Nadwrażliwość na światło (łzawienie, pieczenie i ból oczu, mrużenie powiek) może świadczyć o wielu schorzeniach, w tym o chorobach narządu wzroku, takich jak np. zapalenie spojówek, dystrofia, owrzodzenie rogówki, jaskra czy odwarstwienie siatkówki. Światłowstręt z bólami głowy i nudnościami to także objaw aury migrenowej. Fotofobia pojawia się również w przypadku neuroinfekcji, np. zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.
Nadwrażliwość na światło (fotofobia) – jakie są przyczyny?
Spis treści
Nadwrażliwość na światło – pieczenie, ból i łzawienie oczu
Nadwrażliwość na światło (światłowstręt, fotofobia) to objaw mogący świadczyć o wielu różnych schorzeniach, nie tylko okulistycznych. Wśród przyczyn światłowstrętu wyróżniamy m.in. choroby ośrodkowego układu nerwowego.
Fotofobia to zespół nieprzyjemnych objawów, wśród których wyróżniamy:
- łzawienie oczu,
- przymusowe przymykanie i mrużenie powiek,
- pieczenie oczu,
- ból głowy,
- ból oczu.
O nadwrażliwości oczu na światło mówimy wówczas, gdy reakcja na światło jest nieadekwatna do jego natężania.
Fizjologią jest to, że bardzo intensywne światło razi, że czujemy dyskomfort w sytuacji, gdy przechodzimy z całkowitej ciemności do dobrze oświetlonego pomieszczenia itd. Nadwrażliwość na światło występuje, kiedy objaw pojawia się w sytuacji, która u innych osób (i w warunkach zdrowia) nie wywołuje podobnych dolegliwości.
Fotofobia – objaw choroby oczu?
Nadwrażliwość na światło to objaw mogący mieć związek m.in. z chorobami narządu wzroku, takimi jak:
- zapalenie spojówek (np. na tle infekcyjnym lub alergicznym),
- wszelkie urazy narządu wzroku,
- zapalenie rogówki (w tym schorzeniu często obserwujemy bardzo nasilony światłowstręt),
- zapalenie tęczówki, zapalenie ciała rzęskowego,
- podrażnienie narządu wzroku przez ciało obce (soczewki kontaktowe, czynniki drażniące, promienie słoneczne, tzw. oparzenie słoneczne oka),
- zapalenie twardówki,
- owrzodzenie rogówki, dystrofia rogówki, erozja rogówki,
- wrodzony brak tęczówki, szczelina tęczówki,
- achromatopsja (zanik czopków) lub dystrofia czopków,
- jaskra, odwarstwienie siatkówki, zespół suchego oka.
Nie tylko chore oczy są nadwrażliwe na światło – światłowstręt to także typowa reakcja po rozszerzeniu źrenic artopiną lub tropikamidem wykonywanym w ramach przygotowania do badania okulistycznego (niezbędnego np. do oceny dna oka i siatkówki).
Migrena, ból głowy i neuroinfekcja – przyczyny światłowstrętu
Nadwrażliwość na światło może być objawem chorób związanych z ośrodkowym układem nerwowym. Światłowstręt, ból głowy, nudności należą do objawów aury migrenowej (zespół dolegliwości zwiastujących wystąpienie ataku migreny) czy aury padaczkowej (przed napadem padaczkowym). Fotofobia występuje również w trakcie migrenowego bólu głowy.
Ponadto nadwrażliwość oczu na światło wpisana jest w obraz neuroinfekcji: zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych czy zapalenia mózgu.
Oczy bolące od światła to częsty objaw towarzyszący bólom głowy na innym tle niż migrena czy neuroinfekcja oraz nowotworom ośrodkowego układu nerwowego.
Kolejną poważną przyczyną oczu wrażliwych na światło może być udar mózgu oraz krwawienia do OUN, np. po urazach czaszkowo-mózgowych.
