Zlewne poty (pojawiające się zwłaszcza w nocy) oraz uderzenia gorąca u kobiet po 40. roku życia to symptomy sugerujące zespół klimakteryczny, powszechnie określany jako menopauza. Jest to okres w życiu kobiety, w czasie którego dochodzi do utraty cyklicznej funkcji jajników, związanej z naturalnym procesem starzenia się organizmu. W efekcie ma miejsce szereg zmian hormonalnych, których objawy można łagodzić za pomocą farmakoterapii.
Nadmierne pocenie się a klimakterium – jak powstrzymać zlewne poty?
Spis treści
Czym różni się menopauza od klimakterium?
Przekwitanie, czyli inaczej klimakterium, bardzo często jest utożsamiane z pojęciem menopauzy. Przekwitanie to okres przejściowy między czasem, gdy kobieta może zajść w ciążę, a starością, w którym ustaje praca gonad żeńskich, czyli jajników. Tymczasem menopauza jest to ostatnie krwawienie miesiączkowe, po którym przez 12 miesięcy krwawienie już nie występuje, a stan ten nie wynika z istnienia patologii w organizmie kobiety.
Ponadto warto wspomnieć o takich pojęciach jak:
- premenopauza – jest to czas obejmujący kilka lat przed menopauzą, w którym rozpoczynają się zmiany związane z wygasaniem pracy jajników;
- postmenopauza – czyli okres życia kobiety, mający miejsce już po menopauzie.
Skąd się biorą zlewne poty w okresie menopauzy?
Gdy praca jajników zaczyna wygasać, w organizmie zachodzi szereg zmian hormonalnych. Dochodzi do spadku stężenia estrogenów, a wzrostu gonadotropin przysadkowych, czyli FSH i LH.
Następstwem tych przemian są zaburzenia naczynioruchowe obejmujące między innymi zlewne poty (szczególnie dokuczliwe jest pocenie się w nocy) oraz uderzenia gorąca (po których u części kobiet występuje uczucie zimna). Napady gorąca i towarzysząca im nadmierna potliwość pojawiają się zazwyczaj w okresie 6–12 miesięcy przed menopauzą, a zanikają około 2–3 lata po menopauzie.
Do czynników sprzyjających występowaniu tego typu objawów wypadowych menopauzy należą między innymi: stres, gorące pokarmy, używki, gorące i wilgotne powietrze oraz przebywanie w ciasnych pomieszczeniach. Za występowanie zlewnych potów oraz uderzeń gorąca (określanych często jako wary) odpowiedzialne są także zmiany w stężeniach adrenaliny, dopaminy czy prostaglandyn. Istotny jest fakt, że fale gorąca powodują obumieranie komórek nerwowych.
Nadmierne pocenie się to także częsty objaw chorobowy. Ważne jest, aby wykluczyć poniższe schorzenia i inne przyczyny, takie jak:
- nadczynność tarczycy (nadpotliwości towarzyszy chudnięcie, a w przypadku klimakterium jest to raczej przyrost masy ciała),
- cukrzyca (decydujący jest pomiar glukozy we krwi),
- gruźlica (warto wykonać badanie RTG klatki piersiowej),
- nieprawidłowa dieta (ostre przyprawy, duże ilości kawy i alkoholu, palenie papierosów),
- noszenie ciasnej i nieprzewiewnej odzieży.
Przeczytaj: Plamienie podczas brania tabletek antykoncepcyjnych – kiedy do lekarza?
Jakie są inne objawy klimakterium?
U kobiet w okresie przekwitania pojawiają się zaburzenia miesiączkowania polegające na zmianie nasilenia, długości i rytmu krwawień. Występują plamienia czynnościowe, a objawy napięcia przedmiesiączkowego (takie jak bóle w podbrzuszu, obrzęki kończyn dolnych, dolegliwości bólowe piersi i kręgosłupa) ulegają nasileniu.
