Spuchnięta powieka – jakie są przyczyny opuchlizny i obrzęku powiek?

Opuchnięte powieki a czyrak i opryszczka

Do najczęściej występujących schorzeń, w przebiegu których mogą pojawić się opuchnięte powieki , należą m.in. :

• Czyrak na oku jest stanem zapalnym mieszków włosowych brwi. Spowodowany jest najczęściej zakażeniem bakteriami z grupy gronkowców. Objawia się bolesnym zaczerwienieniem oraz obrzękiem okolicy górnej powieki. Z czasem skóra staje się blada, cienka i naprężona. Następnie dochodzi do ewakuacji ropy. Czyrakowi mogą towarzyszyć objawy ogólne, takie jak gorączka i dreszcze. Leczenie wymaga zarówno miejscowej, jak i ogólnoustrojowej terapii za pomocą antybiotyku.
• Opryszczka jest chorobą zakaźną, wywoływaną przez wirusa opryszczki (HSV). W przypadku narządu wzroku może objawiać się jako owrzodzenie rogówki, owrzodzenie, zaczerwienienie i obrzęk spojówki powiek, a także bolesne pęcherzyki na skórze powiek. W leczeniu stosuje się preparaty antywirusowe w postaci maści ocznej. Leczenie powinien nadzorować okulista.

Przeczytaj też: Czerwone oczy – przyczyny, objawy, leczenie

Opuchnięte powieki a półpasiec oczny

Półpasiec oczny również jest chorobą powiek o etiologii wirusowej. Spowodowany jest reaktywacją wirusa ospy wietrznej i półpaśca (VZV) na skutek osłabienia odporności. Dotyczy obszaru unerwionego przez I gałąź nerwu trójdzielnego, czyli okolicy czoła, oczodołu i powieki. Na początkowo obrzękniętej i zarumienionej skórze pojawia się grudka, która później przekształca się w pęcherzyk i krostę. Po kilku dniach następuje ewakuacja treści z pęcherzyków i powstają nadżerki i owrzodzenia. Zmiany te są bolesne, towarzyszy im także pieczenie oczu oraz nadwrażliwość chorobowo zmienionej skóry. Choroba może, oprócz powieki, objąć rogówkę, spojówkę oraz tęczówkę. Leczenie obejmuje doustne leki przeciwwirusowe oraz leki przeciwbólowe.

Opuchnięte powieki a jęczmień i gradówka

Jęczmień na oku jest ostrym stanem zapalnym gruczołów w obrębie powieki. Wywołany jest przez bakterie z grupy gronkowców. Objawy jęczmienia to bolesny obrzęk i zaczerwienienie powieki. Po kilku dniach następuje ewakuacja treści ropnej. Nawracające lub mnogie jęczmienie mogą być związane z niewyrównaną cukrzycą lub innym stanami przebiegającymi z obniżeniem odporności. W leczeniu skuteczne są ciepłe okłady oraz miejscowe stosowanie antybiotyków.

Gradówka jest przewlekłym zapaleniem gruczołu tarczkowego powieki. Spowodowana jest zablokowaniem ujścia gruczołui jego następowym rozdęciem. Skóra nad takim gruczołem jest niezmieniona, natomiast od strony powieki widoczny jest żółtawy guzek, a otaczająca go spojówka jest przekrwiona. Leczenie polega na nacięciu zmiany po opanowaniu ostrego stanu.

Opuchnięte powieki a zapalenie brzegów powiek i zapalenie spojówki

Zapalenie brzegów powiek – zapalenie to może dotyczyć gruczołów powiekowych lub mieszków włosowych rzęs. Główną przyczyną wystąpienia tej choroby powiek jest zakażenie bakteryjne (gronkowcowe) oraz łojotok. Charakterystycznym objawem zapalenia brzegów powiek jest obecność twardych łusek przy nasadzie rzęs, po usunięciu których pozostaje owrzodzenie. Dodatkowo może wystąpić światłowstręt, łzawienie, wypadanie rzęs, przekrwienie spojówki, obrzęk powiek. Zapalenie brzegów powiek jest chorobą o charakterze przewlekłym i ma tendencje do nawracania. W leczeniu istotne są zabiegi higieniczne (usuwanie łusek/strupków) oraz używanie niedrażniących kosmetyków. Dodatkowo stosuje się miejscowo maści antybiotykowe, czasem zawierające również słaby steroid.

Zapalenie spojówki jest schorzeniem dotyczącym najbardziej wewnętrznej warstwy powieki. Jest chorobą o bardzo zróżnicowanej etiologii. Przyczyną zapalenia spojówki mogą być czynniki:

• niezakaźne: czynniki fizyczne (światło słoneczne, wiatr), chemiczne (dym, gazy drażniące), niedostatecznie wyrównana wada wzroku, chroniczny niedobór snu, zapalenie alergiczne;
• zakaźne: bakteryjne (np. gronkowcowe, rzeżączkowe), wirusowe (adenowirusowe), chlamydiowe;
• autoimmunologiczne (zespół Sjogrena, zespół Stevensa-Johnsona).

Objawami wspólnymi dla w/w czynników jest tzw. triada irytacyjna (światłowstręt, łzawienie, zwężenie szpary powiekowej) oraz przekrwienie spojówki i obrzęk powiek. Subiektywnie towarzyszy temu swędzenie, pieczenie oraz uczucie obecności ciała obcego pod powieką.

