Reye'a. Lekami podstawowymi jest paracetamol i ibuprofen. Dobrym i bezpiecznym lekiem na gorączkę dla dziecka jest ekstrakt z lipy.
