Zespół żebra szyjnego jest rzadką wadą rozwojową, której istotą jest istnienie dodatkowego żebra szyjnego połączonego z pierwszym żebrem klatki piersiowej. Objawy to ból kręgosłupa szyjnego, szyi i barku (najczęściej z jednej strony). Ból promieniuje do ręki, palców, łokcia i ramienia. Podstawą leczenia żebra szyjnego jest rehabilitacja. Rzadko wykonuje się operację polegającą na usunięciu dodatkowego żebra.
Żebro szyjne (zespół Naffzigera) – przyczyny, objawy, leczenie
Spis treści
Czym jest żebro szyjne i jakie są przyczyny?
Zespół żebra szyjnego jest związany z wadą rozwojową, którą jest występowanie dodatkowego żebra szyjnego i jego połączenia z pierwszym żebrem klatki piersiowej zrostem kostnym lub włóknistym. Szacuje się, że około 1 proc. społeczeństwa może żyć z tą wadą.
Prawidłowo zbudowana klatka piersiowa obejmuje 12 żeber piersiowych, które mocują się do kręgosłupa piersiowego z tyłu oraz w większości do mostka z przodu ciała. Dodatkowe żebro szyjne lub żebra szyjne to wada rozwojowa, która polega na występowaniu kości ponad klatką piersiową pod obojczykiem.
Przeczytaj również: Ból pod mostkiem – możliwe przyczyny
Nieprawidłowa budowa klatki piersiowej daje objawy bólowe w okolicy szyi, barku, ramienia lub dłoni, powodując ucisk na splot ramienny lub tętnicę podobojczykową. Inaczej nazywany jako zespół Naffzigera, może również powodować zmiany neuropatyczne: parestezje oraz niedowłady mięśniowe. Leczenie niekiedy wymaga ingerencji chirurgicznej lub naczyniowej, jednak wiele przypadków jest obejmowanych wyłącznie leczeniem rehabilitacyjnym.
Przeczytaj też: Złamany palec – objawy, przyczyny, leczenie
Czy zespół żebra szyjnego i zespół górnego otworu klatki piersiowej to ta sama choroba?
Dodatkowe żebro szyjne może powodować ucisk na inne struktury, które przebiegają w przestrzeni podobojczykowej, m.in. tętnicę podobojczykową czy nerwy splotu ramiennego, co przekłada się na ból i drętwienie szyi i rąk. Tzw. górny otwór klatki piersiowej jest bardzo wąskim obszarem ciała, dlatego jakakolwiek zmiana w budowie lub zwężenie jego wyjścia może prowokować ucisk i promieniowanie bólu.
Czytaj również: Ból w klatce piersiowej po prawej stronie
Warto zauważyć, że zespół górnego otworu klatki piersiowej (TOS) nie jest jednoznaczny z zespołem żebra szyjnego. Sam zespół górnego otworu nie świadczy o obecności dodatkowych żeber. Niekiedy ów zespół bólowy wynika z innej wady rozwojowej (np. zniekształceń żeber lub wad klatki piersiowej), tymczasowego obniżenia obręczy kończyny górnej, otyłości lub dużego biustu, mastektomii, operacji plastycznych (wszczepienie implantów piersi) czy dużego napięcia mięśniowego i przykurczów występujących w okolicy szyi i barku.
Zdaniem eksperta
Żebro szyjne to tylko jeden z typów zespołu górnego otworu klatki piersiowej. W ramach zespołu TOS diagnozuje się także: zespół żebrowo-obojczykowy, zespół mięśni pochyłych, zespół nadmiernego odwiedzenia.
Czytaj więcej
Dodatkowe żebro szyjne – jakie objawy daje?
Do objawów zespołu żebra szyjnego należą przede wszystkim:
- jednostronny lub obustronny ból kręgosłupa szyjnego lub szyi bądź barku,
- drętwienie okolicy szyi lub rąk, przeczulica, mrowienie (ból promieniuje),
- promieniowanie bólu do ramienia, łokcia, dłoni i palców,
- postępujące osłabienie mięśni i – w konsekwencji – niedowłady mięśniowe w zajętej stronie,
- parastezje, czyli uczucie zmiany temperatury, mrowienie, promieniowanie towarzyszące uszkodzeniom nerwowym klatki piersiowy lub kończyn,
- ból i dyskomfort barku i ręki wynikający ze zmniejszonego przepływu krwi przez tętnice podobojczykowe,
- niezdiagnozowany ból klatki piersiowej.
