Jak leczyć rany, skaleczenia i zadrapania u dziecka? Jak wybrać najlepszą maść na rany?

Rany, skaleczenia i zadrapania u dziecka

Otarcia, skaleczenia i rany u dziecka to dość częste zmartwienie rodziców. Do niewielkich urazów dochodzi najczęściej w czasie prac szkolnych, zabaw, wyjazdów.

Choć może się wydawać, że nie stwarzają one większego zagrożenia, należy pamiętać, że wszelkiego typu zadrapania, ukłucia i zranienia są potencjalną przyczyną zakażeń. Naruszenie ciągłości skóry otwiera bowiem drogę, przez którą do organizmu dziecka mogą wnikać drobnoustroje.

Ranom towarzyszy zazwyczaj ból i krwawienie, a także rozwarcie jej brzegów, co u najmłodszych pacjentów wywołuje duży niepokój. Najlżejszą postacią zranienia są otarcia, gdzie uszkodzeniu ulega tylko naskórek.

Inne rodzaje ran to przykładowo: rany kłute, cięte czy tłuczone (przy udziale tępego przedmiotu, np. deski czy pałki).

Rany cięte mają równe brzegi, tkanki dookoła nie są uszkodzone. Brzegi rany tłuczonej nie są regularne, a tkanki znajdujące się w jej sąsiedztwie są uszkodzone (stłuczenia, krwiaki). Rany szarpane czy miażdżone łączą w sobie cechy ran ciętych i tłuczonych. W okresie wakacyjnym szczególnie częstym problemem są także rany kąsane.

Gojenie ran – tempo i efektywność procesu – w dużym stopniu zależne jest od rodzaju rany i jej lokalizacji, jednak ogromne znaczenie mają zabiegi pielęgnacyjne i jakość stosowanych preparatów wspomagających odkażanie i odbudowę uszkodzonych tkanek.

Co zrobić w przypadku zranienia u dziecka? Jak opatrzyć ranę?

Postępowanie w przypadku powstania rany u dziecka zależy oczywiście od jej rodzaju i rozległości. Najcięższe zranienia, w przebiegu których rośnie ryzyko utraty dużej ilości krwi, trudnych do zatamowania krwotoków, ale także zakażeń, wymagają natychmiastowego wezwania fachowej pomocy.

W przypadku powierzchownych skaleczeń u dziecka miejsce urazu należy przemyć bieżącą wodą lub wodą utlenioną, zaś okolice ran obmyć wodą z mydłem. Aby uniknąć zakażenia rany, warto zastosować środek odkażający, np. zawierający oktenidynę.

W przypadku głębszych ran, gdzie zachodzi potrzeba zatamowania krwawienia, należy wykorzystać opatrunek chłonący. Jeżeli krwawienie jest nasilone, konieczny może okazać się opatrunek uciskowy, który wygląda tak, jak chłonący, jednak gaziki są tu owinięte ciaśniej (np. bandażem elastycznym).

Opatrunek, który ma zapobiegać obfitemu krwawieniu, powinien być dociśnięty do rany, dodatkowo należy na jego zewnętrznej części przymocować kolejny, który nie przesiąknie.

W sytuacji, gdy w ranie dziecka znajduje się ciało obce, pod żadnym pozorem nie wolno go usuwać. Należy w miarę możliwości obmyć okolice zranienia, a materiałami opatrunkowymi ustabilizować ciało obce. Jego obecność tamuje potencjalne krwawienie.

Maść na rany dla dziecka

Nie wolno lekceważyć nawet niegroźnych otarć naskórka, zwłaszcza u dziecka. Każde skaleczenie czy otarcie może skutkować zakażeniem rany, które opóźnia proces gojenia rany. W najcięższych przypadkach urazy bywają przyczyną ostrzejszej reakcji organizmu w postaci zakażenia ogólnoustrojowego.

Objawami miejscowego zakażenia rany jest:

• zaczerwienienie, obrzęk i bolesność,
• podniesienie ciepłoty skóry w miejscu zranienia,
• ropna wydzielina,
• możliwa gorączka i złe samopoczucie.

By skutecznie zapobiegać potencjalnym zakażeniom ran u dziecka i przyspieszać ich gojenie, należy stosować maści z antybiotykiem (środki na rany dostępne są bez recepty). W swoim składzie zawierają one antybiotyki w niewielkich ilościach.

Substancje te, między innymi neomycyna, działają na wiele rodzajów bakterii, zarówno Gram-dodatnich, jak i Gram-ujemnych. Tego typu preparaty mogą być aplikowane nie tylko w przypadku drobnych ran, ale także owrzodzeń, ukąszeń, zadrapań, oparzeń. Ich stosowanie bywa ograniczone wiekowo, dlatego przed zastosowaniem u dziecka należy zapoznać się z ulotką.

Szczepionka przeciw tężcowi

Rany, skaleczenia i zadrapania u dziecka mogą zostać zanieczyszczone laseczką tężca (Clostridium tetani). Największe ryzyko zakażenia występuje w przypadku ran rozległych i kłutych. W tym przypadku postępowanie zależy nie tylko od rodzaju rany, ale także historii szczepień dziecka.

• Jeżeli ostatnia dawka szczepienia podstawowego lub przypominającego miała miejsce mniej niż 5 lat temu, nie ma konieczności szczepienia ani podania surowicy przeciwtężcowej (ostatecznie można rozważyć szczepienie w przypadku bardzo rozległych ran u dziecka, o wyjątkowo wysokim ryzyku).
• Jeżeli ostatnia dawka szczepienia podstawowego lub przypominającego miała miejsce 5 do 10 lat temu, zawsze wskazane jest podanie jednej dawki szczepionki przeciwtężcowej.
• Jeżeli ostatnia dawka szczepienia podstawowego lub przypominającego miała miejsce ponad 10 lat temu, w przypadku ran niskiego ryzyka wystarczy podanie jednej dawki szczepionki, natomiast przy ranach wysokiego ryzyka poza jedną dawką szczepionki niezbędne jest podanie surowicy przeciwtężcowej.
• Jeżeli historia szczepień jest niepewna lub nieznana, w przypadku ran niskiego ryzyka podawany jest pełen cykl szczepienia w schemacie 0-1-6 miesięcy. W przypadku ran wysokiego ryzyka poza pełnym cyklem szczepienia podawana jest surowica przeciwtężcowa.