Co oznacza, że stolec jest acholiczny?
Prawidłowy stolecjest to jednolity walec o konsystencji półmiękkiej, koloru brązowego. O białym stolcu mówi się, że jest acholiczny, czyli odbarwiony. Odbarwione stolce są niepokojącym objawem. W większości przypadków świadczą o poważnych schorzeniach, głównie zaburzeniach pracy wątroby, pęcherzyka żółciowego i trzustki.
Przeczytaj również:

O czym świadczy nieprawidłowy stolec? Co oznacza zmieniony kształt i kolor kału?
Jak powstaje acholiczny stolec?
W zdrowym organizmie to wątroba w głównej mierze odpowiada za prawidłowy, czyli brązowy kolor kału. Komórki wątroby, czyli hepatocyty, produkują żółć. W jej składzie, oprócz soli żółciowych umożliwiających trawienie tłuszczów, znajduje się również barwnik bilirubina, która jest produktem rozpadu czerwonych krwinek (erytrocytów).
Wytworzona żółć najpierw trafia z wątroby do pęcherzyka żółciowego, gdzie jest magazynowana i zagęszczana. Podczas posiłku bogatego w tłuszcze, pęcherzyk żółciowy uwalnia żółć, która przewodem żółciowym trafia do jelita cienkiego, gdzie odgrywa ważną rolę w procesie trawienia.
Wytworzona żółć najpierw trafia z wątroby do pęcherzyka żółciowego, gdzie jest magazynowana i zagęszczana. Podczas posiłku bogatego w tłuszcze, pęcherzyk żółciowy uwalnia żółć, która przewodem żółciowym trafia do jelita cienkiego, gdzie odgrywa ważną rolę w procesie trawienia.
Po zakończeniu procesu trawienia sole żółciowe są z powrotem wchłaniane w jelicie, dzięki czemu mogą być ponownie wykorzystywane, natomiast bilirubina trafia dalej – do jelita grubego. Tam, pod wpływem enzymów bakterii jelitowych, jest ostatecznie przekształcana w sterkobilinę. To właśnie ten barwnik nadaje stolcowi brązowy kolor. Gdyby bilirubina nie trafiała do jelita, kał miałby białą barwę. Dlatego też odbarwienie stolca świadczy w głównej mierze o nieprawidłowościach dotyczących przedostawania się żółci do jelita. Przyczyną tego zjawiska może być zarówno zaburzenie dotyczące produkcji żółci, jak i jej transportu.
O jakich chorobach może świadczyć odbarwiony stolec?
Do najczęstszych chorób, w których może wystąpić acholia stolca, zalicza się schorzenia układu pokarmowego, w tym:
wirusowe zapalenie wątroby,
marskość alkoholowa wątroby,
niealkoholowe stłuszczenie wątroby,
raka wątroby,
stwardniające zapalenie dróg żółciowych,
niedrożność lub zwężenie dróg żółciowych,
torbiel dróg żółciowych,
nowotwór dróg żółciowych,
kamicę dróg żółciowych.
Co więcej, odbarwiony stolec u dziecka, zwłaszcza w pierwszych tygodniach życia, może świadczyć o wrodzonej wadzie dotyczącej przewodów żółciowych lub o chorobach metabolicznych. W tym przypadku należy natychmiast zgłosić się do lekarza pediatry, gdyż konieczna jest pilna diagnostyka.
Acholiczny stolec może świadczyć również o uszkodzeniu wątroby spowodowanym przyjmowaniem pewnych leków. Do leków o hepatotoksycznym działaniu zaliczane są przede wszystkim:
niesteroidowe leki przeciwzapalne, np. ibuprofen, ketoprofen, naproksen,
doustne środki antykoncepcyjne,
niektóre antybiotyki,
glikokortykosteroidy,
suplementy diety, zwłaszcza te zawierające w składzie zioła,
Przeczytaj również:
Twardy stolec – przyczyny, objawy, domowe sposoby
Co robić, w przypadku zaobserwowania stolca acholicznego?
Odbarwienie stolca jest powodem do niepokoju. Po zaobserwowaniu takiego objawu należy koniecznie zgłosić się do lekarza. Warto również zwrócić uwagę na inne towarzyszące dolegliwości i przypomnieć sobie, czy w ostatnim czasie nie występowały, np. bóle brzucha, gorączka lub też niezamierzony spadek masy ciała. O wszystkich niepokojących objawach należy wspomnieć swojemu lekarzowi, gdyż ułatwia to diagnostykę i dalsze leczenie.
Jakie objawy mogą towarzyszyć acholicznemu stolcowi?
Dolegliwości mogące występować przy acholicznym stolcu to przede wszystkim te dotyczące przewodu pokarmowego. To przede wszystkim:
bóle brzucha,
nudności,
wymioty,
wzdęcia,
brak apetytu,
szybkie uczucie pełności po posiłku.
Nagły ból brzucha, szybko narastający i zlokalizowany w okolicy prawego boku, to typowy obraz tzw. kolki wątrobowej. Jest on spowodowany obecnością złogów w pęcherzyku żółciowym. Około 10– 20% populacji cierpi na tę przypadłość. Zazwyczaj ból brzucha ustępuje albo samoistnie, albo po przyjęciu środków rozkurczowych i przeciwbólowych. Jednak, jeśli przy takich objawach wystąpi dodatkowo stolec acholiczny, może to świadczyć o tym, że kamień żółciowy przedostał się w inne miejsce i zablokował odpływ żółci.
Towarzyszącymi objawami mogą być w tym przypadku również:
zażółcenie białkówek oczu,
zażółcenie i świąd skóry,
Niepokojącym objawem jest towarzysząca gorączka, gdyż świadczy ona o stanie zapalnym w organizmie. Może być związana z takimi schorzeniami, jak: zapalenie wątroby, zapalenie trzustki, zapalenie przewodów żółciowych lub zapalenie pęcherzyka żółciowego.
Jeśli wyżej wymienione objawy wystąpiły nagle i niespodziewanie, mogą one sugerować nowotwór trzustki. Niestety, rak trzustki w początkowych stadiach jest najczęściej bezobjawowy. Pierwszym objawem, który powinien wzbudzić naszą czujność, jest niezamierzona utrata masy ciała w ostatnim czasie. Charakterystyczne symptomy raka trzustki pojawiają się najczęściej wtedy, gdy jest już on w stadium zaawansowanym.
Podsumowując, odbarwiony stolec to objaw, którego nie można bagatelizować. Najlepiej jak najszybciej zgłosić się do swojego lekarza pierwszego kontaktu.
Żeby postawić odpowiednie rozpoznanie, konieczne będzie wykonanie badań krwi, zwłaszcza parametrów wątrobowych i trzustkowych oraz przeprowadzenie USG jamy brzusznej.
Pokieruje on dalszą diagnostyką. Lekarz zadecyduje o dalszym postępowaniu i najprawdopodobniej skieruje nas również do specjalisty – chirurga, onkologa bądź hepatologa.