loader loader

Atenolol – właściwości, zastosowanie, skutki uboczne, zamienniki

Lek Atenolol jest produktem leczniczym, który występuje w postaci tabletek, a jego substancją czynną jest atenolol. Należy do grupy leków, które blokują receptory beta 1-adrenergiczne, znajdujące się w sercu. Preparat leczniczy stosuje się między innymi w leczeniu nadciśnienia tętniczego czy dławicy piersiowej. Jaki jest mechanizm działania substancji zawartej w preparacie? Jakie są wskazania oraz przeciwwskazania do stosowania preparatu? Czy istnieją zamienniki Atenololu? Czy lek jest refundowany?

  • 0.0
  • 0
  • 0

Atenolol – w jaki sposób wywiera działanie nasercowe?

Atenolol to lek z grupy beta-blokerów o działaniu antyrytmicznym. Substancja atenolol należy do grupy beta-adrenolityków, które hamują czynność układu współczulnego, czyli blokują działanie receptorów beta 1-adrenergicznych oraz beta 2-adrenergicznych lub jedynie beta 1-adrenergicznych. Atenolol jest selektywnym antagonistą receptora beta 1-adrenergicznego.

Poprzez blokadę receptorów znajdujących się głównie w sercu, atenolol hamuje działanie epinefryny i noradrenaliny. Następnie występuje cała kaskada reakcji, która prowadzi do działania inotropowego, chronotropowego i dromotropowego.

Inotropia polega na zmniejszeniu kurczliwości serca, chronotropia – na zmniejszeniu częstości akcji serca, natomiast działanie dromotropowe to skrócenie czasu przewodzenia serca.

Do grupy tych leków należą również substancje, takie jak: bisoprolol, nebiwolol, propranolol czy esmolol.

Skład leku Atenolol

Atenolol w zależności od zawartości substancji leczniczej, może występować w następujących dawkach: 25 mg, 50 mg oraz 100 mg.

Substancjami pomocniczymi zawartymi w tabletkach Atenolol są: skrobia ziemniaczana, celuloza mikrokrystaliczna, powidon 90F, laurylosiarczan sodu, stearynian magnezu oraz talk.

Atenolol – wskazania do stosowania

Lek Atenolol jest wskazany do stosowania w następujących jednostkach chorobowych:

Nadciśnienie tętnicze – choroba cywilizacyjna

Nadciśnienie tętnicze jest jedną z najczęściej stawianych diagnoz w gabinecie lekarskim. Ilość osób cierpiących na nadciśnienie z roku na rok wzrasta. Według WHO (Światowej Organizacji Zdrowia), liczba osób z chorobą nadciśnieniową sięga ponad 1 miliarda i dotyczy ludzi na całym świecie.

Taka ilość stanowi ponad jedną siódmą populacji. Szacuje się, że liczba osób z nadciśnieniem w ciągu najbliższych lat wzrośnie do 1,5 miliarda. Należy zaznaczyć, że nadciśnienie tętnicze jest chorobą o bardzo złożonym i zróżnicowanym podłożu, która prowadzi do wielu powikłań, w tym śmierci.

Dławica piersiowa – co to za choroba?

Choroba ta zgodnie z aktualnie obowiązującymi wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego należy do zespołów wieńcowych. Typowy objaw dławicy piersiowej to ból w klatce piersiowej o charakterze dławiącym i z uciskiem. Ból może być promieniujący i najczęściej może być wywoływany przez wysiłek fizyczny. Zwykle ustępuje po zaprzestaniu wysiłku lub przyjęciu nitrogliceryny w ciągu 1–3 min. Nasilenie objawów choroby można ocenić przy pomocy czterostopniowej skali.

Atenolol – przeciwwskazania do stosowania

Ze względu na możliwość wystąpienia skutków ubocznych oraz powikłań, nie należy stosować preparatów z atenololem w następujących przypadkach:

  • nadwrażliwość na atenolol lub jakąkolwiek substancję pomocniczą zawartą w preparacie,
  • wstrząs kardiogenny,
  • niewyrównana niewydolność serca,
  • zespół chorego węzła zatokowego,
  • blok przedsionkowo–komorowy II lub III stopnia,
  • nieleczony guz chromochłonny nadnerczy,
  • kwasica metaboliczna,
  • bradykardia (poniżej 45 uderzeń na minutę),
  • niedociśnienie tętnicze,
  • ciężkie zaburzenia krążenia tętniczego obwodowego.
  • jednoczesne stosowanie dożylnych antagonistów kanału wapniowego (np. werapamilu, diltiazemu lub innych leków przeciwarytmicznych).

