Bylica roczna – co to jest?
Bylica roczna (Artemisia annua) pochodzi z rodziny roślin astrowatych. Artemisia annua, zwana inaczej słodkim piołunem, jest rośliną jednoroczną i kwitnie tylko od czerwca do lipca. Jej wysokość waha się od 30 cm do 2 m. W skrajnych przypadkach jej łodygi mogą osiągnąć wysokość nawet 3 m.
Jak wygląda bylica roczna?
Bylica ma delikatny, słodki zapach, który nie pochodzi jednak z kwiatów (są one bezwonne), lecz z liści. Liście mają kształt charakterystycznych jamek o jasnozielonym kolorze i są ułożone naprzemiennie. Kwiaty bylicy są drobne, o barwie zielono-żółtej i mają formę zwisających koszyczków. Łodyga bylicy jest długa i ma na początku zielony kolor. Wraz z wiekiem rośliny łodyga zmienia swoją barwę na czerwonobrązową. Owocem bylicy jest długa, odwrotnie jajowata i nieco spłaszczona niełupka.
Czytaj również: Barwinek pospolity – właściwości lecznicze, przeciwwskazania, gdzie kupić?
Gdzie można spotkać bylicę roczną?
Bylica roczna pochodzi z terenów Azji Zachodniej i południowo-wschodniej Europy. Z biegiem czasu rozprzestrzeniała się na dalsze kontynenty i obecnie można ją spotkać w większości krajów azjatyckich, w Europie, a także w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, a nawet w Nowej Zelandii.
W Polsce bylica występuje dosyć rzadko. Można ją spotkać głównie na południu kraju, w rejonach Górnego Śląska i na Lubelszczyźnie.
Artemisia annua jest rośliną ruderalną, czyli rośnie na terenach zmienionych przez człowieka, głównie w środowisku miejskim. Spotkamy ją na terenach kolejowych, nieużytkach lub na poboczach gór.
Bylica roczna w medycynie chińskiej
Bylica roczna od początków naszej ery była stosowana w tradycyjnej medycynie chińskiej jako lek na gorączkę. Wykorzystywano ją również do walki z różnymi infekcjami. Chińczycy doskonale znają się na uprawie bylicy i mają najlepszą technikę pozyskiwania z niej artemizyny.
Chińczycy od wieków doceniali właściwości tej rośliny, dlatego w II połowie XX wieku, gdy większość państw zmagała się z epidemią malarii , tamtejsi naukowcy zaczęli badać bylicę pod kątem leku na malarię. Okazało się wówczas, że zawarta w bylicy artemizyna skutecznie zwalcza tę chorobę. Odkrycie to miało ogromne znaczenie dla medycyny i uratowało życie milionom ludzi. Bylica roczna zyskała wówczas popularność na całym świecie. Chińska profesor Youyou Tu, która przyczyniła się do tego odkrycia, została uhonorowana Nagrodą Nobla w dziedzinie medycyny w 2015 r. „za odkrycia dotyczące nowej terapii malarii”.
Czytaj również: Bluszczyk kurdybanek – jak wygląda, właściwości, jak zbierać?
Bylica roczna – właściwości
- wzmacnia odporność i wspomaga organizm w walce z wirusami, bakteriami i grzybami;
- działa przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo;
- zwalcza gorączkę;
- wykazuje działania antynowotworowe (silnie reaguje z jonami żelaza i tworzy reaktywne formy, które niszczą komórki rakowe bez szkody dla zdrowych komórek);
- zwalcza grzyby, które atakują skórę, włosy i paznokcie;
- wspomaga leczenie chorób pasożytniczych i odkleszczowych;
- skutecznie zwalcza malarię;
- pomaga utrzymać odpowiedni poziom glukozy we krwi.
Bylica roczna – zastosowanie
Bylica roczna ma zastosowanie głównie w ziołolecznictwie. Zaleca się stosować ją podczas:
- grypy i przeziębienia;
- gorączki i dreszczy;
- infekcji i stanów zapalnych organizmu;
- chorób pasożytniczych;
- grzybic;
- koinfekcji boreliozy.
Bylica ma również zastosowanie jako repelent, czyli środek odstraszający owady, głównie komary.
Czytaj również: Żyworódka – zastosowanie i właściwości
Bylica roczna – przeciwwskazania
Wyciągu z bylicy rocznej nie zaleca się stosować u kobiet w ciąży i karmiących piersią. Popularnym suplementem diety jest artemizyna, która w zbyt dużych dawkach może powodować nudności, wymioty, biegunkę, bolesne skurcze czy utratę apetytu. Dlatego ważne jest dawkowanie zgodne z zaleceniami producenta lub lekarza.
Jak stosować bylicę roczną?
Bylicę roczną można stosować jako napar z liści lub sporządzić z niej nalewkę. Jak przygotować napar z bylicy? Wystarczy jedną łyżeczkę liści zalać gorącą (ale nie wrzącą) wodą, najlepiej o temperaturze ok. 70°C i odstawić na godzinę. Przed wypiciem należy przecedzić napar.
Z bylicy rocznej można przyrządzić również nalewkę. 100 g ziela należy zalać w szklanym pojemniku 3 częściami alkoholu (300 ml) o mocy ok. 50-60%. Nalewka musi postać ok. 2 tygodni. Od czasu do czasu należy potrząsnąć pojemnikiem.
Słodki piołun można stosować również jako suplement diety w formie kapsułek. Często są one dostępne pod nazwą artemizyna. W tej formie ekstrakt z liści bylicy rocznej wzmocniony jest zazwyczaj kwasem R-alfa liponowym.
Czytaj również: Babka lancetowata – właściwości lecznicze
Bylica roczna a koronawirus
W obecnej sytuacji związanej z pandemią koronawirusa badacze zainteresowali się ponownie bylicą jako potencjalnym lekiem na SARS-CoV 2. Naukowcy z Uniwersytetu Kopenhaskiego, Instytutu Maxa Plancka w Poczdamie i Wolnego Uniwersytetu Berlińskiego przeprowadzili badania w warunkach laboratoryjnych, żeby sprawdzić, czy artemizyna i jej pochodne mogą być skutecznym lekiem w walce z COVID-19.
Ludzka tkanka płuc została zainfekowana duńskim szczepem wirusa. Następnie podano ekstrakt z bylicy rocznej uprawianej w amerykańskim stanie Kentucky. Okazało się, że artemizynina oraz jej pochodne: artezunat i artemeter hamują rozwój choroby. Najskuteczniejszy był artezunat, zaś najmniej skuteczna okazała się artemizynina.
Aby poszerzyć wiedzę na ten temat oraz potwierdzić skuteczność tych substancji w walce z SARS-CoV-2, konieczne jest przeprowadzenie badań klinicznych.
Bylica roczna – gdzie kupić?
Liście bylicy rocznej można kupić w stacjonarnych sklepach zielarskich lub w sklepach internetowych z ziołami leczniczymi. Cena za 100g suszonego ziela wynosi ok. 15-25 zł. Bylicę roczną można kupić również jako gotową nalewkę w niektórych aptekach. 50 ml nalewki kosztuje ok 30 zł. Artemizyna dostępna w kapsułkach kosztuje ok. 90-100 zł i starcza na miesięczną kurację. Tę formę łatwo dostać w zielarskich sklepach internetowych i sklepach z suplementami.
Czytaj również: Uczep trójlistkowy – działanie, właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania