Menopauza – czym jest?
Menopauza jest naturalnym procesem zachodzącym w organizmie kobiety, który polega na zatrzymaniu krwawienia miesięcznego przez co najmniej 12 miesięcy. Proces ten wynika z obniżenia produkcji progesteronu i estrogenów (1). W Polsce kobiety wchodzą w okres menopauzy między 45. a 55. rokiem życia, chociaż może to się wydarzyć nieco wcześniej i nieco później.
Zwykle menopauzę poprzedzają nieregularne, zarówno zbyt skąpe, jak i zbyt obfite miesiączki – jest to okres premenopauzalny. Jednak im u młodszej kobiety dochodzi do zatrzymania miesiączki, tym pilniejsza powinna być konsultacja ginekologiczna i przeprowadzenie niezbędnych badań, które pozwolą poznać przyczynę zahamowania miesiączkowania.
Jakie skutki dla zdrowia kobiety niesie ze sobą menopauza?
Jak już wspomniano, menopauza jest okresem, który występuje u każdej kobiety – jest to fizjologia i jako taka nie wymaga leczenia. Czasem jednak objawy są bardzo nasilone i mogą nieść ze sobą poważne konsekwencje. Objawy menopauzy mają przyczynę przede wszystkim w niedoborze estrogenów (2).
Do typowych objawów u kobiet w okresie menopauzy zalicza się:
- uderzenia gorąca,
- zaburzenia snu,
- bóle głowy,
- kołatania serca,
- skurcze mięśni,
- zawroty głowy,
- uczucie zmęczenia,
- zaburzenia koncentracji,
- zaburzenia libido,
- suchość pochwy,
- zakażenia układu moczowego,
- zmniejszenie elastyczności skóry.
Obniżenie libido, suchość pochwy i zmęczenie mogą prowadzić do obniżenia nastroju, prowadzącego nawet do depresji – pomocna może być wówczas konsultacja psychologiczna oraz kremy z estrogenami do stosowania na skórę miejsc intymnych (3).
Nawet u co czwartej kobiety w okresie menopauzy i okresie pomenopauzalnym może także dojść do poważnych problemów zdrowotnych z nietrzymaniem moczu. Pomocne mogą być w takiej sytuacji: ćwiczenia mięśni Kegla, fizykoterapia, stożki dopochwowe, leczenie farmakologiczne.
Niedobór estregenów wpływa także niekorzystnie na prawidłowe krążenie i pracę serca – często dochodzi do rozwoju nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, miażdżycy, dlatego po 45. roku życia bardzo ważne jest utrzymanie ciśnienia krwi w normie, a także regularne pomiary glikemii i cholesterolu (4).
Do prawidłowego funkcjonowania organizmu potrzebne są także zdrowe kości. W okresie menopauzy i po menopauzie często dochodzi do rozwoju osteoporozy będącej przyczyną bolesnych i częstych złamań, dlatego tak ważne są w tym czasie regularne badania (densytometria, wapń, sód, potas, magnez, RTG bolących kości).
Przeczytaj również
Pozytywne działanie elektrolitów
Jakich witamin i składników mineralnych brakuje u kobiet w okresie menopauzy?
Aby utrzymać prawidłowe funkcjonowanie organizmu w każdym wieku, potrzebna jest zbilansowana dieta i unikanie niedoboru elektrolitów. Jest to jednak szczególnie ważne w okresie menopauzy – niedobór estrogenów powoduje spadek stężenia wapnia. Wapń odgrywa kluczową rolę dla zdrowych kości, zapobiega osteoporozie, ale ma także udział w regulacji ciśnienia krwi i wspomaga pracę serca.
W okresie menopauzy konieczne są badania poziomu elektrolitów – oprócz wspomnianego już wapnia, warto sprawdzić sód, potas i magnez.
Co może wywołać niedobór elektrolitów i jak działają elektrolity na organizm?
Niedobór potasu wpływa na przewodzenie impulsów nerwowych, może powodować zaburzenia pracy serca, zaburzenia pracy przewodu pokarmowego, zaburzenia świadomości. Z kolei niedobór magnezu będzie odpowiadał za występowanie bolesnych i nieprzyjemnych skurczów mięśni.
W okresie menopauzy należy także suplementować witaminę D – jej prawidłowe stężenie zapobiega infekcjom i poprawia nastrój. Konieczne jest także uzupełnianie witamin A, B i E. Są one ważne dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i dobrej kondycji skóry. Z uwagi na to, że podczas menopauzy występują zaburzenia snu, konieczne może być też stosowanie melatoniny.
Przede wszystkim należy jednak pamiętać o utrzymaniu odpowiedniego nawodnienia organizmu, by nie doszło do utraty elektrolitów. Odwodnienie może bowiem spowodować zaburzenia elektrolitowe, które – jeśli utrzymują się przez dłuższy czas – będą bardzo niebezpieczne dla organizmu kobiety.
Suplementacja w czasie menopauzy
Jak już wspomniano wcześniej, w okresie menopauzy konieczna jest odpowiednia podaż płynów, elektrolitów i witamin. Na rynku dostępne są różne preparaty bez recepty dla kobiet w okresie menopauzy. Mogą to być: tabletki, tabletki musujące, żele, preparaty do rozpuszczania w wodzie. Warto jednak udać się do lekarza ginekologa lub endokrynologa po poradę odnośnie stosowania elektrolitów. Konieczne może być także wykonanie dodatkowych badań laboratoryjnych.
Zobacz też
Dlaczego podczas menopauzy należy dbać o prawidłowe nawodnienie organizmu?
Co stosować na poty w menopauzie?
Uderzenia gorąca, a co za tym idzie – zlewne poty – to częste objawy towarzyszące menopauzie. Aby je złagodzić, należy poradzić się lekarza, który zazwyczaj zaleci stosowanie hormonalnej terapii zastępczej albo suplementację fitoestrogenami.
Jakie witaminy brać, by nie tyć w czasie menopauzy?
Menopauza, w której dochodzi do zmian hormonalnych, u wielu kobiet oznacza wzrost masy ciała, który prowadzi do niekorzystnych zjawisk, takich jak: nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, hipercholesterolemia. Przede wszystkim należy stosować aktywność fizyczną – około pół godziny dziennie umiarkowanego wysiłku. Ponadto niezbędne jest utrzymanie prawidłowej diety i podaż odpowiedniej ilości płynów.
Pokarmy powinny być bogate w magnez, wapń, potas i witaminę D. Bogatym źródłem potasu, magnezu i wapnia są: banany, morele, awokado, sok pomidorowy. Z kolei źródłem witaminy D będą tłuste ryby morskie. Z diety powinna być wyłączona sól kuchenna w dużej ilości.
