Uczep trójlistkowy – co to jest?
Uczep trójlistkowy to jednoroczna roślina należąca do rodziny astrowatych. Naturalnie występuje na terenach Europy, Azji, Ameryki Północnej i w północnych częściach Afryki. W Polsce jest gatunkiem pospolitym. Zasiedla brzegi wód, bagna, podmokłe łąki. Z punktu widzenia rolnictwa jest chwastem. Uczep trójlistkowy posiada wznoszącą, silnie rozgałęzioną łodygę koloru ciemnozielonego lub czerwonofioletowego, która może dorastać do wysokości nawet ponad 1 m. Porastają ją naprzeciwległe, ząbkowane liście.
Okres kwitnienia uczepu przypada na miesiące od lipca do października. Wtedy też zbierane jest jego ziele, które stanowi surowiec farmaceutyczny. Kwiaty uczepu mają kolor żółtobrązowy i zebrane są we wznoszące się lub zwisające koszyczki. Owocem tej rośliny jest płaska niełupka o specjalnych zadziorach, za pomocą których wczepia się w sierść zwierząt, pióra ptaków oraz ubrania i dzięki temu może być dalej rozsiewana. Uczep trójlistny jest bogaty w liczne fitozwiązki, które wykazują wysoką aktywność biologiczną.
Ziele uczepu – skład i działanie
Uczep trójlistkowy działanie swe zawdzięcza obecności ważnych, wykazujących korzystny wpływ na zdrowie związków chemicznych. W jego zielu można znaleźć m.in.:
- flawonoidy, w tym luteolinę,
- olejek eteryczny,
- garbniki,
- kwas askorbinowy,
- śluz,
- związki goryczkowe,
- kwasy organiczne,
- sole mineralne,
- karoten.
Uczep ma działanie moczopędne, napotne i odtruwające. Przeciwdziała powstawaniu obrzęków, wykazuje właściwości przeciwzapalne. Może być stosowany wewnętrznie oraz zewnętrznie. Uczep trójlistkowy na trądzik, alergię z objawami skórnymi czy łuszczycę był wykorzystywany przez medycynę ludową od wielu lat. Uczep trójlistkowy olej jest także traktowany jako środek przyspieszający gojenie się ran. Zawarte w tej roślinie związki działają również uspokajająco i przeciwalergicznie.
Uczep trójlistkowy – zastosowanie
Uczep trójlistkowy zastosowanie znalazł zarówno podawany wewnętrznie, jak i aplikowany zewnętrznie. Wykorzystywany jest jako dodatek do kąpieli w różnego rodzaju chorobach skórnych przebiegających z wysiękami, swędzeniem – również o podłożu alergicznym. Stosuje się go także w przypadku:
- trądziku,
- zapalenia skóry,
- tendencji do powstawania czyraków,
- stanów zapalnych węzłów chłonnych.
Na błony śluzowe działa ściągająco i przeciwzapalnie. Jako olej wykazuje właściwości przyspieszające regenerację i jest wykorzystywany w przypadku trudno gojących się ran. Uczep trójlistkowy może być również używany w chorobach o podłożu reumatycznym. Stosowany wewnętrznie pod postacią nalewki, naparu czy odwaru ułatwia trawienie, wpływa korzystnie na rytm wypróżnień, działa lekko moczopędnie i napotnie, dzięki czemu ułatwia usuwanie z organizmu zbędnych metabolitów.
Wspomaga pracę wątroby i nadnerczy. Bywa używany również w infekcjach górnych dróg oddechowych. Polecany jest osobom osłabionym, po przebytych chorobach. Zastosowanie znajduje także w pomocniczym leczeniu skąpomoczu, obrzęków, kamicy nerkowej, stanów zapalnych układu moczowego.
Uczep trójlistkowy w kosmetyce także znalazł swoje miejsce. Jest składnikiem wielu kremów, maści i innych preparatów do cery wrażliwej i skłonnej do alergii.
Uczep trójlistkowy – jak stosować, gdzie kupić, cena
Uczep trójlistkowy do picia pod postacią naparu sporządza się z suszonego ziela tej rośliny. Aby go przygotować, należy 1 łyżkę ziela zalać szklanką wrzącej wody. Powstały napar pijemy 3 razy dziennie na pół godziny przed posiłkiem, w ilości od 1/3 do 1 szklanki.
Olej z uczepu trójlistkowego można stosować bezpośrednio na skórę. Podobnie aplikuje się maść z uczepu trójlistkowego. Ziele tej rośliny dodaje się także do kąpieli w ilości 100–200 g na wiadro wody. Można wtedy łączyć ją z innymi dobroczynnymi dla skóry ziołami, takimi jak szałwia, rumianek czy macierzanka. Kąpiel w takiej mieszance powinna trwać około 15 minut, a temperatura wody wynosić 36–37oC. Odwar z uczepu podaje się natomiast przy problemach z trawieniem.
Zioło to można zakupić w sklepach zielarskich, ze zdrową żywnością oraz w aptekach. Cena 50 g suszonego ziela wynosi około 4 złotych, natomiast 100 ml oleju to koszt około 25–35 złotych. Uczep trójlistkowy przeciwwskazania ma ograniczone do ciąży, okresu laktacji oraz przy alergii na tę roślinę.
