Czym jest korzeń kudzu?
Korzeń kudzu (ang. kudzu root, łac. Pueraria montana) natywnie występuje w Azji Południowo-Wschodniej oraz na wyspach Japonii i Oceanii. Z biegiem czasu roślina trafiła m.in. do Ameryki Środkowej i Południowej, a także na Ukrainę. Jest ona doskonale znana jako tradycyjny surowiec zielarski w Chinach od ponad 2 tysięcy lat, gdzie wykorzystuje się zarówno jej wysuszone korzenie, jak i kwiaty.
Jako roślina opornik łatkowaty jest silnie inwazyjny. Do złudzenia przypomina też trujący bluszcz, dlatego podczas zbierania materiałów na potrzeby produkcji suplementów należy zachować dużą ostrożność.
Jak wykorzystuje się korzeń kudzu?
Materiał z korzenia opornika łatkowatego wykorzystuje się na wiele sposobów. Najczęściej służy on jako surowiec do zaparzania herbaty ziołowej. Można spożywać go także jako warzywo w postaci surowej, gotowanej lub smażonej – na podobieństwo ziemniaków lub brukwi. Wysuszone korzenie są też ścierane i służą do panierowania oraz jako zagęstnik do zup i sosów. Na potrzeby produkcji suplementów wykorzystuje się sproszkowany korzeń zamknięty w kapsułce.
Przeczytaj również:
Bioflawonoidy – działanie, rodzaje – gdzie występują i jakie preparaty wybrać?
Jakie związki znajdują się w ekstrakcie z kudzu?
Do tej pory zidentyfikowano kilkadziesiąt (w zależności od źródeł od 53 do ponad 70) związków czynnych biologicznie w roślinie kudzu. Wśród nich można wymienić:
izoflawony – w szczególności: pueraryna, genisteina, daidzeina oraz daidzyna,
kwasy fenolowe,
saponiny,
sole mineralne.
Efekt farmakologiczny spożywania opornika łatkowatego wynika przede wszystkim z wysokiej zawartości izoflawonów.
Gdzie stosuje się ekstrakt z korzenia kudzu?
Korzeń kudzu wykazuje złożone działanie na organizm człowieka i można stosować go w wielu sytuacjach.
Ekstrakt z korzenia kudzu a uzależnienie od alkoholu
Korzeń kudzu bywa stosowany w terapiach alkoholowych. Modyfikuje działanie dehydrogenazy alkoholowej, enzymu odpowiedzialnego za rozkładanie cząsteczek etanolu. Dodatkowo zwiększa wydzielanie serotoniny i dopaminy w ośrodkowym układzie nerwowym. Oba związki są odpowiedzialne m.in. za poprawę samopoczucia i zwiększoną motywację do działania. Dlatego korzeń kudzu może okazać się pomocny w walce z uzależnieniem od alkoholu.
Hepatoprotekcyjne właściwości kudzu
Znajdująca się w kudzu pueraryna jest silnym antyoksydantem, który działa ochronnie na hepatocyty. Nie tylko przyspiesza usuwanie szkodliwych wolnych rodników, ale także wzmacnia naturalne mechanizmy obronne organizmu.
Inne właściwości prozdrowotne korzenia z opornika łatkowatego
W składzie kudzu znajduje się izoorientyna, należąca do grupy flawonów. Niektóre badania wykazują korzystny wpływ tej substancji na łagodzenie stanu zapalnego. Obecne w surowcu zielarskim związki wykazują działanie kardioprotekcyjne – obniżają ciśnienie krwi oraz zmniejszają zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen. Pomagają też walczyć z uporczywymi, klasterowymi bólami głowy (ang. Cluster headaches).
W jednym z badań pacjenci cierpiący na nawracające bóle głowy przyjmowali estrakt z kudzu. Okazało się, że przyczynił się on do:
zmniejszenia intensywności dolegliwości (69% ankietowanych),
zmniejszenia częstotliwości występowania napadów (56% ankietowanych),
zredukowania czasu trwania dolegliwości (31% ankietowanych).
Zawarte w kudzu izoflawony zmniejszają poziom triglicerydów oraz tzw. złego cholesterolu (LDL), więc pośrednio obniżają ryzyko miażdżycy i innych chorób układu krążenia.
Przeczytaj również:
Hormony roślinne – czy fitoestrogeny mogą być sposobem na menopauzę?
W jaki sposób korzeń kudzu wspiera łagodzenie objawów menopauzy?
Skład opornika łatkowatego powoduje, że doskonale sprawdza się on w walce z charakterystycznymi objawami menopauzy, jak uderzenia gorąca i nocne pocenie się. Te właściwości wynikają z wysokiej zawartości izoflawonoidów, które imitują zachowanie naturalnych estrogenów obecnych w organizmie człowieka.
W okresie pokwitania dochodzi do osłabienia naturalnego „płaszcza hormonalnego”. Stopniowo zmniejsza się produkcja estrogenu i progesteronu, ponieważ organizm kobiety wycisza funkcje rozrodcze. W efekcie dochodzi do wielu zmian ustrojowych, odczuwanych w mniejszym lub większym stopniu przez około 80% kobiet.
W jaki dokładnie sposób izoflawony wpływają na organizm kobiety? Izoflawony cechują się budową zbliżoną do 17-beta-estradiolu i mają zdolność do wiązania się z receptorem estrogenowym, zarówno w jego formie alfa, jak i beta. Interakcja izoflawonu z receptorem powoduje tzw. odpowiedź estrogenową. Badania naukowe wykazały, że genisteina może wywołać odpowiedź zbliżoną do fizjologicznego stężenia estradiolu, zaś pozostałe izoflawony, znacznie niższą. Jednocześnie ta grupa związków wspiera syntezę globuliny wiążącej hormony płciowe.
Okazuje się też, że izoflawony nie tylko osłabiają uderzenia gorąca i nocne poty, ale wpływają też pozytywnie na gęstość kości i zmniejszenie stężenia markerów resorpcji kości. Warto wskazać, że skuteczność izoflawonów bywa porównywalna z efektami terapii hormonozastępczej. W jednym z badań wykazano, że zarówno jedna, jak i druga terapia po roku przyczyniły się do zbliżonego wzrostu wskaźnika BMD (ang. Bone Mineral Density) oraz spadku częstotliwości i uciążliwości uderzeń gorąca.
Co warto wiedzieć o suplementacji kudzu?
Podobnie jak każdy inny suplement diety, również preparaty zawierające kudzu nie powinny być uważane za substytut zróżnicowanej diety. Nie należy stosować preparatu w przypadku nadwrażliwości na jego którykolwiek składnik. Ważne jest przestrzeganie zalecanej dziennej porcji oraz prowadzenie prawidłowego, zrównoważonego trybu życia, bazującego na zdrowej diecie i aktywności fizycznej. Kobiety w ciąży i karmiące piersią powinny unikać przyjmowania ekstraktu z opornika łatkowatego, ponieważ obecnie brakuje wystarczająco silnych dowodów, które potwierdzałyby jego bezpieczeństwo stosowania dla tych grup użytkowników.
Wybierając preparaty zawierające kudzu, warto zwrócić szczególną uwagę na standaryzację w kontekście izoflawonów. Tylko takie suplementy diety stwarzają gwarancję, że organizm otrzymuje dokładnie te składniki, które są mu potrzebne.
