Akupresura, inaczej określana również jako bezigłowa akupunktura, jest stosowana w leczeniu schorzeń i dolegliwości różnorodnego pochodzenia. Jej popularność na świecie ciągle wzrasta, przede wszystkim za sprawną łatwości jej wykonania, nawet w domowym zaciszu. Jest to metoda niekonwencjonalna, lecz jej założenia są powszechnie akceptowane, a występowanie tak wielu aktywnych biologicznie punktów potwierdza współczesna nauka.
Akupresura – co to jest i jak działa?
- Czym jest akupresura?
- Jak działa akupresura?
- W jaki sposób wykonuje się zabieg akupresury?
- Jakie są znane metody akupresury?
- Jakie są techniki wykonania akupresury?
- Jakie receptory w obrębie stóp należy masować przy określonych chorobach?
- Na jakie dolegliwości można stosować akupresurę?
- Czy są jakieś przeciwwskazania do stosowania akupresury?
Czym jest akupresura?
Akupresura jest czymś w rodzaju masażu, a miejscem jego oddziaływania są punkty aktywne biologicznie (tzw. receptory), znajdujące się w różnych miejscach na ciele człowieka. W akupresurze oddziałujemy poprzez ucisk lub masowanie ściśle określonych punktów, które charakteryzują się wyjątkowymi właściwościami. Te charakterystyczne miejsca na skórze wyróżnia posiadanie szczególnych właściwości cieplnych, biochemicznych i elektrycznych. W akupresurze nie jest wymagane stosowanie jakiegoś specjalistycznego sprzętu czy gabinetu. W zasadzie można wykonać ją wszędzie.
Jak działa akupresura?
Oddziaływanie w postaci masażu punktów aktywnych biologicznie uaktywnia szereg procesów. Przede wszystkim dochodzi do pobudzenia zakończeń nerwowych, które znajdują się w tych miejscach. Następnie powstałe impulsy rozchodzą się i biegną drogami nerwowymi do ośrodkowego układu nerwowego (OUN), docierają do kory mózgowej i stamtąd wędrują drogami nerwowymi do chorego narządu. Wpływa to na zmniejszenie bólu i poprawę funkcji organu, który uległ dysfunkcji lub chorobie. Charakterystyczną cechą niektórych punktów aktywnych biologicznie jest ich, czasem bardzo duża, bolesność w trakcie wykonywania ucisku, która w zasadzie zanika po ustąpieniu objawów choroby.
To też może Cię zainteresować: Ucisk w gardle – przyczyny, badania, leczenie
W jaki sposób wykonuje się zabieg akupresury?
Sam zabieg akupresury wykonuje osoba druga lub można wykonać go samodzielnie (autoterapia). Do masażu zaś wykorzystujemy opuszki własnych palców. Uważa się, że metoda ta jest dobra nie tylko dla osób chorych, lecz także zdrowych i wtedy efekt terapii ma oddziaływać profilaktycznie. Akupresura stosowana jest u osób starszych oraz niemowląt. Poprzez uciskanie poszczególnych punktów w ciele poprawia się miejscowe krążenie krwi, co w efekcie prowadzi do rozluźnienia nadmiernie napiętych mięśni. Wywieranie ucisku powoduje także wydzielanie endorfin, co pomaga uśmierzyć ból.
To też może Cię zainteresować: Co oznacza ból czubka głowy?
Jakie są znane metody akupresury?
W akupresurze wyróżnia się dwie metody:
- metoda pobudzająca – polegająca na wykonywaniu dość szybkich i rytmicznych ruchów (nawet kilka ucisków na sekundę),
- metoda hamująca – która polega na wykonywaniu ruchów okrężnych, które winniśmy wzmacniać w trakcie wykonywania.
O skuteczności akupresury decyduje ścisłe i dokładne określenie punktów, na które zamierzamy oddziaływać, a które odpowiadają za konkretne schorzenia. W tym celu używa się tzw. „cunów”, czyli specjalnie do tego opracowanych jednostek miar odległości od punktów anatomicznych w ciele, które można bez problemu zidentyfikować. Dla przykładu odległość 1 cuna to szerokość kciuka danej osoby, 1,5 cuna to zaś odległość złączonego palca wskazującego i palca środkowego.
Czytaj również: Skręt jajnika – przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie
Jakie są techniki wykonania akupresury?
Znane są 4 techniki, za pomocą których wykujemy zabiegi akupresury:
- Lekkie pukanie – jest techniką stosowaną u niemowląt, małych dzieci i osób o wątłej budowie ciała. W trakcie wykonywania tej techniki czubkami palców opukuje się określone punkty przez okres 2-3 minut;
- Ucisk palcami – są głębokimi i okrężnie wykonywanymi ruchami na poszczególnych częściach ciała;
- Masaż za pomocą paznokci – jest techniką silnie pobudzającą, dlatego też nie stosuje się jej u osób zbyt szczupłych;
- Masaż specjalnie do tego przeznaczoną drewnianą pałką – jest ona na jednym końcu ostro zakończona, natomiast drugi koniec jest mocno zaokrąglony. Wykonujemy nią masaż ściśle określonych punktów aktywnych biologicznie na ciele.
Należy również pamiętać o stopach, które są szczególnie istotne ze względu na znajdujące się na ich powierzchni podeszwowej licznych receptorów połączonych z innymi częściami ciała. Każdy punkt powinien być masowany bądź uciskany około 2 do 3 minut.
