Opuchnięte oczy rano to przypadłość, która zdarza się bardzo często. Kiedy jednak obrzęki na twarzy pojawiają się codziennie lub utrzymują przez dłuższy czas, konieczna jest wizyta u lekarza – opuchlizna pod oczami może być bowiem objawem poważnego schorzenia, dotyczącego nie tylko narządu wzroku, ale i nerek czy tarczycy. Sposób leczenia opuchniętych powiek uzależniony jest od przyczyny obrzęku.
Opuchnięte oczy – jakie sa przyczyny opuchlizny pod oczami?
Opuchnięte oczy – przyczyny opuchniętych powiek
Opuchnięte powieki najczęściej nasuwają podejrzenie choroby oczu. Tymczasem obrzęk powiek pojawia się w przebiegu wielu schorzeń ogólnoustrojowych, czemu towarzyszyć może opuchlizna całej twarzy.
Do chorób narządu wzroku, których objawem jest spuchnięte oko należy jęczmień zewnętrzny. Jest to ostre zakażenie gronkowcowe (rodzaj bakterii) gruczołów przyrzęsowych Molla lub Zeissa. W przebiegu tego schorzenia pojawia się zaczerwienienie powieki i bolesny obrzęk, który może ograniczyć pole widzenia. Oko łzawi, swędzi, chory uskarża się na światłowstręt. Na powiece pojawia się ropiejący guzek zapalny, który może samoistnie pęknąć – wówczas wydostaje się z niego wydzielina ropna spływająca wzdłuż rzęs.
Do najczęstszych przyczyn opuchniętych oczu i opuchlizny twarzy należą także:
- choroby alergiczne;
- schorzenia nerek; choroby wątroby;
- zaburzenia hormonalne (niedoczynność i nadczynność tarczycy);
- zapalenie zatok – zwłaszcza sitowych;
- mononukleoza; zapalenie skórno-mięśniowe;
Zdarza się także, że opuchnięte oczy rano to wynik uwarunkowań genetycznych. w takim przypadku obrzęk ustępuje zazwyczaj w ciągu dnia.
Podkrążone oczy i opuchlizna twarzy – co to znaczy?
Obrzęk naczynioruchowy jest to schorzenie charakteryzujące się rozszerzeniem i zwiększeniem przepuszczalności naczyń krwionośnych, a w efekcie powstającym w ciągu kilku minut do kilkunastu godzin obrzęku tkanki podskórnej lub podśluzówkowej. Zmiany są najczęściej niebolesne, niesymetryczne i nie poddające się uciskowi. Zwykle występuje opuchnięcie powiek, czerwieni wargowej, błon śluzowych dróg oddechowych i przewodu pokarmowego, a także obrzęk narządów płciowych i dystalnych częściach kończyn.
Może wystąpić także obrzęk języka, krtani czy gardła. Prowadząc do ostrej niewydolności oddechowej, jest stanem zagrożenia życia. Przyczyny tego schorzenia są różnorodne. Jego podłoże może być zarówno alergiczne czy autoimmunologiczne, jak i wynikające z niedoboru inhibitora składnika C1 dopełniacza – białka występującego w osoczu krwi. Obrzęk naczynioruchowy może powstawać także pod wpływem niektórych leków, takich jak niesterydowe leki przeciwzapalne czy radiologiczne środki cieniujące.
Wyróżnia się obrzęk wrodzony oraz nabyty. W przypadku schorzenia wrodzonego, objawy mogą pojawić się samoistnie, jednak u około połowy chorych pojawiają się pod wpływem takich czynników jak stres, zakażenia, uraz czy w trakcie miesiączki.
Spuchnięte oczy u dziecka
Opuchnięte oczy u dziecka to objaw, którego nie należy ignorować. Zwłaszcza gdy występuje obrzęk powiek, łuków brwiowych i nasady nosa, który stanowi charakterystyczny objaw mononukleozy (objaw Glanzmana).
