Hematokryt jest jednym z najczęściej oznaczanych parametrów w zakresie podstawowego badania krwi – tzw. morfologii, w skrócie zapisywany jako HCT lub HT.

Płytki krwi to obok czerwonych i białych krwinek i białych podstawowy element krwi. W badaniu krwi liczbę białych krwinek oznacza się jako PLT.

MCH jest to skrót, który oznacza średnią masę hemoglobiny w krwince. Wynik ten oceniany jest w czasie morfologii krwi.

Hemoglobina (HGB lub Hb) jest zawierającym żelazo białkiem transportowanym przez czerwone krwinki i odpowiada przede wszystkim za przenoszenie tlenu w organizmie. Poziom hemoglobiny w morfologii oznacza się m.

Erytrocyty (RBC w badaniach krwi) są odpowiedzialne za przenoszenie tlenu. Czerwone krwinki oznacza się w morfologii w przypadku diagnostyki niedokrwistości, podejrzenia chorób szpiku kostnego lub niedotlenienia.

Makrocytoza jest stanem, kiedy wielkość czerwonych krwinek krwi przewyższa górną granicę normy. Przyczyną makrocytozy może być niedokrwistość, niedoczynność tarczycy, choroby wątroby lub ukryty alkoholizm.

Podwyższone stężenie trójglicerydów negatywnie wpływa na stan zdrowia i może prowadzić do rozwoju wielu chorób. Wysokie trójglicerydy są przede wszystkim przyczyną chorób serca i nadciśnienia tętniczego.

Badanie krzywej cukrowej wykonywane jest w przebiegu diagnostyki zaburzeń gospodarki węglowodanowej, zwłaszcza cukrzycy. Ponadto obowiązkowo wykonywane jest badanie na krzywą cukrową w ciąży, co ma na celu zdiagnozowanie cukrzycy ciążowej.

Insulinooporność stanowi nieprawidłowość diagnozowaną coraz częściej. Do niedawna insulinooporność stwierdzano w oparciu o żmudne badania laboratoryjne, takie jak krzywa insulinowa.

Lipidogram to jednoczesne oznaczenie czterech parametrów: cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL, cholesterolu HDL oraz trójglicerydów (TG). Obok np.

Badanie stężenia chlorków we krwi przeprowadza się zazwyczaj razem z oznaczaniem poziomu innych elektrolitów. Chlor umożliwia kontrolę rozkładu i ilości wody w organizmie oraz równowagi kwasowo-zasadowej.

Chlor, choć głównie kojarzony jest z właściwościami dezynfekującymi (jest używany np. do dezynfekcji wody basenowej), odgrywa ważną rolę w organizmie człowieka.

AspAT (aminotransferaza asparaginianowa) jest jednym ze związków, których aktywność we krwi odzwierciedla pracę wielu narządów, zwłaszcza wątroby (stąd określenie – enzym wątrobowy). Razem z AlAT (aminotransferazą alaninową) wchodzi w skład tzw.

Erytropoetyna we krwi wpływa na proces powstawania czerwonych krwinek krwi – erytrocytów. Badanie erytropoetyny wykonywane jest w przypadku podejrzenia i monitorowania leczenia niedokrwistości.

Niski poziom hemoglobiny wskazuje na niedokrwistość. Ten parametr wraz z niskim hematokrytem i małą liczbą czerwonych krwinek wskazuje na anemię.

Badanie ogólne kału (makroskopowa i mikroskopowa analiza stolca) przeprowadza się w przypadku zaburzeń trawienia i podejrzenia chorób układu pokarmowego (np. raka jelita grubego).

Oznaczanie liczby płytek krwi (trombocyty, PLT) przeprowadza się przy okazji standardowej morfologii. Badanie krwi na liczbę płytek należy wykonać w przypadku: pojawiania się siniaków o niewyjaśnionym pochodzeniu, krwotoków z nosa czy silnych krwawień miesiączkowych.

Badanie kału w kierunku obecności bakterii stanowi podstawę rozpoznania zakażeń układu pokarmowego, jednak interpretując wynik posiewu kału trzeba wziąć pod uwagę występowanie flory fizjologicznej. Nie zawsze obecność bakterii w kale świadczy bowiem o chorobie, gdyż środowisko jelit skolonizowane jest przez fizjologiczną florę bakteryjną, kluczową dla procesów trawienia.

Leptyna to hormon peptydowy wydzielany przez komórki tkanki tłuszczowej. Hormon ten reguluje przemiany metaboliczne.

Koagulogram jest zestawem badań laboratoryjnych oceniających zaburzenia krzepnięcia krwi, czyli jej zdolności do zatrzymywania krwawienia. Badanie krzepliwości pozwala na rozpoznanie chorób krwi, takich jak: hemofilia, małopłytkowość, nadpłytkowość, a także stanów związanych z wykrzepianiem (np.

Markery nowotworowe, nazywane inaczej znacznikami nowotworowymi, są to substancje o różnej budowie chemicznej i strukturze biologicznej wytwarzane w organizmie człowieka. Do ich wzrostu może dochodzić w wyniku toczącego się procesu nowotworowego, a także w wyniku innych schorzeń.

Posiew moczu umożliwia wyhodowanie i identyfikację mikroorganizmów, np. bakterii w moczu.

Zmiana koloru moczu zależy nie tylko od chorób układu moczowego. Obserwacja lub wynik badania moczu mogą potwierdzić zmianę jego zabarwienia.

E. coli w wymazie z pochwy to dość częsty przypadek.

Krwinki białe w moczu występują fizjologicznie w ilości do 10 komórek w polu widzenia i takie wartości są jak najbardziej prawidłowe. Wyższe wartości natomiast wymagają dalszej diagnostyki.

Pojawienie się krwi w moczu, czyli krwinek czerwonych (erytrocytów), to ważny objaw chorobowy, który nie powinien być bagatelizowany. Najczęstszą przyczyną krwiomoczu są choroby nerek i dróg moczowych.

Badanie OB – odczyn Biernackiego – pozwala zweryfikować obecność stanu zapalnego rozwijającego się w organizmie. Podwyższone OB w ciąży czy w połogu jest stanem fizjologicznym, jednak w pozostałych przypadkach powinno być powodem do niepokoju.

PCT, czyli prokalcytonina, to marker stanu zapalnego, pozwalający odróżnić zakażenie bakteryjne od infekcji wirusowej. Diagnostyka sepsy jest jednym z głównych wskazań do badania PCT.

Białko C-reaktywne (CRP; glikoproteina) to inaczej białko ostrej fazy. Badanie CRP wykonuje się, aby stwierdzić, czy w organizmie występuje stan zapalny.

Proteinogram to badanie wykorzystujące zjawisko elektroforezy. Elektroforeza białek surowicy wykonywana jest w diagnostyce chorób wątroby, zespołu nerczycowego, stanów zapalnych czy w chorobach nowotworowych.