Nagłe zaprzestanie stosowania leku może wywołać: zwiększenie ciśnienie krwi, zaburzenia rytmu serca lub nasilenie objawów dławicy piersiowej.

Działania niepożądane podczas terapii

Do częstych skutków ubocznych występujących podczas farmakoterapii atenololem należą:

  • działania naczyniowe: oziębienie kończyn,
  • zaburzenia serca: bradykardia,
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe,
  • zaburzenia ogólne: zmęczenie i osłabienie.

Do niezbyt częstych oraz rzadkich działań niepożądanych należą między innymi: zaburzenia snu, nasilenie niewydolności serca czy zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych.

Pacjentów, którzy przedawkowali lek, trzeba umieścić w szpitalu oraz należy zastosować leczenie objawowe.

Interakcje atenololu z innymi lekami

Bardzo często interakcje tej substancji wiążą się z podobnym mechanizmem działania innej substancji, wskutek czego może wystąpić zwiększone ryzyko niedociśnienia tętniczego, bradykardia czy niewydolność serca. Do substancji wchodzących w tego rodzaju interakcje z lekami zawierającymi atenolol należą między innymi: antagoniści kanału wapniowego (diltiazem czy werapamil), nifedypina czy glikozydy naparstnicy .

Jednoczesne stosowanie atenololu z insuliną i doustnymi lekamni przeciwcukrzycowymi, może prowadzić do znacznego zmniejszenia stężenia glukozy we krwi (hipoglikemii).

Atenolol a alkohol

W przypadku przewlekłego spożywania alkoholu w trakcie terapii atenololem może zmniejszyć się skuteczność leku (ciśnienie tętnicze krwi będzie nadal na zbyt wysokim poziomie). Dodatkowo, lek może zwiększać negatywny wpływ alkoholu na koncentrację oraz koordynację ruchową.

Atenolol a ciąża

Atenolol przenika przez łożysko oraz do mleka kobiecego. Szczególną ostrożność podczas stosowania atenololu należy zachować u kobiet w ciąży oraz karmiących piersią.

U kobiet w trakcie ciąży (zwłaszcza podczas pierwszego oraz drugiego trymestru) i u kobiet w okresie rozrodczym należy rozważyć, czy korzyści z leczenia przewyższają możliwe ryzyko dla płodu i dziecka.

Czy Atenolol jest refundowany?

Produkty lecznicze z atenololem nie są objęte refundacją. Lek jest dostępny wyłącznie na receptę. Za lek UTL w dawce 25 mg trzeba zapłacić około 14–27 zł, w zależności od apteki.

Atenolol – dostępne zamienniki

Aktualnie jedynym dostępnym zamiennikiem leku Atenolol jest UTL-25. Zamiennik leku zawiera identyczną substancję czynną, co lek oryginalny, czyli w tym przypadku atenolol. Oznacza to, że działa w ten sam sposób.

Bibliografia

 
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.


  1. Filipiak, Krzysztof J., and Michał Sokólski. „Leki beta-adrenolityczne – klasyfikacja i wskazania terapeutyczne”. Choroby Serca i Naczyń 14.5 (2017): 291-293.
  2. Tucker WD, Sankar P, Theetha Kariyanna P. Selective Beta-1 Blockers. 2023 Jan 30. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan
  3. Atenolol – CHPL
  4. Jagas, Jacek, and Andrzej Tolarczyk. „Model struktury leczenia choroby niedokrwiennej serca”. Proces leczenia w Polsce–analizy i modele: 51.
  5. Mroczek, Anna, et al. „Nadciśnienie tętnicze–epidemiologia i etiologia”. Nauki Przyrodnicze i Medyczne: Żywienie, sport oraz zdrowie. Instytut Promocji Kultury i Nauki, Lublin (2018): 143-151.
Opublikowano: ;

Oceń:
0.0

Komentarze i opinie (0)

Może zainteresuje cię

Zastrzyki przeciwzakrzepowe – wskazania, kiedy i jak długo stosować?

 

Trichoskopia – co to jest, wskazania, jak się przygotować, cena

 

Bisoprolol – działanie, wskazania, preparaty, cena

 

Takrolimus – właściwości, wskazania i przeciwwskazania, skutki uboczne

 

Zespół kanału Guyona – co to jest? Przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja

 

Diltiazem – działanie, zastosowanie, interakcje, dawkowanie

 

Ptasia grypa – zaraził się człowiek. Czy ptasia grypa globalnie zagraża ludziom?

 

Pigwa – właściwości odżywcze i zdrowotne, wskazania i przeciwwskazania, przepisy na przetwory z pigwy