Czym zajmuje się radiologia?
Radiologia to jedna ze specjalizacji lekarskich, która zajmuje się interpretacją wyników badań uzyskanych poprzez obrazowanie ciała człowieka. Te badania obejmują:
promienie rentgenowskie, jak np. tomografia komputerowa,
zmiany pola magnetycznego, czyli rezonans magnetyczny,
ultradźwięki, czyli badanie USG.
Na podstawie analizy zdjęcia radiolog sporządza opis, wraz z diagnozą i wskazaniami.
Obok klasycznych badań obrazowych rozwija się również radiologia zabiegowa. Polega ona na zastąpieniu niebezpiecznych zabiegów operacyjnych leczeniem laparoskopowym (w którym zabiegi wykonuje się przez niewielkie nacięcia w skórze), wspieranym przez techniki radiologiczne.
Choć sama radiologia nie zajmuje się leczeniem chorób sensu stricte, stanowi kluczowy element pozwalający na dokładną i bezpieczną diagnostykę.
Przeczytaj również:
Środek kontrastujący w radiologii – jakie mogą być skutki podania kontrastu?
Jakie badania wykonuje radiolog?
Diagnostyka obrazowa to bardzo ogólne pojęcie, w którym mieszczą się różne rodzaje badań. Czym zajmuje się radiolog?
Najpopularniejsze rodzaje badań radiologicznych to:
badanie wykorzystujące promienie rentgenowskie (RTG) – klasycznie wykonywane m.in. w przypadku podejrzenia złamań lub zapalenia płuc;
ultrasonografia – wykonywana m.in. przy podejrzeniu uszkodzeniu stawu, a także w ciąży. Obrazuje wielkość i kształt poszczególnych narządów;
rezonans magnetyczny – rekomendowany m.in. w przypadku chorób neurologicznych lub urazów głowy. Przedstawia przekroje narządów człowieka;
tomografia komputerowa – wykorzystuje promienie rentgenowskie, pozwala wykryć m.in. urazy głowy czy urazy układu kostno-stawowego;
mammografia – badanie piersi w u kobiet z wykorzystaniem promieniowania rentgenowskiego;
angiografia – inwazyjne badanie tętnic wieńcowych pozwalające na wykrycie m.in. stanu by-passów czy przewężenia naczyń wieńcowych;
pantomogram – stosowana w stomatologii technika rentgenowska pozwalająca na wykonanie zdjęcia stanu uzębienia pacjenta;
densytometria – pozwala na określenie gęstości mineralnej kości.
Podczas każdego badania obrazowego wykorzystywane są zasadniczo dwa urządzenia – emiter fal, np. głowica do badania USG oraz komputer przetwarzający dane wraz z odpowiednim oprogramowaniem.
Przeczytaj również:
Arteriografia – co to jest? Wskazania i przeciwwskazania, przebieg badania, wyniki, powikłania, cena
Czy radiolog musi być lekarzem?
Niekiedy można spotkać się z przekonaniem, że radiolog, który „tylko opisuje badania obrazowe” wykonane przez działające automatycznie urządzenie, nie musi być lekarzem. Nic bardziej mylnego! Aby móc wykonywać zawód radiologa, dana osoba musi ukończyć jednolite studia medyczne, zdać egzamin lekarski i odbyć staż. Następnie konieczne jest ukończenie 5-letniej specjalizacji z zakresu radiologii. Dopiero tak kompleksowe wykształcenie lekarza radiologa pozwala wykonywać badania obrazowe.
Prawidłowo przeprowadzone badanie obrazowe jest bardzo ważne, ponieważ pozwala odpowiednio wcześnie wykryć patologię w organizmie i skierować pacjenta na odpowiednie leczenie.
Podobnie jak w przypadku wielu innych specjalizacji, również w radiologii wyróżnia się lekarzy, których wiedza i doświadczenie ogniskuje się wokół konkretnych technik lub rodzajów schorzeń. Radiolog onkologiczny będzie potrafił ocenić, czy w ciele zaszły niepokojące zmiany i zaleci wykonanie biopsji. Z kolei radiolog interwencyjny analizuje przypadki uszkodzenia kości lub tkanek miękkich.
Kto może umówić się na wizytę u radiologa?
Zasadniczo wizyta u radiologa jest realizowana na podstawie skierowania od innego lekarza specjalisty. Bez skierowania można umówić się wyłącznie na badania densytometryczne, stomatologiczne lub screeningowe badanie mammograficzne. W przypadku ultrasonografii i rezonansu magnetycznego skierowanie jest wymagane wyłącznie w sytuacji, kiedy płatnikiem za usługę jest Narodowy Fundusz Zdrowia. Jeśli badanie jest wykonywane z dodatkiem środka kontrastującego, pacjent zawsze musi posiadać skierowanie.
Wypada wskazać, że lekarz nie może uzależniać wystawienia skierowania od wykonania badania w konkretnej placówce. Wyboru miejsca przeprowadzenia diagnostyki dokonuje sam pacjent, przy czym warto kierować się sugestiami fachowców, ponieważ zwykle wiedzą oni, w jakich terminach poszczególne placówki oferują usługi i jakim sprzętem się posługują. Im wyższa czułość badań, tym większa dokładność ich pomiarów, a zatem i lepsza diagnostyka.
Przeczytaj również:
Cysternografia – badanie krążenia płynu mózgowo-rdzeniowego
Czy badania obrazowe są bezpieczne?
Obecnie badania radiologiczne uważa się za bardzo bezpieczne ze względu na wykorzystanie w nich promieniowania niskoemisyjnego. Niemniej jednak trzeba pamiętać, że nie każdy rodzaj diagnostyki sprawdzi się w przypadku każdego pacjenta. Głównym przeciwwskazaniem do wszelkich obrazowań wykorzystujących promieniowanie rentgenowskie jest ciąża – z uwagi na ryzyko absorbowania szkodliwego promieniowania przez rozwijający się płód.
Badanie z wykorzystaniem rezonansu magnetycznego nie jest zalecane u osób z zamontowanym rozrusznikiem serca – z uwagi na ryzyko interferencji urządzenia z polem magnetycznym. Z kolei USG nie przeprowadza się na otwartych ranach części miękkich. Część pacjentów jest uczulona na środki kontrastowe. Badanie RTG może być niezalecane przy niektórych schorzeniach tarczycy.
Ile średnio zarabia radiolog?
Według serwisu Wynagrodzenia.pl mediana wynagrodzenia brutto lekarza radiologa wynosi 11 560 zł. Najniższe odnotowane wynagrodzenie to niespełna 10 tysięcy złotych brutto, zaś najwyższe, nieco ponad 15 tysięcy złotych brutto. Niestety, próba badawcza jest zbyt mała (zaledwie 19 osób), aby można powiedzieć, czy podana wysokość zarobków odnosi się do całego kraju. Z pewnością na płacę wpływa szereg czynników, w tym doświadczenie zawodowe i miejsce wykonywania pracy.