Nadwrażliwość oczu na światło – co to znaczy?
Nadwrażliwość na światło u dzieci czy dorosłych bywa obserwowana również w przypadku zmęczonych oczu (np. po długotrwałej pracy w ciemności lub pracy przy komputerze) czy osłabienia organizmu (światłowstręt przy przeziębieniu, infekcji).
Nadwrażliwość na światło i bolące oczy towarzyszą niektórym chorobom zakaźnym – oprócz wspomnianych wyżej neuroinfekcji, pojawia się też np. w przebiegu: grypy, włośnicy, wścieklizny lub odry. Może także towarzyszyć wysokiej gorączce w przebiegu dowolnej choroby.
Światłowstręt pojawia się również w przebiegu zatrucia alkoholem etylowym oraz – bardzo groźnego – zatrucia alkoholami niespożywczymi (zatrucie metanolem może powodować nieodwracalne uszkodzenie narządu wzroku).
Pacjenci skarżą się często na bolące oczy od światła – może być to objaw niedoborów witamin, np. witaminy B6. Kolejną przyczyną światłowstrętu jest albinizm, czyli uwarunkowany genetycznie niedobór pigmentu w skórze, włosach i tęczówce oka (lub wyłącznie w tęczówce oka).
Światłowstręt – co na nadwrażliwe, bolące oczy?
Światłowstręt (bolące oczy wrażliwe na słońce) nie powinien być bagatelizowany. Tok diagnostyki zależy w dużej mierze od wywiadu – istotne jest, w jakich okolicznościach pojawia się nadwrażliwość na światło oraz jakie inne objawy jej towarzyszą.
W leczeniu oczu wrażliwych na światło (fotofobii) najważniejsze znaczenie ma postępowanie przyczynowe. Łagodząco działa korzystanie z okularów przeciwsłonecznych w trakcie ekspozycji na światło.
Światłowstręt – wypowiedź okulisty
Zdaniem eksperta
Światłowstręt, czyli zwiększona patologicznie nadwrażliwość oka na światło, może być wywołana zaburzeniami dotyczącymi zarówno przedniego, jak i tylnego odcinka gałki ocznej, a także ośrodkowego układu nerwowego.
Światłowstręt rzadko występuje jako objaw izolowany – często towarzyszy mu łzawienie, zaczerwienienie oczu czy uczucie dyskomfortu. Wraz z tymi objawami pojawia się w przypadku erozji bądź zapalenia rogówki, zapalenia przedniego odcinka błony naczyniowej lub ostrym ataku jaskry, czyli w zamknięciu kąta przesączania. Może być również związany z niedostatecznym działaniem zwieracza tęczówki. Towarzyszy całkowitemu albo częściowemu ubytkowi tkanki tęczówki, np. brakowi tęczówki, coloboma, rozszerzeniu źrenic, ubytkowi nabłonka barwnikowego siatkówki. Do chorób tylnego odcinka gałki ocznej, przebiegających ze światłowstrętem, zalicza się zapalenia wnętrza gałki ocznej oraz dystrofie siatkówki związane z niedoborem czopków.
Światłowstręt może występować w przypadku zapalenia zatok lub mózgu. W tych chorobach towarzyszą mu nasilone objawy ogólne – gorączka, ból głowy, sztywność karku, zmieniony stan psychiczny czy zaburzenia neurologiczne. W badaniu okulistycznym nie stwierdza się natomiast żadnych odchyleń.
Opublikowano: 22.06.2017;
aktualizacja: 26.06.2017
Oceń:
4.6
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Agnieszka Zaremba-Wilk
Lekarz
Absolwentka I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W trakcie studiów aktywnie działała w Studenckich Kołach Naukowych: pediatrycznych oraz chirurgicznych. Aktualnie w trakcie specjalizacji z pediatrii. Poza chorobami dzieci interesuje się chirurgią, chirurgią dziecięcą, chorobami wewnętrznymi.
0
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 01.05.2022