Ból brzucha po lewej stronie może być przejawem zarówno niegroźnych zaburzeń czynnościowych, jak i manifestacją poważnych chorób układu pokarmowego lub też chorób ginekologicznych. Charakter objawów towarzyszących, dokładna lokalizacja i promieniowanie bólu do lewej strony brzucha oraz dynamika procesu chorobowego mogą nakierować lekarza na postawienie właściwej diagnozy.
Ból brzucha po lewej stronie – przyczyny, objawy, leczenie
Ból brzucha po lewej stronie na górze
Dolegliwości zlokalizowane w lewym górnym kwadrancie jamy brzusznej mogą wskazywać na szereg nieprawidłowości związanych z czynnością układu pokarmowego. Ból brzucha z lewej strony, który pojawia się w górnej części jamy brzusznej, może oznaczać konieczność diagnostyki w kierunku choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy (obecność wrzodu na żołądku i/lub na dwunastnicy).
Pod pojęciem wrzodu trawiennego należy rozumieć ubytek błony śluzowej żołądka lub dwunastnicy (histologicznie przekraczający/sięgający poza blaszkę mięśniową błony śluzowej), któremu towarzyszy miejscowy odczyn zapalny oraz martwica skrzepowa. Do jego powstania mogą prowadzić wszystkie procesy zaburzające dynamiczną równowagę pomiędzy czynnikami ochronnymi a niszczącymi błonę śluzową przewodu pokarmowego. W codziennej praktyce klinicznej najczęstszymi przyczynami tego stanu są:
- infekcja bakterią Helicobacter pylori – zakażenie można potwierdzić przy pomocy testów inwazyjnych (test urazowy, badanie histologiczne, hodowla) oraz nieinwazyjnych (testy oddechowe, test na obecność antygenów H. pylori w kale, testy serologiczne); w przypadku potwierdzenia infekcji stosuje się leki antysekrecyjne (zwykle inhibitory pompy protonowej) wraz z lekami mającymi na celu eradykację tej bakterii z przewodu pokarmowego (z uwagi na znaczną oporność H. pylori w Polsce na klarytromycynę obecnie preferuje się łączne stosowanie w tym celu metronidazolu, tetracykliny oraz cytrynianu potasowo-bizmutowego);
- stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) – postępowaniem wystarczającym w większości przypadków jest przerwanie stosowania tych leków.
Zobacz też: Ból z prawej strony pod żebrami – co może oznaczać?
W przebiegu choroby wrzodowej pacjenci skarżą się często na ból po lewej stronie brzucha. Częste jest także uczucie pełności w jamie brzusznej.
Ból brzucha z lewej strony może oznaczać także gastritis, czyli zapalenie błony śluzowej żołądka. Do rozwoju procesu zapalnego błony śluzowej żołądka w znamiennej większości przypadków dochodzi w wyniku omówionego powyżej zakażenia bakterią H. pylori.
Za pozostałą część odpowiadają przede wszystkim toksyny (np. alkohol, żółć) i procesy autoimmunologiczne (tj. choroba Addisona-Biermera). Pacjenci zazwyczaj prezentują objawy dyspepsji (niestrawności), rzadziej natomiast obserwuje się krwawienie (krwawe wymioty, smoliste stolce). W przypadku choroby Addisona-Biermera u pacjenta może wystąpić anemia (niedokrwistość) megaloblastyczna spowodowana niedoborem witaminy B12 .
To też może Cię zainteresować: Przelewanie w brzuchu – przyczyny
Ból brzucha po lewej stronie pod żebrami
Ból brzucha po lewej stronie pod żebrami może wskazywać na chorobę śledziony, która zlokalizowana jest w lewym podżebrzu. Urazowe pęknięcie śledziony typowo objawia się ostrym bólem zlokalizowanym pod lewym łukiem żebrowym, mogącym promieniować w okolicę lewego ramienia (jest to tzw. objaw Kehra, spowodowany podrażnieniem gałęzi dośrodkowych nerwu przeponowego przez wynaczynioną krew). Pęknięcie śledziony może przebiegać jednoczasowo z obfitym krwawieniem do jamy brzusznej lub dwuczasowo z wytworzeniem w pierwszym etapie krwiaka podtorebkowego i przerwaniem ciągłości torebki śledziony w dalszej kolejności. Leczenie ciężkich urazów śledziony najczęściej polega na chirurgicznym usunięciu narządu (splenektomii).
Czytaj również: Ból z lewej strony pod zebrami – co to może być?
Ropnie śledziony są zmianami względnie rzadkimi, o zróżnicowanej etiologii. Najczęściej są wynikiem hematogennego rozsiewu z odległego ogniska zakażenia (infekcyjne zapalenie wsierdzia, zakażenie układu moczowego, zapalenie płuc, zapalenie kości i szpiku i inne). Uraz i zawał śledziony również mogą być przyczynami ropnia o tej lokalizacji. W badaniu fizykalnym można zaobserwować tkliwość powłok jamy brzusznej, z towarzyszącą miejscową obroną mięśniową. Pojawia się ból brzucha z lewej strony, w lewym górnym kwadrancie jamy brzusznej, wraz ze splenomegalią (powiększeniem śledziony). Leczenie obejmuje antybiotykoterapię, drenaż przezskórny ropnia lub zabieg operacyjny.
Przeczytaj również: Dlaczego bolą żebra?