Czytaj również: Refleksologia – co to jest? Refleksologia twarzy, dłoni, stóp
Jakie receptory w obrębie stóp należy masować przy określonych chorobach?
W przypadku ściśle określonych schorzeń, należy masować następujące punkty receptorowe w obrębie stóp:
- przy alergii – masujemy punkty receptorowe nadnerczy, nerek i pęcherza moczowego;
- astma oskrzelowa – nadnercza, nerki, pęcherz moczowy, płuco;
- duszność – płuca, oskrzela, głowa;
- bezsenność – głowa;
- ból gardła – krtań, migdałki, receptory gruczołów limfatycznych;
- grypa – punkty limfatyczne, śledziona, nos, zatoki;
- miesiączka – jajnik, macica, masaż zewnętrznych części łydek obu nóg;
- nadciśnienie tętnicze – nerki, przewód moczowy, pęcherz moczowy, pień mózgu;
- reumatyzm – nerki, moczowód, narządy przemiany materii;
- żylaki – nerki, moczowód, nadnercze, kręgosłup;
- bóle ramion – punkty kolana i barku;
- hemoroidy – nerki, nadnercze;
- obrzęk nóg – nerki, pęcherz moczowy, serce.
Na jakie dolegliwości można stosować akupresurę?
Akupresurę z powodzeniem można stosować na następujące schorzenia i dolegliwości:
- Bóle głowy – stosowana jest technika hamująca, uciskany jest ściśle określony punkt na skroni;
- Migrena – stosowana jest technika pobudzająca, na środkowej wewnętrznej części przedramienia;
- Bóle pleców – wykorzystywane jest określone ćwiczenie, polegające na podłożeniu pod plecy w pozycji leżącej, na wysokości krzyża dwóch piłeczek tenisowych i utrzymanie tej pozycji co najmniej minutę;
- Ból miesiączkowy – odnaleźć należy punkt między kostką a ścięgnem Achillesa (charakterystyczne zagłębienie), masaż wykonywany techniką pobudzającą;
- Syndrom napięcia przedmiesiączkowego (PMS) – masujemy ruchami okrężnymi zagłębienie między kciukiem a placem wskazującym techniką pobudzającą;
- Przeziębienie – masaż techniką hamującą okolicy między brwiami, nieco powyżej nasady nosa lub punktu znajdującego się na czubku głowy, dokładnie 3,5 cuna od linii jaką tworzy granica włosów z czołem;
- Zmęczenie psychiczne – masaż podeszwowej strony stopy zaciśniętą pięścią techniką pobudzającą, po 30 sekundach należy zmienić masowaną stopę na drugą.
Inne ważne wskazania do wykonania akupresury:
- miażdżyca,
- zaburzenia rytmu serca,
- bóle reumatyczne,
- stany zapalne,
- nerwobóle,
- zaburzenia snu,
- bóle mięśniowe,
- zawroty głowy,
- padaczka,
- osłabienie i zanik mięśni,
- wymioty, nudności,
- zaburzenia pracy jelit,
- zapalenie zatok,
- zapalenie gardła,
- kaszel,
- astma,
- zapalenie oskrzeli.
Podano tutaj tylko niektóre przykłady dolegliwości i punkty ich stymulacji. Należy jednak pamiętać, iż o sukcesie oddziaływania leczniczego będzie decydować precyzyjne odnalezienie punktów, jak i odpowiednio zastosowana technika. Dlatego też akupresurą zajmować się powinny osoby odpowiednio do tego przeszkolone, a pacjenci wykonujący autoterapię na samych sobie powinni przejść odpowiednie przeszkolenie.
Czy są jakieś przeciwwskazania do stosowania akupresury?
Jak każda metoda lecznicza, akupresura także posiada przeciwwskazania do jej stosowania. Nie należy jej stosować u pacjentów:
- onkologicznych – chorujących na nowotwory łagodne i złośliwe;
- z organizmem wyniszczonym na skutek długo trwających chorób;
- w ostrych stanach i w chorobach poinfekcyjnych;
- w ciąży;
- po zawale mięśnia sercowego;
- z wysoką gorączką;
- z zakrzepicą tętnicy wieńcowej.
Nadmierna i nieumiejętnie wykonana akupresura może prowadzić do szeregu negatywnych objawów z biegunką, wymiotami i kołataniem serca włącznie. Dlatego niezwykle ważne jest przejście odpowiedniego szkolenia z tego zakresu, a rozpoczęcie terapii metodą prób i błędów, należy w świetle powyższych mnogich oddziaływań na organizm ludzki, uznać za praktykę wysoce niebezpieczną i nieodpowiedzialną.
Krzysztof Fabian
Fizjoterapeuta
Absolwent Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu. Doktor nauk o kulturze fizycznej w zakresie Fizjoterapii. Pracownik Wojewódzkiego Szpitala Rehabilitacyjnego dla Dzieci w Jastrzębiu-Zdroju. Absolwent licznych kursów podyplomowych, m.in. medycyny ortopedycznej wg Cyriaxa, metody PNF. Specjalizuje się w zakresie fizjoterapii w ortopedii i traumatologii narządu ruchu, diagnostyce i terapii wad postawy, ze szczególnym uwzględnieniem skolioz. Szczególnie zainteresowany diagnostyką narządu ruchu człowieka, diagnozą różnicową oraz biomechaniką kliniczną. Jest autorem publikacji i wystąpień naukowych.
Komentarze i opinie (0)