Napięcie mięśni pojawia się najczęściej jako reakcja obronna przeciwko bólowi. Stres, nieprawidłowa postawa ciała, uraz również wpływa na mięśnie i powoduje ich nadmierne napięcie. Częstą przyczyną silnego napięcia mięśni pleców jest rwa kulszowa. Jakie są inne przyczyny napięcia mięśni? W których mięśniach najczęściej występują? Jak sobie z nim radzić?
Napięcie mięśniowe – przyczyny, objawy, leczenie
Przyczyny zaburzeń napięcia mięśniowego
Jakie są przyczyny zaburzeń napięcia mięśniowego?
- ból – u osób, u których występuje ból, dochodzi do reakcji obronnej przeciwbólowej, w wyniku której dochodzi do nadmiernego napięcia mięśni bolesnej okolicy,
- stres – może zwiększać napięcie mięśni poprzez zwężenie naczyń krwionośnych i zmniejszenie przepływu krwi do tkanek miękkich (mięśnie, ścięgna),
- długotrwałe unieruchomienie powoduje, że mięśnie są napięte,
- przyjmowanie nieprawidłowej postawy ciała,
- uraz,
- ucisk korzeni nerwowych, np. w chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa napinają się mięśnie pleców,
- choroby neurologiczne powodują wzmożone napięcie mięśniowe: mózgowe porażenie dziecięce, stwardnienie rozsiane, udar mózgu.
Przeczytaj też: Ból pod lewą łopatką – przyczyny, jak leczyć?
Napięcie mięśni szyi
Mięśnie szyi, które często wykazują zwiększone napięcie, to:
- mięśnie podpotyliczne – zaburzenie pracy tych mięśni występuje często u osób mających problemy w stawach głowowo-szyjnych; Zwiększone napięcie mięśni jest przyczyną wysunięcia głowy do przodu;
- mięsień prostownik grzbietu (część szyjna) – napięcie tego mięśnia jest typowe dla osób z zespołem bólowym szyjnego odcinka kręgosłupa; dotyczy również bardzo często pracowników biurowych, którzy przez wiele godzin pracują przed komputerem;
- mięśnie pochyłe – wzmożone napięcie mięśni pochyłych i ich skrócenie spowodowane jest nieprawidłowym stereotypem oddychania; wiele osób oddycha torem górnożebrowym, podczas którego mięśnie te cały czas pracują i ulegają przeciążeniu;
- mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy – napięcie tego mięśnia może wynikać z problemów z połączeniem głowowo-szyjnym, kręgosłupem w odcinku szyjnym oraz obręczą barkową.
Nadmierne napięcie mięśni barku, ramienia i łopatki
Nadmiernie napięte mięśnie obręczy barkowej i kończyny górnej to najczęściej:
- mięsień czworoboczny (część górna) – jego napięcie związane jest z problemami w odcinku szyjnym kręgosłupa; przyczyną obustronnego napięcia mięśnia są często czynniki psychiczne (np. stres), przyjmowanie pozycji obronnej;
- mięsień dźwigacz łopatki – jest napięty przy problemach z szyjnym odcinkiem kręgosłupa i obręczy barkowej;
- mięsień podłopatkowy, podgrzebieniowy, nadgrzebieniowy – ich napięcie spowodowane jest problemami w okolicy ramienno-barkowej;
- mięsień dwugłowy ramienia – do napięcia i skrócenia mięśnia dochodzi np. u osób, które przez długi czas wykonują prace statyczną ze zgiętym stawem łokciowym.
Czytaj również: Blokada kręgosłupa – co to jest, działanie, wskazania, przeciwwskazania i skutki uboczne
Napięcie mięśni klatki piersiowej i napięcie mięśniowe kręgosłupa
Do zaburzeń czynnościowym w obrębie klatki piersiowej dochodzi w mięśniu piersiowym większym. Przyczyną może być ból odcinka szyjnego kręgosłupa, zespół bolesnego barku, ale także czynnik psychogenne – lęk i stres powodują wysunięcie barków w przód i przyjmowanie postawy obronnej.
Mięśnie kręgosłupa, które są najczęściej napięte to:
- mięsień prostownik grzbietu,
- mięsień czworoboczny lędźwi.
Do napięcia mięśni dochodzi typowo u osób z bólami krzyża. Zwiększone napięcie prostownika grzbietu i jego skrócenie powoduje np. zwiększenie lordozy lędźwiowej i ograniczenie ruchomości kręgosłupa.
Napięcie mięśni pleców, uda i kończyny dolnej
Zwiększone napięcie występuje najczęściej w takich mięśniach jak:
- mięsień lędźwiowy większy – napięcie tego mięśnia związane jest z zablokowaniem przejścia piersiowo-lędźwiowego kręgosłupa, dysfunkcją stawów krzyżowo-biodrowych lub biodrowych;
- mięsień gruszkowaty – napięcie mięśnia gruszkowatego jest spowodowane dolegliwościami okolicy dolnego odcinka kręgosłupa, miednicy oraz stawów biodrowych. Napięcie może powodować zespół rzekomokorzeniowy – objawy podobne jak w ucisku korzeni nerwowych (np. rwa kulszowa), ale spowodowane drażnieniem innych struktur niż nerwowe;
- mięsień prosty uda – napięcie spowodowane jest często długotrwałą pracą w pozycji siedzącej;
- mięsień trójgłowy łydki – wzmożone napięcie i skrócenie mięśnia trójgłowego łydki jest spowodowane jego przeciążeniem i wadliwym obciążaniem kończyny.
Rozluźnianie napiętych mięśni
U osób, które mają problem z nadmiernym napięciem mięśniowym, pomocny może być masaż. Odpowiednio wykonany masaż zmniejszy napięcie mięśniowe, rozluźni mięśnie i jeśli występuje ból – zmniejszy go. Zadziała rozgrzewająco i poprawi ukrwienie tkanek. Oprócz masażu rozluźniającego fizjoterapeuta może zastosować terapię punktów spustowych, czyli bolesnych punktów w obrębie brzuśca mięśnia lub powięzi, co jest bardzo skuteczną metodą w przypadku nadmiernego napięcia.
Można skorzystać również z masażu w SPA lub u kosmetyczki. Jeden z masaży, jaki zadziała w przypadku nadmiernego napięcia mięśni, to masaż gorącymi kamieniami. Poprawi napięcie i elastyczność mięśni, zwiększy zdolność mięśni do pracy, zadziała uspokajająco i relaksująco oraz złagodzi objawy stresu.
Agnieszka Góźdź
Fizjoterapeuta
Fizjoterapeuta, absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Ukończyła kurs Kinesiology Taping oraz terapii manualnej metodą Kaltenborn-Evjenth (kurs podstawowy). Entuzjastka tematyki Wellness & SPA. Jest instruktorem systemu ćwiczeń Pilates. Odbyła szereg praktyk, w tym z zakresu: ortopedii, neurologii, neurochirurgii, geriatrii, kardiologii oraz pediatrii.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 12.06.2024