Zobacz też: Ból z prawej strony pod żebrami – co może oznaczać?
Zebro szyjne – badania, diagnostyka
Podczas diagnozowania zespołu górnego otworu klatki piersiowej konieczna jest dokładna ocena budowy klatki piersiowej oraz szyi. Badanie RTG to najczęściej stosowana przez ortopedów oraz specjalistów metoda, która pozwala na ujawnienie dodatkowych żeber szyjnych. Przy komplikacjach dotyczących drętwienia oraz mrowienia rąk może zostać również zlecona elektromiografia, która wyklucza choroby mięśniowe z towarzyszącym uszkodzeniem nerwów (np. zespół cieśni nadgarstka, zespół cieśni podbarkowej).
Czytaj również: Ból z lewej strony pod zebrami – co to może być?
Stosuje się także arteriografię, czyli rodzaj specjalnego badania rentgenowskiego z użyciem kontrastu, aby określić choroby naczyniowe oraz przygotować pacjenta do operacji. Ważne jest także badanie fizykalne, podczas którego fizjoterapeuta wykonuje testy oceniające stan i napięcie struktur takich jak mięśnie czy więzadła oraz nerwy.
To też może Cię zainteresować: Ból pleców po prawej stronie
Żebro szyjne – leczenie, rehabilitacja
Leczenie zespołu żebra szyjnego, inaczej zespołu Naffzigera, można podzielić na leczenie zachowawcze oraz leczenie operacyjne. Po zdiagnozowaniu przyczyny bólu pacjenci najczęściej podejmują rehabilitację, która ma na celu poprawę stanu tkanek okolicy szyi i barku, rozluźnienie powięzi i mięśni, które mogą generować dolegliwości, oraz wzmocnienie tkanek, które będą chroniły klatkę piersiową przed nawracającym bólem. W tym celu stosuje się różne techniki manualne, techniki powięziowe oraz techniki głębokiego masażu i neuromobilizacji, które obejmują górny otwór klatki piersiowej.
Przeczytaj również: Dlaczego bolą żebra?
Fizjoterapia w leczeniu objawów żebra szyjnego to także odpowiednio dobrane ćwiczenia kręgosłupa szyjnego i obręczy barkowej, a także ćwiczenia stabilizujące, poprawiające krążenie oraz rozciągające. Jeśli długotrwała rehabilitacja nie przynosi postępów, lekarz może zasugerować usunięcie dodatkowych żeber. Wskazaniem do operacji jest bardzo dokuczliwy, nieprzemijający ból, parastezje (mrowienie, przeczulica) oraz brak poprawy po leczeniu zachowawczym i rehabilitacji.
Sprawdź również: Drętwienie lewej ręki i palców lewej ręki
Żebro szyjne – operacja
Operacja polega na podobojczykowym usunięciu (resekcji) żeber szyjnych lub usunięciu struktur mięśniowych mięśni pochyłych szyi. Jednak badania pokazują, że wycięcie żebra nie zawsze usuwa przyczynę bólu, ze względu na złożoność problemu oraz dolegliwości bólowe okolicy szyi i barku. Przed podjęciem decyzji o przeprowadzeniu usunięcia żeber lub innych struktur warto dokładnie zdiagnozować problem bólowy i wykorzystać wszystkie metody leczenia zachowawczego, w tym ćwiczenia, fizjoterapię oraz terapię.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Banach M., Bogucki A., Zespoły z ucisku – diagnostyka i leczenie, Wydanie 1. Wydawnictwo MP, Kraków 2003.
- https://www.americanjournalofsurgery.com/article/S0002-9610(35)90404-4/abstract
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12096257
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24462539
Opublikowano: 22.11.2018;
Oceń:
4.9
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Maria Sokołowska
Fizjoterapeutka
Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku Fizjoterapia oraz Universita' Milano Biccoca we Włoszech. Specjalizuje się w rehabilitacji uroginekologicznej. Ukończyła kurs Pilates, Instruktora Rekreacji Ruchowej oraz Kinesjotapingu. Obecnie pracuje w prywatnym gabinecie ProReh w Legionowie.
714
Komentarze i opinie (0)