Premenopauza – czym jest, jak się objawia?

Co to jest premenopauza?

Pod pojęciem menopauza kryje się ostatnia miesiączka w życiu kobiety, po której, w ciągu kolejnych 12 miesięcy, nie występuje już cykl i krwawienie. Przeważnie występuje ona w okolicach 50. roku życia.

Zanim jednak menopauza stanie się faktem, organizm kobiety przechodzi szereg wcześniejszych zmian związanych z rozpoczynającymi się wahaniami hormonalnymi. Okres kilku lat przed wystąpieniem klimakterium określany jest jako premenopauza.

Premenopauza – kiedy pojawiają się pierwsze objawy menopauzy?

Czas wystąpienia premenopauzy nie jest sztywno określony. Zgodnie z definicjami podręcznikowymi okres okołomenopauzalny obejmuje rok przed i po wystąpieniu ostatniej miesiączki. Początek objawów mogących sugerować zmiany okołomenopauzalne jest jednak zależny od wielu czynników oraz predyspozycji kobiety. U niektórych pań wstępne zmiany odczuwalne mogą być nawet w okolicach 35. roku życia, u innych z kolei – dopiero pod koniec piątej dekady życia.

Sam okres pomiędzy pierwszymi objawami premenopauzy a wystąpieniem ostatniej miesiączki może trwać, w zależności od predyspozycji kobiety, od kilku do nawet 8–10 lat. Pewną sugestię mogą stanowić tu doświadczenia w rodzinie – zwykle premenopauza rozpoczyna się u danej kobiety w podobnym czasie, jak u matki czy starszych sióstr.

Przyczyny wcześniejszej menopauzy

W przypadku pojawienia się objawów mogących wskazywać na rozpoczęcie premenopauzy rozmowa z żeńską częścią rodziny może potwierdzić, z dużą dozą prawdopodobieństwa, etiologię zmian. Kolejny aspekt stanowi palenie papierosów – zgodnie z badaniami klinicznymi u kobiet palących pierwsze objawy przekwitania występują nawet o rok wcześniej niż u kobiet niepalących. Zmiany mogą być również potęgowane i przyspieszane przyjmowanymi lekami, terapią hormonalną, antykoncepcją lub niezdrowym stylem życia.

Podsumowując, wpływ na czas wystąpienia pierwszych objawów w okresie premenopauzy ma:

• predyspozycja rodzinna,
• palenie papierosów,
• przyjmowanie leków, hormonów
• styl życia (stres, odżywianie).

Premenopauza – objawy

Jakie objawy sugerują początek menopauzy? Premenopauza uważana jest za stan przejściowy między pełną aktywnością rozrodczą a menopauzą, w związku z czym kobiety w tym okresie mogą odczuwać szereg zmian charakterystycznych zarówno dla menopauzy, jak i objawów zespołu przedmiesiączkowego.

Należy zwrócić uwagę na ewentualną cykliczność występujących dolegliwości – jeśli są regularne, związane z cyklem – stanowią prawdopodobnie objawy zespołu przedmiesiączkowego. Gdy jednak zmiany fizyczne czy emocjonalne wydają się niezwiązane z okresowością – z dużą dozą prawdopodobieństwa odpowiadają za nie pierwsze symptomy premenopauzy.

Zasadnicze objawy premenopauzy to:

• nieregularne miesiączki – owulacja staje się mniej przewidywalna, a czas pomiędzy krwawieniami ulega wydłużeniu bądź skróceniu. Krwawienie może być skąpe lub obfitsze, same cykle zaś mogą „wypadać”;
• nagłe uderzenia gorąca powiązane z pojawianiem się rumieńców na twarzy;
• zaburzenia snu – dotyczą długości snu, wybudzania się czy senności w ciągu dnia;
• zmiany nastroju – są to niespodziewane, niezwiązane z czynnikami zewnętrznymi, wahania nastroju, np. smutek, epizody depresyjne. Depresja może być związana nie tylko z samymi zmianami w ciele kobiety, ale także z jej postrzeganiem siebie w tym okresie;
• dolegliwości ze strony pęcherza moczowego i pochwy – suchość pochwy oraz utrata elastyczności jej tkanek mogą powodować bolesne stosunki płciowe;
• obniżone libido;
• spadek płodności;
• zmiany lipidowe;
• bóle głowy.

Jeśli pojawiające się objawy premenopauzy powodują niepokój lub kobieta nie jest w stanie powiązać ich z naturalnym cyklem zmian organizmu, wskazana staje się konsultacja z lekarzem. Ważne jest także odpowiednie postępowanie pozwalające na złagodzenie objawów premenopauzy – pomocne mogą być domowe sposoby na zmiany premenopauzalne oraz rozmaite środki dostępne w aptekach.

W przypadku nasilonych dolegliwości warto udać się po poradę do specjalisty, który przepisze leki hormonalne czy leki przeciwdepresyjne.