Leukocyty w moczu u dziecka a badanie moczu
Ogólne badanie moczu sprowadza się do analizy paskami testowymi oraz do analizy osadu moczu. Należy pamiętać, że o ile manualna ocena osadu odwirowanego moczu jest badaniem wiarygodnym, o tyle analiza zautomatyzowana, komputerowa, może być źródłem wyników nieprawidłowych – także w zakresie liczby leukocytów w moczu u dziecka.
Leukocyty to białe krwinki krwi, które są elementem współtworzącym system odpornościowy człowieka.
Inną przyczyną stwierdzenia leukocyturii u dzieci bez wartości diagnostycznej jest niewłaściwe pobranie próbki moczu i jej zanieczyszczenie komórkami z zewnętrznych narządów płciowych. Dlatego wiarygodna jest jedynie próbka moczu pobrana po podmyciu krocza wodą z mydłem, ze środkowego strumienia (czyli po odrzuceniu pierwszej objętości moczu).
U małych dzieci zalecane jest jałowe pobieranie moczu drogą cewnikowania czy punkcji nadłonowej, która stanowi rozwiązanie ostateczne. Bardzo istotne jest także jak najszybsze dostarczenie próbki moczu do laboratorium.
Jeśli, mimo wyeliminowania czynników mogących zafałszować wynik, w moczu stwierdzana jest obecność białych krwinek w moczu, należy wykonać posiew moczu u dziecka.
Warto dodać, że badanie moczu pomaga wykryć wiele innych nieprawidłowości czy chorób układu moczowego, np. obecność białka w moczu u dziecka. Badanie to bardzo często wykazuje też przypadki bakterii w moczu u dzieci, co wskazuje na infekcje dróg moczowych.
Jak interpretować wyniki badania moczu w przypadku obecności leukocytów w moczu?
Przeczytaj też: Gorączka u dziecka bez innych objawów
Leukocyturia u dzieci – leukocyturia bez bakterii w moczu
Leukocyty w moczu u dziecka najczęściej wskazują na obecność stanu zapalnego w obrębie dróg moczowych.
Przyczynę podwyższonych leukocytów w moczu może stanowić ponadto:
- zakażenie dróg oddechowych;
- wysiłek fizyczny;
- gorączka;
- odwodnienie;
- śródmiąższowe lub kłębuszkowe zapalenie nerek;
- stany zapalne w układzie pokarmowym.
W wymienionych powyżej sytuacjach w badaniu moczu stwierdzana jest jałowa leukocyturia, czyli obecność zwiększonej liczby leukocytów w moczu dziecka bez towarzyszących bakterii. W takiej sytuacji należy także rozważyć zakażenie układu moczowego bakteriami atypowymi – Chlamydia trachomatis oraz Ureaplasma urealyticum.
Leukocyty i bakterie w moczu u dziecka a choroby układu moczowego
Podstawą rozpoznania zakażenia układu moczowego (ZUM) jest stwierdzenie bakterii w moczu u dziecka. Znamienna bakteriuria to obecność powyżej 10⁵bakterii/ml moczu.
Stwierdzenie bakteriomoczu może być punktem wyjścia do zdiagnozowania:
- bezobjawowego bakteriomoczu – wtedy bakteriurii nie towarzyszą żadne objawy kliniczne; w takiej sytuacji nie jest wdrażana antybiotykoterapia;
- zapalenie cewki moczowej u dzieci – po mikcji występuje pieczenie okolic cewki;
- bezobjawowego zakażenia układu moczowego – bakteriuria i ropomocz (leukocyty w moczu występują w znacznych ilościach, powodując jego zmętnienie) bez towarzyszących objawów ogólnych;
- zapalenie pęcherza u dzieci – parciu i bólowi przy oddawaniu moczu towarzyszy obecność bakterii, leukocytów oraz krwinek czerwonych;
- odmiedniczkowe zapalenie nerek u dzieci – u małych dzieci dominują objawy ogólne: gorączka, osłabienie, brak apetytu, biegunka; starsze dzieci mogą sygnalizować ból brzucha lub odcinka lędźwiowego pleców.
ZUM u dzieci
Zawsze przy stwierdzeniu zakażenia układu moczowego u dziecka, powinno wykonać się kontrolne USG jamy brzusznej w celu stwierdzenia występowania: wad wrodzonych, blizn, ropni czy zrostów, a także oceny anatomii układu moczowego.
Celem antybiotykoterapii jest całkowite wyjałowienie dróg moczowych, a optymalne dobranie antybiotyku, w oparciu o posiew moczu antybiogram, pozwala na zminimalizowanie ryzyka powikłań.
Antybiotyk podaje się dożylnie lub doustnie. Im cięższe objawy i im młodszy pacjent, tym intensywniejsza terapia jest wdrażana. Jak wspomniano, leczenie należy przerwać w przypadku bezobjawowego bakteriomoczu.
