Nerwica depresyjna to dość częste zaburzenie psychiczne, łączące objawy nerwicy i depresji, przy czym dominujące są dolegliwości typowe dla pierwszej z wymienionych chorób. Do wystąpienia symptomów, takich jak bezsenność, bóle głowy czy uczucie niepokoju, przyczynia się stres i szybkie tempo życia, ale także traumatyczne przeżycia z przeszłości. W leczeniu istotne jest odróżnienie nerwicy depresyjnej od depresji nerwicowej.
Nerwica depresyjna – przyczyny, objawy, leczenie nerwicy depresyjnej
Spis treści
Co to jest nerwica depresyjna?
Nerwica depresyjna jest terminem używanym dla określenia zaburzeń psychicznych, w których dominują objawy nerwicy, jednak dodatkowo na spektrum dolegliwości nakładają się symptomy charakterystyczne dla depresji.
Jako problem podstawowy uznawana jest jednak nerwica i to ona stanowi główny przedmiot leczenia. W formalnej klasyfikacji nerwica depresyjna lokowana jest między zaburzeniami lękowymi.
Chociaż często czyni się to w mowie potocznej, używanie określenia „choroba psychiczna” w odniesieniu do pacjentów cierpiących na nerwicę depresyjną jest niepoprawne, gdyż zachowania pacjentów cierpiących na tę dysfunkcję przeważnie mieszczą się w akceptowalnych społecznie granicach.
Dotknięte problemem osoby również zdają sobie sprawę z absurdalności prezentowanych symptomów, co oznacza, że ich osąd realizujący jest właściwy. Brak również patologii organicznej w ośrodkowym układzie mózgowym, co łącznie nie upoważnia do klasyfikowania objawów nerwicy depresyjnej jako choroby psychicznej w ścisłym tego słowa znaczeniu.
Czytaj również: Zaburzenia adaptacyjne – przyczyny, objawy, leczenie, renta
Jakie są przyczyny nerwicy depresyjnej?
Przyczyn nerwicy może być wiele. Najczęściej jednak problem dotyczy osób, u których pojawia się dysonans pomiędzy oczekiwaniami a możliwościami ich realizacji i pomiędzy osobistymi potrzebami a wymaganiami stawianymi przez otoczenie lub normy narzucane przez społeczeństwo.
W początkowym stadium człowiek stara się sprostać narzucanym mu wymaganiom, jednak jeśli nie jest w stanie, po pewnym czasie dochodzi do uświadomionego lub nieuświadomionego konfliktu wewnętrznego.
W niektórych przypadkach rozwój nerwicy może być spowodowany traumatycznymi przeżyciami, takimi jak uraz, udział w katastrofie albo molestowanie seksualne. Zwłaszcza silny związek pomiędzy zaburzeniami lękowymi i bolesnymi wspomnieniami (nawet nieuświadomionymi) zachodzi, jeśli miały one miejsce w dzieciństwie, na wczesnym etapie rozwoju.
Pewne znaczenie w rozwoju nerwicy depresyjnej mają też indywidualne właściwości psychiczne pacjenta, a wśród nich wydaje się, że największe znaczenie ma odporność na stres oraz prawidłowa gospodarka neurotransmiterów w mózgu.
Przeczytaj też: Rodzaje leków na nerwicę
Nerwica depresyjna – objawy
Objawy nerwicy depresyjnej można podzielić na objawy somatyczne oraz objawy psychiczne. Przeważnie pacjenci z nerwicą depresyjną zdają sobie sprawę, iż prezentowane przez nich dolegliwości związane z nadpobudliwością układu nerwowego czy natręctwami są nieuzasadnione. Nie są jednak w stanie ich wyhamować.
Powoduje to powstawanie błędnego koła, kiedy nadmierna mobilizacja układu nerwowego wywołuje stres i uczucie niepokoju, a te z kolei pobudzają wydzielanie neurotransmiterów nasilających pobudzenie i lęk.
Objawy nerwicy można podzielić na te dotyczące zaburzeń pracy organizmu i samego układu nerwowego. Do pierwszej grupy zaliczyć można:
- napięciowe bóle głowy;
- bóle narządów wewnętrznych pomimo braku patologii w badaniach obrazowych i czynnościowych;
- zaburzenia czucia skórnego lub wewnętrznego (jak mrowienia, parestezje, drętwienia);
- zaburzenia funkcjonowania narządów płciowych, obniżenie sprawności seksualnej, kłopoty z osiągnięciem wzwodu i erekcji u mężczyzn lub orgazmu u kobiet.
