Pokarmy tłuste i smażone uchodzą powszechnie za niezdrowe i ciężkostrawne. Ich regularne spożywanie w nadmiernej ilości niekorzystnie wpływa na pracę całego organizmu. Dieta większości osób zawiera zdecydowanie za dużo tłuszczów zwierzęcych. Złą sławą cieszą się dania typu fast-food oraz tłuste przekąski. Kto powinien szczególnie unikać potraw tego typu i dlaczego?
Produkty tłuste i ciężkostrawne – kto i dlaczego powinien ich unikać?
Spis treści
Tłuszcze – dlaczego i dla kogo są szkodliwe?
Tłuszcze to jedne ze składników pokarmowych. W diecie są niezbędne, jednak spożywanie ich w nadmiernej ilości powoduje niekorzystne następstwa, takie jak: nadwaga, otyłość czy miażdżyca, która prowadzi do choroby niedokrwiennej serca i udar mózgu.
Komponując swoje menu, każdy z nas powinien zwracać uwagę na to, jaką ilość oraz rodzaj tłuszczów przyswaja (zdrowsze niż tłuszcze zwierzęce są tłuszcze roślinne; najbardziej niezdrowe to tłuszcze trans zawarte m.in. w słodyczach i daniach typu fast-food).
Szczególnymi wskazaniami do unikania potraw tłustych i smażonych są: choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby trzustki, choroby układu krążenia (np. miażdżyca), zaburzenia lipidowe (np. hipercholesterolemia, hipertrójglicerydemia), refluks żołądkowo-przełykowy. Istnieją doniesienia o tym, że dieta bogata w tłuszcze zaostrza przebieg innych chorób przewlekłych, takich jak np. astma oskrzelowa.
Nadmiar tłuszczów w diecie odpowiada za lawinowy wzrost przypadków nadwagi i otyłości. To coraz częściej spotykany problem zdrowotny, który prowadzi do szeregu niekorzystnych następstw. Osoby z nadwagą i otyłością powinny zadbać o redukcję masy ciała, przestrzegając diety z ograniczeniem spożycia pokarmów tłustych, kalorycznych, a także dbając o regularną aktywność fizyczną.
Choroby wątroby, dróg żółciowych, pęcherzyka i trzustki
W procesie trawienia tłuszczów istotną rolę odgrywa żółć produkowana przez wątrobę, a magazynowana w pęcherzyku żółciowym. Wszelkie choroby wątroby i dróg żółciowych, a także stan po usunięciu pęcherzyka żółciowego, wymagają stosowania diety lekkostrawnej, która nie będzie obciążała wątroby i dróg żółciowych. Wymienia się tutaj:
- przewlekłe i ostre zapalenie wątroby,
- ostre i przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego,
- zapalenie dróg żółciowych,
- kamicę żółciową,
- marskość wątroby.
Spożycie pokarmów tłustych u osób z chorobami wątroby i dróg żółciowych może skutkować nieprzyjemną dolegliwością w postaci kolki wątrobowej (ból pod prawym łukiem żebrowym). Z racji tego, że żółć uwalniania jest stopniowo, konieczne jest spożywanie posiłków często, ale w małych porcjach – niedopuszczalnym błędem jest spożywanie obfitych, tłustych posiłków.
Jedną z funkcji trzustki jest wytwarzanie enzymów biorących udział w trawieniu tłuszczów (lipaza trzustkowa, fosfolipaza, esterazy). Podobnie, jak w przypadku chorób wątroby, choroby trzustki są wskazaniem do stosowania diety z ograniczeniem ilości spożywanych tłuszczów.
Refluks i niestrawność
Objawy refluks żołądkowo-przełykowego to: uczucie cofania się pokarmu z żołądka oraz zgaga. Symptomy choroby występują często po spożyciu posiłku ciężkostrawnego i tłustego. Chcąc ograniczyć ryzyko ich pojawienia się, należy unikać dań tego typu.
Posiłki tłuste i obfite zwiększają ryzyko wystąpienia niestrawności, dlatego osobom, które zmagają się z nią często, szczególnie zalecana jest dieta w nie uboga.
Wysoki poziom cholesterolu
Zaburzenia gospodarki lipidowej najczęściej mają charakter wtórny i wynikają z nieprawidłowego stylu życia. Rzadko spotykane są te wrodzone, dziedziczone. Osoby, u których stwierdzono nieprawidłowości, np. hipercholesterolemię (wysoki poziom cholesterolu) czy hipertrójglicerydemię (wysoki poziom trójglicerydów), powinny zwracać szczególną uwagę na komponowanie swojej diety, ponieważ produkty bogate w tłuszcze nasilają problem oraz zwiększają ryzyko wystąpienia konsekwencji zdrowotnych, takich jak: choroba niedokrwienna mięśnia sercowego bądź udar mózgu.
Dieta bogata w tłuszcze skutkuje miażdżycą, która prowadzi m.in. do choroby niedokrwiennej serca i zawału mięśnia sercowego, a także zwiększa ryzyko udaru mózgu. Profilaktyka w miażdżycy obejmuje, przede wszystkim, stosowanie diety ubogiej w tłuszcze. Diety niskotłuszczowej powinni przestrzegać szczególnie pacjenci, u których już stwierdzono problemy z układem krążenia, np. pacjenci po przebytym zawale mięśnia serca.
Dieta uboga w tłuszcze – co jeść, a czego unikać?
Całkowite wyeliminowanie tłuszczów z diety nie jest korzystne dla organizmu, dlatego wprowadzanie diety niskotłuszczowej powinno odbywać się przy zachowaniu zasad zdrowego rozsądku, najlepiej pod kontrolą dietetyka. W pierwszej kolejności odstawia się tłuszcze pochodzenia zwierzęcego. Wskazane jest spożywanie tłuszczów roślinnych w rozsądnych ilościach. Z diety powinno wykluczyć się przede wszystkim:
- tłuste mięsa, takie jak: wieprzowina, baranina, boczek, słonina, podroby, tłuste wędliny, pasztety, parówki, kiełbaski,
- smalec,
- tłuste sery,
- tłuste mleko,
- śmietanę,
- majonez,
- tłuste dressingi do sałatek, tłuste sosy,
- słodycze, pączki, drożdżówki, ciasta (zwłaszcza z kremami), lody, chałwa,
- przekąski typu chipsy czy krakersy,
- dania typu fast-food (np. hamburgery, frytki, pizza).
Masło i margaryna powinny być spożywane w ograniczonej ilości. Należy unikać smażenia potraw – zalecane są produkty gotowane, przyrządzane na parze, duszone i pieczone.
Opublikowano: 18.11.2015;
aktualizacja: 12.02.2018
Oceń:
4.4
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Agnieszka Zaremba-Wilk
Lekarz
Absolwentka I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W trakcie studiów aktywnie działała w Studenckich Kołach Naukowych: pediatrycznych oraz chirurgicznych. Aktualnie w trakcie specjalizacji z pediatrii. Poza chorobami dzieci interesuje się chirurgią, chirurgią dziecięcą, chorobami wewnętrznymi.
324
Komentarze i opinie (3)
opublikowany 15.03.2022
opublikowany 15.03.2022
opublikowany 09.01.2024