Jak przebiega rozpoznanie nadwagi i otyłości?
Podjęcie leczenia zbyt wysokiej masy ciała wymaga rozpoznania nadwagi lub otyłości. Nadwagę u osób dorosłych stwierdza się, jeżeli wskaźnik BMI (ang. Body Mass Index) mieści się w przedziale 25–29,9 kg/m2.
Aby wyliczyć BMI, należy podzielić masę ciała pacjenta wyrażoną w kilogramach przez wzrost w centymetrach podniesiony do kwadratu.
Otyłość rozpoznaje się przy BMI ≥ 30 kg/m2. Nasilenie choroby określa się w stopniach od I do III.
Konsekwencji nadwagi lub otyłości jest naprawdę wiele. Wśród tych najpoważniejszych należy wymienić:
cukrzycę typu 2,
bezdech senny,
chorobę niedokrwienną serca i inne choroby sercowo-naczyniowe,
nadciśnienie tętnicze,
zaburzenia hormonalne.
Nawaga i otyłość godzą nie tylko w zdrowie fizyczne, ale także psychiczne. Wiele osób z nadmierną masą ciała cierpi z powodu: obniżonej pewności siebie, depresji i izolacji.
Przeczytaj również:
Orlistat – ile można na nim schudnąć?
Czym zajmuje się obesitolog?
Lekarz obesitolog ma na celu spojrzeć na problem nadwagi lub otyłości w sposób holistyczny. Dlatego zwykle konsultacje obesitologiczne przebiegają w połączeniu ze wsparciem: psychologa, kardiologa, endokrynologa i dietetyka.
Stwarza to zupełnie nowe możliwości diagnostyki, ale jednocześnie pozwala zachować maksymalne bezpieczeństwo.
W literaturze często zwraca się uwagę, że obesitologia obala stereotyp, który zakłada, że nadmierna masa ciała jest wyłącznie przejawem braku chęci zmian i – potocznie mówiąc – lenistwa. W ogromnej liczbie przypadków przyczyna leży znacznie głębiej, np. w problemach natury psychicznej czy zaburzeniach hormonalnych.
Jak wygląda pierwsza wizyta u obesitologa?
Pierwsza konsultacja obesitologiczna ma na celu zdiagnozowanie stanu pacjenta. W tym celu zleca się niezbędne badania laboratoryjne oraz inne – np. konsultacje psychologiczne – w celu ustalenia, czy u chorego nie występują zaburzenia odżywiania. Następnie na ich podstawie ustalany jest stan zdrowia danej osoby.
Na podstawie badań diagnostycznych ustala się też plan działania, który może być na bieżąco modyfikowany – w zależności od postępów.
Leczenie obejmuje także edukację pacjenta w zakresie: ryzyka powikłań związanych z nadwagą lub otyłością, roli aktywności fizycznej, zdrowych nawyków żywieniowych i roli utraty wagi dla zdrowia.
Na czym polega leczenie otyłości?
Wielu lekarzy rodzinnych poprzestaje na wskazaniu, aby pacjent z nadwagą „jadł mniej i ruszał się więcej”. Dla trwałej poprawy stanu zdrowia niezbędne jest jednak wprowadzenie daleko idących zmian w codziennym życiu. Obesitolog pomaga pacjentom znaleźć motywację do działania i zapewnia wsparcie emocjonalne. Kluczem do sukcesu i jego warunkiem jest wprowadzenie zdrowego stylu życia. Jak rozumieć to pojemnie pojęcie?
Modyfikacja diety
Zadaniem obesitologa jest przede wszystkim pomoc w wypracowaniu optymalnych nawyków żywieniowych. Dieta, której celem jest redukcja masy ciała, powinna uwzględniać zwiększone spożycie błonnika i białka, a także kontrolę spożywanych węglowodanów i tłuszczów. Na tym etapie obesitolog musi wykazać się dużą wiedzą, ponieważ wiele chorób wewnętrznych i alergii wymusza modyfikację odżywiania.
Wprowadzenie aktywności fizycznej
Zadaniem aktywności fizycznej jest nie tylko zwiększenie wydatku kalorycznego i ułatwienie odchudzania. Sprzyja ona także poprawie samopoczucia i sprawia, że redukcja wagi staje się łatwiejsza. Specjalista powinien uwzględnić indywidualne możliwości pacjenta w tym zakresie – zwłaszcza zaś dodatkowe obciążenie dla stawów i układu krążenia.
Terapia behawioralna
Terapia behawioralna realizowana przez psychologów ma na celu uświadomienie sobie negatywnych wzorców zachowań i ich zmianę, a także przepracowanie negatywnych doświadczeń. Duże znaczenie na tym etapie ma wsparcie bliskich osób, które pomagają wytrwać przy założonym celu. W celu znalezienia odpowiedniego wsparcia ze strony lekarza warto skorzystać z rekomendacji Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości (PTLO).
Przeczytaj również:
Victoza – co to jest, dawkowanie, dostępność, zamienniki
Kiedy stosuje się leczenie farmakologiczne nadwagi lub otyłości?
Farmakoterapia stanowi dodatek do pozostałych form leczenia otyłości. Obecnie stosuje się takie preparaty, jak:
Są to leki, które: oddziałują na ośrodek głodu i sytości (liraglutyd, naltrekson z bupropionem), ograniczają trawienie i wchłanianie tłuszczów (orlistat).
W niektórych przypadkach rekomendowana jest także chirurgia bariatryczna, czyli modyfikacja przewodu pokarmowego pacjenta tak, aby zjadał on mniejsze posiłki lub przyswajał z nich mniej energii.
W praktyce bariatrię stosuje się rzadko, ponieważ wieloletnia otyłość wiąże się z licznymi przeciwwskazaniami zwiększającymi ryzyko okołooperacyjne.
Czy obesitolog przepisuje leki?
W Polsce obecnie nie funkcjonuje jeszcze specjalizacja obesitologiczna. Leczeniem otyłości zajmują się jednak lekarze innych specjalizacji, jak endokrynolodzy lub diabetolodzy, którzy mogą przepisywać leki na receptę. Biorąc udział w branżowych wydarzeniach i zyskując certyfikaty PTLO, lekarze mogą ukierunkować swoją praktykę na leczenie otyłości.
Obesitolog na NFZ – czy przysługuje?
W Polsce można otrzymać refundowane skierowanie do lekarza zajmującego się leczeniem otyłości, np. endokrynologa. Zapisów dokonuje się zwykle w Poradniach Chorób Metabolicznych i Leczenia Otyłości. Na termin wizyty trzeba jednak poczekać zgodnie z kalendarzem świadczeń.
Otyłość nie zawsze jest wynikiem zaniedbań. Zawsze jednak stanowi źródło istotnych niedogodności i potencjalne niebezpieczeństwo dla zdrowia pacjenta. Kiedy zaczyna być problemem, warto skorzystać z dostępnej pomocy, aby zadbać o organizm.
