MCH, czyli średnia masa hemoglobiny w erytrocycie – niskie, wysokie, normy

Co to jest MCH?

Średnia masa hemoglobiny w erytrocycie w literaturze medycznej oznaczana skrótem MCH (z ang. mean corpuscular hemoglobin) oznacza ilość hemoglobiny w jednej krwince czerwonej (erytrocycie). Jest ważnym, czułym wskaźnikiem niedobarwliwości krwinek. Do otrzymania wartości MCH niezbędne jest oznaczenie ilości hemoglobiny we krwi oraz ilości krwinek czerwonych.

W jaki sposób obliczana jest wartość MCH? Należy podzielić HGB (stężenie hemoglobiny) przez RBC (liczbę erytrocytów).

Hemoglobina jest białkiem niezbędnym do transportu tlenu w organizmie i zapewnienia odpowiedniego utlenowania komórek i tkanek. Dlatego ważne jest, aby każda z krwinek czerwonych posiadała odpowiednią ilość hemoglobiny.

MCH często mylone jest z MCHC, są to jednak różne wartości. MCHC to parametr obrazujący średnie stężenie hemoglobiny w erytrocycie, natomiast MCH – jak wspomnieliśmy wyżej – średnia masa hemoglobiny w erytrocycie.

MCH w morfologii – kiedy wykonać?

Znajomość wartości MCH jest niezbędna podczas różnicowania występujących u pacjenta niedokrwistości. Podczas zlecenia przez lekarza standardowej morfologii krwi, średnia masa hemoglobiny w erytrocycie (MCH) jest jednym z ocenianych parametrów.

Pacjent na badanie morfologiczne krwi powinien zgłosić się na czczo. Unika się w ten sposób zafałszowania wyniku. Aby oznaczyć, a konkretnie wyliczyć średnią masę hemoglobiny w erytrocycie (MCH), należy uzyskać od pacjenta niewielką ilość krwi pobranej zazwyczaj z okolic dołu łokciowego.

Do obliczenia MCH trzeba znać dwie wartości:

• ilość hemoglobiny,
• liczbę czerwonych krwinek (erytrocytów).

Norma MCH

Norma dla MCH średniej masy hemoglobiny zawartej w jednej krwince czerwonej (MCH) wynosi u zdrowych ludzi 27–32 pg. Wynik prawidłowy dla MCH może niewiele różnić się pomiędzy laboratoriami. Zależy on od sprzętu oraz techniki wykonania oznaczenia. Do wydawanego wyniku powinna być dołączona informacja o prawidłowym zakresie wartości. Otrzymany wynik należy skonsultować z lekarzem zlecającym badanie.

MCH niskie

W jakich chorobach może wystąpić obniżone MCH? MCH poniżej normy występuje w niedokrwistościach mikrocytowych oraz normocytowych. Niedokrwistość mikrocytowa najczęściej wywołana jest niedoborem żelaza.

Zmniejszona wartość MCH, związana z niedokrwistością mikrocytową, może być wywołana również:

• chorobami przewlekłymi,
• zaburzeniami porfiryn i hemu (w przebiegu niedokrwistości syderoplastycznych),
• stosowaniem leków – izoniazydu, chloramfenikolu,
• nadużywania alkoholu,
• mikrocytozą rodzinną,
• talasemią.

Niedokrwistość mikrocytowa (erytrocyty mają małe rozmiary) występuje dość często u kobiet miesiączkujących. W przypadku osób starszych stwierdzenie niedokrwistości mikrocytowej może wskazywać na występowanie choroby nowotworowej układu pokarmowego.

Niedokrwistość normocytowa, w przebiegu której również może dojść do obniżenia wartość MCH, może pojawić się w przebiegu choroby nowotworowej, po wystąpieniu u pacjenta epizodu krwotocznego czy nawet podczas stanów zapalnych.

MCH wysokie

MCH powyżej normy pojawia się u niemowląt i noworodków, a także u pacjentów z niedokrwistością makrocytową.

Niedokrwistość makrocytowa (niedokrwistość, w przebiegu której erytrocyty przyjmują wielkość większą niż przewiduje norma) występuje w przypadkach niedoboru witaminy B₁₂ oraz kwasu foliowego. Przyczynami niedoboru tej witaminy może być ścisły wegetarianizm, gdyż pokarmy roślinne jej nie zawierają. Innymi przyczynami może być nieprawidłowe wchłanianie witaminy B₁₂ w jelitach. Niezbędnym czynnikiem do wchłaniania tej substancji jest czynnik Castle’a, wytwarzany przez komórki okładzinowe żołądka. Usunięcie żołądka będzie skutkowało niedostateczną produkcją tego czynnika, a co za tym idzie – zaburzonym wchłanianiem witaminy B₁₂. Taki stan prowadzić będzie do rozwoju niedokrwistości makrocytowej, związanej z podwyższonym poziomem MCH.

Do rozwoju niedokrwistości makrocytowej ze zwiększonymi wartościami MCH może również dojść w wyniku nadużywania alkoholu, w chorobach wątroby, niedoczynność tarczycy, a także w przebiegu hemolizy.