Ropień podprzeponowy to stan, który charakteryzuje się nagromadzeniem zainfekowanej, ropnej wydzieliny pomiędzy śledzioną a przeponą. Ropień podprzeponowy rozwija się najczęściej po interwencjach chirurgicznych – zwłaszcza perforacji jelita grubego i splenektomii. Objawia się kaszlem, zwiększoną częstością oddechów, czkawką, płytkim oddechem, gorączką, jadłowstrętem oraz stłumieniem wypuku i tkliwością w rzucie VIII-XI żebra podczas badania fizykalnego.
Ból brzucha po lewej stronie na dole
Zapalenie uchyłków jelita grubego cechuje się silną bolesnością uciskową lewego podbrzusza u gorączkującego pacjenta z wcześniej wykrytą uchyłkowatością jelita grubego (lub przewlekłymi zaparciami w wywiadzie).
Ból w dole brzucha po lewej stronie może promieniować w kierunku spojenia łonowego i pachwiny. Czasem podczas badania palpacyjnego udaje się wyczuć opór patologiczny (guz). Przypadki niepowikłane powinny być leczone zachowawczo – zaleca się dietę płynną i antybiotykoterapię. Zabieg operacyjny wykonuje się we wszystkich przypadkach, w których doszło do zapalenia otrzewnej, krwotoku, niedrożności jelit lub wytworzenia się przetok. Uzasadniony jest również, jeśli objawy nawracają w czasie.
Kłujący ból brzucha z lewej strony może być także objawem przepukliny. Przepuklina pachwinowa jest jednym z najczęstszych wskazań do wykonania zabiegu operacyjnego na oddziałach chirurgii ogólnej w Polsce. Typowo objawia się ona guzem zlokalizowanym w pachwinie lub worku mosznowym (w zależności od rodzaju przepukliny – prosta lub skośna), uczuciem pieczenia lub pociągania podczas próby przemieszczania worka przepuklinowego. Bóle brzucha z lewej strony (lub z prawej, jeżeli tam rozwinęła się przepuklina) mogą występować w spoczynku oraz mogą nasilać się podczas uruchomienia tłoczni brzusznej (kaszel, defekacja, mikcja, podnoszenie ciężkich przedmiotów). W leczeniu zabiegowym stosuje się metody klasyczne oraz „beznapięciowe” (tj. z wszyciem siatki).
Kłujący ból brzucha po lewej stronie
Ból w dole brzucha po lewej stronie może być u kobiet sygnałem wskazującym na nieprawidłowości w narządach rozrodczych. Ból po lewej stronie brzucha oznaczać może choroby jajników, jajowodów, a w przypadku ciężarnych – obecność ciąży ektopowej.
Objawy zapalenia jajowodów najczęściej pojawiają się po miesiączce. Poza bólem brzucha z lewej strony można zaobserwować u pacjentki:
- cuchnące upławy,
- ból podczas owulacji,
- ból w dolnej części pleców,
- ból podczas stosunku płciowego (dyspareunia),
- gorączkę,
- nudności i wymioty,
- wzdęcia.
Do zakażenia zwykle dochodzi drogą wstępującą, na skutek załamania bariery szyjkowej podczas łyżeczkowania jamy macicy, biopsji endometrium czy histeroskopii. Najczęściej izolowanymi patogenami są dwoinka rzeżączki, Chlamydia trachomatis oraz Mycoplasma.
Odległym powikłaniem stanu zapalnego jajowodu może być niepłodność. Leczenie najczęściej jest zachowawcze i polega na stosowaniu antybiotykoterapii.
Ból brzucha po lewej stronie w ciąży
Ból brzucha z lewej strony w ciąży może oznaczać, że jest to ciąża ektopowa. Najczęstszą lokalizacją ciąży pozamacicznej jest bańka jajowodu. Wczesne objawy przypominają prawidłową ciążę, późnymi objawami są ból brzucha, nieregularne krwawienia z macicy oraz opóźnione krwawienie miesiączkowe.
Typowo w przezpochwowym lub wykonanym przez powłoki brzuszne badaniu ultrasonograficznym jamy macicy nie udaje się uwidocznić żywego zarodka przy poziomie beta-hCG większym niż 1500 mlU/ml. Zejściem ciąży pozamacicznej, umiejscowionej w jajowodzie może być poronienie trąbkowe (zwykle w 5. tygodniu ciąży) bądź pęknięcie jajowodu (najczęściej między 6. a 8. tygodniem). Leczenie może być zachowawcze, farmakologiczne (metotreksat) lub zabiegowe (najczęściej chirurgia laparoskopowa).
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Diagnostyka obrazowa. Układ trawienny” red. naukowa Stanisław Leszczyński, Joanna Pilch-Kowalczyk, wyd. 2012 r.
- „Anatomia i fizjologia człowieka” Michajlik Aleksander, Ramotowski Witold, wyd. 2013 r.
Rafał Drobot
Lekarz
Absolwent Wydziału Lekarskiego w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego oraz studiów podyplomowych Prawo w Ochronie Zdrowia na Uniwersytecie Śląskim. Doświadczenie zawodowe początkowo zdobywał w Oddziale Urologicznym WSZ w Koninie. Od 2017 roku związany z Oddziałem Urologii i Onkologii Urologicznej Centrum Uronefrologii MSS w Warszawie. Pracuje również w kilku poradniach urologicznych na terenie Warszawy. Członek Polskiego Towarzystwa Urologicznego oraz Europejskiego Towarzystwa Urologicznego. Biegle posługuje się językiem angielskim oraz francuskim.
Komentarze i opinie (0)