Leczenie zapalenia spojówki zależy od etiologii choroby. Dla czynników niezakaźnych będzie to przede wszystkim eliminacja czynnika wywołującego. W przypadku charakteru zakaźnego zapalenia spojówkistosuje się miejscowe preparaty z odpowiednim antybiotykiem w postaci maści lub kropli. Niektóre z postaci mogą wymagać doustnego podawania antybiotyków. Jeśli chodzi o przyczynyautoimmunologiczne to znaczą ulgę przynosi stosowanie tzw. sztucznych łez.

Opuchnięte powieki a alergie oczu

Reakcja alergicznato nieprawidłowa, nadmierna reakcja odpornościowa organizmu na działanie substancji, która fizjologicznie nie jest dla nas szkodliwa.

Obrzęk powiek w przebiegu reakcji alergicznej może być wynikiem reakcji miejscowej, spowodowanej np. ukąszeniem przez owady, czy stosowaniem nieodpowiednich, uczulających skórę kosmetyków. Może być także wyrazem ogólnej reakcji alergicznej, spowodowanej działaniem alergenów, takich jak pyłki traw. Zapalenie spojówki będzie wtedy towarzyszyć katarowi siennemu. W leczeniu stosuje się przede wszystkim leki o działaniu przeciwhistaminowym. Czasem konieczne może być zastosowanie preparatów sterydowych.

Opuchnięte powieki a choroby bezpośrednio niezwiązane z narządem wzroku

Mononukleoza

Mononukleoza jest chorobą zakaźną, którą wywołuje wirus Epsteina-Barr (EBV). Choroba ta dotyczynajczęściej dzieciw okresie przedszkolnym i w okresie dorastania. Objawy rzekomogrypowe (ogólne złe samopoczucie, bóle stawowo-mięśniowe) poprzedzają wystąpienie głównych objawów choroby, do których nalezą:

• zapalenie gardła z towarzyszącymi nalotami na migdałkach;
• gorączka, często do 40⁰C, utrzymująca się czasem kilka tygodni;
• regionalne powiększenie węzłów chłonnych, które są bolesne, sprężyste, przesuwalne a ich wielkość czasem przekracza 3 cm średnicy. Często dodatkowo występuje powiększenie śledziony, rzadziej – wątroby;
• objaw Glanzmana – obrzęk powiek z towarzyszącym obrzękiem nasady nosa i łuków brwiowych jest dość charakterystycznym objawem mononukleozy, zwłaszcza u dzieci.

Zapalenie skórno-mięśniowe

Zapalenie skórno-mięśniowe jest ogólnoustrojową chorobą o charakterze autoimmunologicznym. Do objawów należy m.in.:

• obrzęk powiek z towarzyszącym, charakterystycznym dla tej choroby rumieniem okularowym, tzw. heliotropowym;
• zajęcia mięśni (symetryczne osłabienie mięśni kończyn, osłabienie mięśni oddechowych);
• objawy ze strony serca (zaburzenia rytmu);
• objawy ze strony płuc;
• objawy ze strony przewodu pokarmowego (choroba refluksowa);
• objawy ze strony stawów (obrzęk, zaczerwienienie i ból).

W leczeniu stosuje się przede wszystkim leki steroidowe oraz immunosupresyjne.

Nadczynność tarczycy

Nadczynność tarczycy jest jednąz najczęstszych chorób endokrynologicznych. Wywołana jest nadmierną produkcją i uwalnianiem hormonów tego gruczołu. Do objawów należą m.in. napady kołatania serca i duszności, nadmierna potliwość i nietolerancja ciepła, spadek masy ciała, pomimo dobrego apetytu, drażliwość, trudności z koncentracją, bezsenność, czy właśnie obrzęki powiek. W leczeniu stosuje się leki przeciwtarczycowe – tionamidy. Nadczynność tarczycy leczy się również za pomocą jodu promieniotwórczego. Czasem może być konieczne leczenie operacyjne.

Kłębuszkowe zapalenie nerek

Kłębuszkowe zapalenia nerek (KZN) to dosyć zróżnicowana grupa chorób, odpowiedzialnych za filtrację i oczyszczanie krwi, jakimi są kłębuszki nerkowe. Zapalenia te związane są z nieprawidłową reakcją immunologiczną organizmu, ale nie są poznane przyczyny i mechanizm powstawania wszystkich postaci choroby. Klinicznie KZN przebiegają najczęściej jako zespół nerczycowy, który objawia się nadmierną utratą białka z moczem z równocześnie zmniejszoną zawartością białka we krwi. Z nadmierną utratą białka wiąże się występowanie obrzęków – powiek, wokół kostek, czy w czasie leżenia – w okolicy lędźwiowej. Dodatkowo występuje nadmierna utrata lipidów z moczem. Sposób leczenia zależy od przyczyny oraz przebiegu KZN i ma zapobiec ciężkim powikłaniom zespołu nerczycowego.

Opuchnięte powieki mogą być objawem różnych chorób, od tych całkiem błahych, do bardzo poważnych. Zawsze, jeśli mamy wątpliwości lub zauważamy dodatkowe i niepokojące nas objawy, należy udać się do lekarza, by zweryfikować nasze obawy.