Menopauza a uzupełnienie elektrolitów w organizmie

Menopauza – czym jest?

Menopauza jest naturalnym procesem zachodzącym w organizmie kobiety, który polega na zatrzymaniu krwawienia miesięcznego przez co najmniej 12 miesięcy. Proces ten wynika z obniżenia produkcji progesteronu i estrogenów (1). W Polsce kobiety wchodzą w okres menopauzy między 45. a 55. rokiem życia, chociaż może to się wydarzyć nieco wcześniej i nieco później.

Zwykle menopauzę poprzedzają nieregularne, zarówno zbyt skąpe, jak i zbyt obfite miesiączki – jest to okres premenopauzalny. Jednak im u młodszej kobiety dochodzi do zatrzymania miesiączki, konieczna jest wtedy pilna konsultacja ginekologiczna i niezbędne badania, które pozwolą poznać przyczynę zahamowania miesiączkowania.

Jakie skutki dla zdrowia kobiety niesie ze sobą menopauza?

Jak już wspomniano, menopauza jest okresem, który występuje u każdej kobiety – jest to fizjologia i jako taka nie wymaga leczenia. Czasem jednak objawy są bardzo nasilone i mogą nieść ze sobą poważne konsekwencje. Objawy menopauzy mają przyczynę przede wszystkim w niedoborze estrogenów (2).

Do typowych objawów u kobiet w okresie menopauzy zalicza się:

• uderzenia gorąca,
• zaburzenia snu,
• bóle głowy,
• kołatania serca,
• skurcze mięśni,
• zawroty głowy,
• uczucie zmęczenia,
• zaburzenia koncentracji,
• zaburzenia libido,
• suchość pochwy,
• zakażenia układu moczowego,
• zmniejszenie elastyczności skóry.

Obniżenie libido, suchość pochwy i zmęczenie mogą prowadzić do obniżenia nastroju, prowadzącego nawet do depresji – pomocna może być wówczas konsultacja psychologiczna oraz kremy z estrogenami do stosowania na skórę miejsc intymnych (3).

Nawet u co czwartej kobiety w okresie menopauzy i okresie pomenopauzalnym może także dojść do poważnych problemów zdrowotnych z nietrzymaniem moczu. Pomocne mogą być w takiej sytuacji: ćwiczenia mięśni Kegla, fizykoterapia, stożki dopochwowe, leczenie farmakologiczne.

Niedobór estregenów wpływa także niekorzystnie na prawidłowe krążenie i pracę serca – często dochodzi do rozwoju nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, miażdżycy, dlatego po 45. roku życia bardzo ważne jest utrzymanie ciśnienia krwi w normie, a także regularne pomiary glikemii i cholesterolu (4).

Do prawidłowego funkcjonowania organizmu potrzebne są także zdrowe kości, a w okresie menopauzy i po menopauzie często dochodzi do rozwoju osteoporozy będącej przyczyną bolesnych i częstych złamań, dlatego ważne są regularne badania (densytometria, wapń, sód, potas, magnez, RTG bolących kości).

Jakich witamin i składników mineralnych brakuje u kobiet w okresie menopauzy?

Aby utrzymać prawidłowe funkcjonowanie organizmu w każdym wieku, potrzebna jest zbilansowana dieta i unikanie niedoboru elektrolitów. Jest to jednak szczególnie ważne w okresie menopauzy – niedobór estrogenów powoduje bowiem spadek stężenia wapnia. Wapń odgrywa kluczową rolę dla zdrowych kości, zapobiega osteoporozie, ale ma także udział w regulacji ciśnienia krwi i wspomaga pracę serca.

W okresie menopauzy konieczne są badania poziomu elektrolitów – oprócz wspomnianego już wapnia, warto sprawdzić sód, potas i magnez. Co może wywołać niedobór elektrolitów i jak działają elektrolity? Niedobór potasu wpływa na przewodzenie impulsów nerwowych, może powodować zaburzenia pracy serca, zaburzenia pracy przewodu pokarmowego, zaburzenia świadomości. Z kolei niedobór magnezu będzie odpowiadał za występowanie bolesnych i nieprzyjemnych skurczów mięśni.

W okresie menopauzy należy także suplementować witaminę D – jej prawidłowe stężenie zapobiega infekcjom i poprawia nastrój. Konieczne jest także uzupełnianie witamin A, B i E. Są one ważne dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i dobrej kondycji skóry. Z uwagi na to, że podczas menopauzy występują zaburzenia snu, konieczne może być też stosowanie melatoniny.

Przede wszystkim należy jednak pamiętać o utrzymaniu odpowiedniego nawodnienia organizmu, by nie doszło do utraty elektrolitów. Odwodnienie może bowiem spowodować zaburzenia elektrolitowe, które – jeśli utrzymują się przez dłuższy czas – będą bardzo niebezpieczne dla organizmu kobiety.

Suplementacja w czasie menopauzy

Jak już wspomniano wcześniej, w okresie menopauzy konieczna jest odpowiednia podaż płynów, elektrolitów i witamin. Na rynku dostępne są różne preparaty bez recepty dla kobiet w okresie menopauzy. Mogą to być: tabletki, tabletki musujące, żele, preparaty do rozpuszczania w wodzie. Warto jednak udać się do lekarza ginekologa lub endokrynologa po poradę odnośnie stosowania elektrolitów. Konieczne może być także wykonanie dodatkowych badań laboratoryjnych.

Co stosować na poty w menopauzie?

Uderzenia gorąca, a co za tym idzie – zlewne poty – to częste objawy towarzyszące menopauzie. Aby je złagodzić, należy poradzić się lekarza, który zazwyczaj zaleci stosowanie hormonalnej terapii zastępczej albo suplementację fitoestrogenami.

Jakie witaminy brać, by nie tyć w czasie menopauzy?

Menopauza, w której dochodzi do zmian hormonalnych, u wielu kobiet oznacza wzrost masy ciała, który prowadzi do niekorzystnych zjawisk, takich jak: nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, hipercholesterolemia. Przede wszystkim należy stosować aktywność fizyczną – około pół godziny dziennie umiarkowanego wysiłku. Ponadto niezbędne jest utrzymanie prawidłowej diety i podaż odpowiedniej ilości płynów. Pokarmy powinny być bogate w magnez, wapń, potas i witaminę D. Bogatym źródłem potasu, magnezu i wapnia są: banany, morele, awokado, sok pomidorowy. Z kolei źródłem witaminy D będą tłuste ryby morskie. Z diety powinna być wyłączona sól kuchenna w dużej ilości.

Piśmiennictwo:

1. Męczekalski B. Endokrynologia ginekologiczna. W: Bręborowicz G (red.). Położnictwo i Ginekologia. Warszawa: PZWL; 2005. 375.
2. Ojeda L. Menopauza bez leków. Oficyna Wydawnicza Bookmarket 2008. 168–195.
3. Czyżkowska A., Rawińska M., Lew-Starowicz Z. Zaburzenia pożądania u kobiet w okresie klimakterium w praktyce klinicznej. Przegląd Menopauzalny. 2011; 6: 66–7.
4. Opala T. Ginekologia. Warszawa: PZWL; 2003. 131–132.
Opublikowano: 30.12.2024;