Do objawów klimakterium zalicza się też symptomy naczynioruchowe, do których oprócz zlewnych potów i uderzeń gorąca należą także kołatania serca i bóle głowy.
U wielu kobiet w okresie przekwitania występują cechy zespołów depresyjnych: obniżenie nastroju, lęk i niepokój, rozdrażnienie, trudności z zasypianiem, zaburzenia pamięci i koncentracji, wahania nastroju.
Niedobór estrogenów prowadzi natomiast do suchości pochwy, obniżania się narządu rodnego, nietrzymania moczu, nawracających infekcji dróg rodnych i dróg moczowych oraz zmian zanikowych w obrębie błon śluzowych macicy i pochwy.
W okresie przekwitania spada zawartość kolagenu i kwasu hialuronowego w skórze, która w efekcie staje się cienka i mniej elastyczna.
Spadek stężenia estrogenów po menopauzie jest także głównym czynnikiem ryzyka osteoporozy postmenopauzalnej.
Co pomaga na pocenie się w nocy i uderzenia gorąca?
Napady gorąca, pocenie nocne i inne dokuczliwe objawy klimakterium mogą być łagodzone za pomocą odpowiednio dobranej terapii hormonalnej, w której stosuje się estrogeny oraz progesteron. Przed rozpoczęciem terapii należy wykonać takie badania jak mammografia, USG i badanie ginekologiczne z wymazem cytologicznym, lipidogram, ocenę parametrów krzepnięcia oraz próby wątrobowe.
Do przeciwwskazań stosowania HTZ należą między innymi:
- ostra zakrzepica krwionośnych naczyń głębokich,
- niezdiagnozowane krwawienia z dróg rodnych,
- ostra niewydolność wątroby,
- przebyty lub aktualnie istniejący złośliwy nowotwór piersi,
- niektóre schorzenia mózgu,
- zdiagnozowany rak endometrium.
Stosowanie hormonalnej terapii zastępczej zmniejsza ryzyko zgonu z powodu choroby niedokrwiennej serca, co związane jest z korzystnym działaniem estrogenów na mięsień sercowy, ściany naczyń krwionośnych oraz poziom lipidów we krwi (zwiększenie stężenia dobrego cholesterolu HDL, a zmniejszenie złego LDL).
Z drugiej strony HTZ zwiększa ryzyko wystąpienia żylnej choroby zakrzepowej. Podawanie estrogenów wywiera korzystny wpływ na jakość snu, zmniejsza także ryzyko zachorowania na schizofrenię i opóźnia wystąpienie choroby Parkinsona.
Fitoestrogeny na pocenie nocne i napady gorąca
Gdy stosowanie hormonalnej terapii zastępczej jest niemożliwe, alternatywą pozostaje stosowanie leków roślinnych zawierających fitoestrogeny (przypominające syntetyczne estrogeny stosowane w HTZ), które zawarte są w dużych ilościach w ziarnach soi, zbożach i roślinach strączkowych. Regularne przyjmowanie fitohormonów zmniejsza dolegliwości związane z zespołem klimakterycznym.
Maleje także ryzyko zachorowania na nowotwory, takie jak rak endometrium, jelita grubego oraz sutka. Znane jest również działanie przeciwzapalne, antywirusowe, przeciwgrzybicze oraz bakteriostatyczne fitohormonów, co ma ogromne znaczenie w walce z nawracającymi infekcjami dróg rodnych i moczowych.
Niestety, działanie fitoestrogenów jest znacznie słabsze w porównaniu do hormonów produkowanych przez organizm kobiety.
Opublikowano: 24.10.2016;
aktualizacja: 16.08.2017
Oceń:
4.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Agnieszka Dziubosz
Lekarz
Absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. W czasie studiów kreatywnie angażowała się w działalność Studenckich Kół Naukowych, między innymi z chorób wewnętrznych oraz pediatrii. Brała czynny udział w Studenckich Konferencjach Naukowych. W zakresie medycyny przede wszystkim interesuje się gastroenterologią.
157
Komentarze i opinie (0)