Fitoestrogeny to naturalne hormony pochodzenia roślinnego. To skuteczny i bezpieczny sposób na leczenie objawów klimakterium. Łagodzą tak zwane objawy wypadowe menopauzy: uderzenia gorąca, zimne poty, rozdrażnienie czy obniżenie nastroju. Fitoestrogeny są alternatywą dla hormonalnej terapii zastępczej, która przez część kobiet jest źle tolerowana.
Hormony roślinne – czy fitoestrogeny mogą być sposobem na menopauzę?
Spis treści
Fitohormony zamiast HTZ?
Okres klimakterium niesie za sobą wiele negatywnych dolegliwości. Są one silnie powiązane z zaburzeniami hormonalnymi, głównie spadkiem poziomu progesteronu i estrogenów. Stosowanie hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) w dużej mierze pozwala kobietom na łagodniejsze przejście przez ten szczególny okres.
Z pewnych względów jej stosowanie może być jednak niemożliwe. Najczęściej jest to spowodowane występowaniem przeciwwskazań (głównie onkologicznych) oraz odmową przyjmowania HTZ przez pacjentki. Dlatego też, w ostatnim okresie, większą uwagę zaczęto poświęcać preparatom roślinnym, które zawierają hormony roślinne – fitoestrogeny – łagodzące objawy okresu menopauzy.
Przeczytaj również: Progesteron – normy u kobiet, w ciąży i u mężczyzn
Fitoestrogeny – co to jest?
Fitoestrogeny to naturalne hormony pochodzenia roślinnego. Działają słabiej, jednak podobnie do wytwarzanych przez jajniki estrogenów.
Występują trzy grupy fitoestrogenów:
- izoflawony,
- lignany,
- kumestany.
Pierwsze z nich – izoflawony – to naturalne hormony pochodzenia roślinnego, które budową przypominają silnie działające estrogeny syntetyczne stosowane w trakcie hormonalnej terapii zastępczej. Po przyswojeniu pokarmu zawierającego izoflawony bakterie flory jelitowej przekształcają je. Przemiana ta jest kluczowa, by izoflawony pełniły korzystną funkcję w organizmie. Mniejsze ich wchłanianie w jelitach obserwowane jest po dłuższym stosowaniu antybiotykoterapii oraz w przypadku biegunek.
Przeczytaj więcej na temat: Niski progesteron – leczenie, objawy, skutki
Jak działają hormony roślinne?
Naturalne estrogeny w organizmie kobiety produkowane są głównie przez jajniki i łożysko oraz w wyniku obwodowej przemiany z innych hormonów. Oprócz szerokiego wpływu na funkcje rozrodcze, działają również na m.in.:
- gospodarkę tłuszczów i białek,
- prawidłowe funkcjonowanie układu kostnego,
- poprawę elastyczności tkanek,
- korzystny stan psychoemocjonalny,
- działanie prozakrzepowe.
Niedobór estrogenów podczas menopauzy jest zasadniczą przyczyną licznych problemów zdrowotnych, takich jak zawroty i bóle głowy, uderzenia gorąca, nocne poty, mrowienia, drętwienia czy dolegliwości psychiczne – nadpobudliwość, rozdrażnienie, obniżenie nastroju. Jeżeli poziom naturalnych estrogenów jest niski, izoflawony wzmagają ich funkcję ogólną.
Fitoestrogeny wykazują w zakresie budowy duże podobieństwo do naturalnych estrogenów. Łączą się z tymi samymi receptorami, co naturalne hormony, a to zapewnia im skuteczność w łagodzeniu objawów menopauzy.
Zobacz również: Jakie są przyczyny zimnych potów?
W jakich produktach można znaleźć fitoestrogeny?
Fitoestrogeny występują w różnych rodzajach roślin. Ich obecność stwierdzono w około 300 gatunkach, ale najbogatszym ich źródłem są ziarna soi i innych roślin strączkowych (np. soczewica, fasola, bób). Wysokie stężenie tych naturalnych hormonów obecne jest również w preparatach z ostrokrzewu oraz w czerwonej koniczynie, która jest jedną z podstawowych roślin motylkowych stosowanych jako pasza dla bydła, koni i owiec.
W niektórych produktach, takich jak: czosnek, ziemniaki, kawa, kapusta, produkty zbożowe również wykryto aktywność estrogenową. Ponadto na rynku dostępne są suplementy diety zawierające izoflawony. Większość z nich powstała na bazie ziaren soi i czerwonej koniczyny.
Jak hormony roślinne wpływają na menopauzę?
Badania nad skutecznością terapii fitoestrogenami wciąż trwają. Jednak u kobiet spożywających duże ilości tych związków odnotowano istotne złagodzenie objawów menopauzy. Wykazano to w badaniach populacyjnych, w których porównywano stan zdrowia kobiet z Chin i Japonii (dieta obfita w pokarmy oparte na soi), ze stanem zdrowia Amerykanek (dieta uboga w te produkty).
Naturalne hormony roślinne wykazują dosyć wysoką skuteczność leczenia i minimalne działania uboczne. Prowadzą one m.in. do:
- zmniejszenia objawów naczynioruchowych – uderzeń gorąca i nocnych potów,
- obniżenia objawów somatycznych w postaci zawrotów głowy i bólu głowy,
- poprawy nastroju i zmniejszenia nadpobudliwości,
- regulacji dolegliwości związanych z zaburzeniem snu,
- poprawy w zakresie nawilżenia pochwy,
- zmniejszenia ryzyka rozwoju osteoporozy,
- obniżenia ciśnienia krwi i poziomu cholesterolu.
Fitohormony – na co jeszcze są skuteczne?
Korzystny wpływ hormonów roślinnych nie ogranicza się jedynie do przeciwdziałania negatywnym dolegliwościom okresu klimakterium. Fitoestrogeny działają wielokierunkowo. Wykazują działanie przeciwzapalne, antykancerogenne, bakteriostatyczne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze. Są również naturalnymi przeciwutleniaczami. Wpływają pozytywnie na wiele narządów i układów:
- obniżają ryzyko miażdżycy i chorób serca, w tym m.in. choroby niedokrwiennej serca;
- wpływają na poprawę zdrowia kości – zwiększają gęstość kości i redukują liczbę złamań, także złamań osteoporotycznych;
- obniżają ryzyko chorób nowotworowych, takich jak rak trzonu macicy, rak sutka czy rak jelita grubego;
- w przypadku mężczyzn chronią przed problemami z prostatą;
- obniżają ciśnienie krwi;
- wykazują działanie neuroprotekcyjne – zmniejszają ryzyko występowania demencji – głównie choroby Alzheimera oraz usprawniają procesy uczenia się i zapamiętywania.
Opublikowano: 15.07.2015;
aktualizacja: 12.02.2018
Oceń:
4.1
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Paweł Czerwonka
Lekarz
Absolwent Wydziału Wojskowo-Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. W chwili obecnej pracuje jako lekarz stażysta w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym im. WAM w Łodzi. W zakresie medycyny szczególnie zainteresowany: kardiologią, chorobami zakaźnymi oraz onkologią.
157
Komentarze i opinie (0)