Mononukleoza zakaźna jest chorobą wywoływaną przez wirus EBV, występującą najczęściej u dzieci i dorastającej młodzieży. Zakażenie następuje najczęściej przez kontakt ze śliną (na przykład poprzez pocałunek) i pokryte nią przedmioty (jedzenie, picie z tej samej butelki). Choroba rozpoczyna się objawami grypopodobnymi: złym samopoczuciem, bólami głowy, osłabieniem. Pojawia się gorączka, silny ból gardła utrudniający połykanie. Dochodzi do powiększenia migdałków, które pokryte są specyficznym wysiękiem, węzłów chłonnych i śledziony. W przebiegu schorzenia, poza obrzękiem powiek, u niektórych pacjentów może pojawić się drobnoplamista wysypka czy nawet zapalenie wątroby lub tak zwany zespół przewlekłego zmęczenia.
Opuchlizna pod oczami – na co jeszcze może wskazywać?
Obrzęk powiek występuje także w przebiegu chorób nerek. W wyniku uszkodzenia kłębuszków nerkowych w przebiegu różnych schorzeń, dochodzi do nadmiernej utraty białka z moczem. Upośledzone zostaje wydalanie z organizmu sodu i wody, która zaczyna gromadzić się w przestrzeni pozanaczyniowej – tak powstają obrzęki. Gdy dużej utracie białka z moczem towarzyszy zmniejszone stężenie w organizmie albuminy (białka osocza krwi), zwiększone stężenie lipidów, wydzielanie ich z moczem, a także obrzęki, mowa jest o zespole nerczycowym.
Do najczęstszych przyczyn zespołu nerczycowego należą pierwotne schorzenia kłębuszków nerkowych takie jak submikroskopowe czy błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek. Jednak do uszkodzenia kłębuszków może dojść także w przebiegu innych chorób, takich jak cukrzyca czy układowe zapalenie naczyń. Wskutek dużej ilości wydalanego białka, może pojawić się charakterystyczne pienienie się moczu. Obrzęki występują symetrycznie, ich lokalizacja zależna jest od pozycji ciała – rano najczęściej jest to opuchlizna pod oczami, na twarzy, a wieczorem obrzęknięte są podudzia i stopy.
Gromadzenie się w tkankach substancji pochłaniających wodę, w efekcie czego powstają obrzęki to także skutek niedoczynności tarczycy. To zespół objawów spowodowanych niedoborem i niedostatecznym działaniem hormonów tarczycowych (tyroksyny, trójjodotyroniny). Charakterystyczna jest opuchlizna powiek oraz rąk. Tak zwany obrzęk śluzowaty, czyli podskórny, powoduje pogrubienie rysów twarzy. Niedoczynność tarczycy skutkuje zmianami w wielu narządach i układach. Chorzy są zmęczeni, przybierają na wadze, łatwo marzną, są senni i spowolniali.
Opuchnięte oczy – jakie badania wykonać?
Nawracający obrzęk powiek i twarzy wymagają wizyty u lekarza. Konieczne może być wykonanie takich badań jak:
- parametry laboratoryjne krwi (oznaczenie poziomu TSH, hormonów tarczycowych, markerów stanu zapalnego, poziomu kreatyniny i mocznika);
- testy alergiczne;
- USG jamy brzusznej w diagnozowaniu chorób wątroby lub nerek;
- oznaczenie specyficznych przeciwciał we krwi przy podejrzeniu choroby reumatycznej, jak na przykład zapalenia skórno-mięśniowego.
W trakcie wizyty u lekarza bardzo ważne jest podanie okoliczności występowania opuchniętych oczu i obrzęków twarzy (przykładowo, czy pojawiają się po posiłkach, o określonej porze dnia), czynników je nasilających lub zmniejszających, a także objawów, które towarzyszą opuchliźnie na twarzy.
Agnieszka Dziubosz
Lekarz
Absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. W czasie studiów kreatywnie angażowała się w działalność Studenckich Kół Naukowych, między innymi z chorób wewnętrznych oraz pediatrii. Brała czynny udział w Studenckich Konferencjach Naukowych. W zakresie medycyny przede wszystkim interesuje się gastroenterologią.
Komentarze i opinie (0)