Sprawdź też: Nerwowość i rozdrażnienie – jak sobie radzić z objawami?
Objawy nerwicy dotyczące zaburzeń ośrodkowego układu nerwowego to m.in.:
- trudności z zasypianiem, koszmary senne lub bezsenność;
- uczucie zmęczenia i wyczerpania, ustępujące na krótko lub nieustępujące nawet po wypoczynku;
- labilność emocjonalna, agresja lub płaczliwość, zmienność nastroju;
- uczucie niepokoju, zaburzenia lękowe, czasem w postaci fobii (lęk przed określonymi sytuacjami/czynnikami);
- natrętne myśli, przymus wykonywania jakiejś czynności;
- zaburzenia pamięci, uwagi i koncentracji.
Czytaj również: Zespół stresu pourazowego (PTSD) – co to jest, przyczyny, objawy, leczenie
Nerwica depresyjna czy depresja nerwicowa – jak odróżnić?
Zasadniczo w obu chorobach spektrum prezentowanych dolegliwości jest podobne. Pacjenci klasyfikowani są do danej jednostki chorobowej w zależności od tego, które z zaburzeń wydają się dominujące.
I tak wśród objawów nerwicy depresyjnej na pierwszy plan wysuwają się symptomy ze strony układu nerwowego, a wśród nich lęk, niepokój, labilność emocjonalna.
Dodatkowo w przypadku nerwicy depresyjnej występują objawy charakterystyczne dla depresji:
- brak motywacji, myśli rezygnacyjne;
- anhedonia (niemożność odczuwania przyjemności);
- uczucie smutku, apatia;
- myśli nihilistyczne.
Przyczynowe leczenie nerwicy może pomóc również w łagodzeniu symptomów typowych dla depresji.
Natomiast w depresji nerwicowej główny problem stanowią objawy depresji i to one dominują w obrazie choroby. Z tego względu leczenie depresji może pomóc w łagodzeniu lęku oraz pozostałych objawów nerwicy.
Jak leczyć nerwicę depresyjną?
W leczeniu nerwicy depresyjnej największe znaczenie ma psychoterapia. W przypadkach łagodnych zaburzeń sama rozmowa z psychologiem może już mieć efekt terapeutyczny i pomagać pacjentowi w przerwaniu błędnego koła wzajemnego napędzania się zaburzeń somatycznych oraz emocjonalnych.
Stosuje się terapię poznawczo-behawioralną . Czasem w jej przebiegu pacjentom udaje się dotrzeć do źródła problemów w postaci nieuświadomionego dysonansu wewnętrznego czy ukrytych potrzeb.
Leki na nerwicę depresyjną to przeważnie inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, rzadziej inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny lub trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne.
Istotne, aby leczyć nerwicę depresyjną poprzez przewlekłe przyjmowanie preparatów z grupy antydepresantów i nie podważać zaleceń lekarskich, nawet po ustąpieniu objawów. Tylko przewlekłe leczenie umożliwia uzyskanie trwałej remisji objawów depresji.
Doraźnie lęk może być łagodzony przez zastosowanie benzodiazepin . Nie powinno się ich przyjmować przewlekle, a jedynie w wyjątkowych sytuacjach, gdyż łatwo dochodzi do rozwoju tolerancji oraz zależności lekowej.
Czytaj również: Cyklotymia – objawy, przyczyny, test i leczenie afektywnego zaburzenia nastroju
Opublikowano: 10.11.2016;
aktualizacja: 17.02.2022
Oceń:
4.6
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Anna Kołodziejska
Lekarz
Absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, aktualnie stażystka w Wielospecjalistycznym Szpitalu Miejskim im. Strusia w Poznaniu. Z zamiłowaniem rozwijająca swoją wiedzę i umiejętności i szkoląc się do pracy w zawodzie chirurga. Pasjonatka sportu z ogromnym bagażem wiedzy i doświadczenia odnośnie treningu fizycznego, dietetyki, żywienia w sporcie. Multimedalistka takich dyscyplin, jak: taekwon-do, boks i kickboxing (wielokrotnie powoływana do składu Reprezentacji Kraju, brązowa medalistka Mistrzostw Europy Full Contactu). Hobbystycznie podróżniczka, okazjonalnie podejmująca się pracy w modelingu, autorka książki reportażowej o dwutygodniowej rowerowej wyprawie po Gruzji pt. "Gruzja welocypedem".
5
Komentarze i opinie (0)