Masaż kręgosłupa – wskazania, technika, jak często, cena

Masaż klasyczny kręgosłupa – jakie daje efekty?

Masowanie, czyli tarcie skóry i odkształcanie tkanek miękkich ludzkimi rękoma od wielu lat jest metodą leczenia różnych problemów zdrowotnych. Do dziś rozwinęło się wiele technik i rodzajów masażu pleców, w zależności od przyczyny ich dolegliwości. Najpowszechniejszy jest jednak masaż klasyczny, którego konkretne techniki mają lecznicze działanie na tkanki miękkie i stawy kręgosłupa oraz na całe ciało. Można go stosować na cały kręgosłup lub na jego poszczególne odcinki (lędźwiowy, piersiowy, szyjny). Masaż rehabilitacyjny kręgosłupa rozluźnia i odżywia mięśnie, działa przeciwbólowo oraz relaksuje cały organizm. Jest jedną z wielu metod fizjoterapii w leczeniu różnych dolegliwości układu kostno-mięśniowego.

Masaż ręczny klasyczny wykonuje się w szpitalach, poradniach, gabinetach bądź w ośrodkach odnowy biologicznej przez wykwalifikowanych techników masażystów i fizjoterapeutów.

Czytaj również: Naczyniak kręgosłupa: rodzaje i leczenie

Masaż kręgosłupa – jakie są skutki?

Masaż klasyczny pleców wywiera wiele pozytywnych działań. Przede wszystkim masując tkanki miękkie zmniejszamy ich dolegliwości bólowe i poprawiamy przemianę materii; dostarczamy tlen i substancje odżywcze, a usuwamy zbędne metabolity. Masowanie wspomaga krążenie krwi i limfy oraz poprawiamy ogólną regenerację. Masaż głęboki kręgosłupa znacznie rozluźnia napięte mięśnie, które rozluźniają, uelastyczniają, a w stawach kręgosłupa poprawia się ruchomość. Dotyk działa również kojąco na układ nerwowy – uspokajamy się, relaksujemy ciało. Wydziela się serotonina, która poprawia samopoczucie. Dotyk poprawia również stan skóry, gdyż usuwa martwy naskórek, co wpływa na oddychanie, wygładzenie i jędrność skóry. Masowanie mięśni brzucha poprawia natomiast funkcję narządów znajdujących się w jamie brzusznej – perystaltykę jelit, filtrację nerek i zwiększenie ilości wydalanego moczu.

Jakie są wskazania do masażu kręgosłupa?

Najczęściej wykonuje się masaż kręgosłupa lędźwiowego. Wynika to z faktu, że najczęściej zgłaszanymi dolegliwościami są bóle okolicy dołu pleców, które wynikają głównie z ze zmian zwyrodnieniowych i ich następstw takich jak dyskopatia,

Na masaż kręgosłupa można iść jeśli doskwierają nam różnego rodzaju bóle pleców. Zaliczamy do nich m.in.:

• bóle przeciążeniowe związane z wadami postawy ciała i siedzącym trybem życia,
• silne dolegliwości bólowe przy rwie ramiennej lub rwie kulszowej (ból w dole kręgosłupa, także promieniujący do innych okolic),
• choroby kręgosłupa (zmiany zwyrodnieniowe, ZZSK),
• dyskopatie (wypadnięcie dysku),
• zaburzenia napięcia mięśniowego,
• nerwobóle i zapalenia nerwów obwodowych,
• napięcia psychiczne, stres, depresja,
• ogólne przemęczenie organizmu,
• bóle głowy,
• słabą wydolność krążeniową,
• choroby układu oddechowego (np. astma, rozedma płuc).

Zobacz też: Ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do nóg

Masaż suchy kręgosłupa – na czym polega, jak wygląda?

Specjalista wypisując skierowania, powinien przeprowadzić wywiad z pacjentem przed masażem, na temat ogólnego stanu jego zdrowia, aktualnych dolegliwości bólowych oraz przebytych schorzeń. Jeśli korzystamy z usług w prywatnym gabinecie, fizjoterapeuta również zada niezbędne pytania dotyczące m.in. charakteru i umiejscowienia ból, stylu życia i pracy pacjenta oraz przebytych urazów, przeciążeń czy operacji. Masażysta może poprosić o badania obrazowe lub ich opisy (RTG, USG, rezonans lub tomograf komputerowy), jeżeli takie pacjent posiada. Warto je zawsze zabrać ze sobą. Może będzie konieczna ocena sylwetki ciała, badanie manualnie bolesnego stawu kręgosłupa lub ocena napięcia i długości tkanek miękkich.

Pacjent po przygotowaniu się do masażu pleców kładzie się na leżance. Jeśli z jakiś względów nie może się położyć, masaż kręgosłupa szyjnego i karku może się odbyć na krześle do masażu. W początkowej fazie zabiegu, terapeuta dotykając skórę i tkanki powierzchowne, ocenia ich napięcie oraz szuka innych zmian chorobowych, o których pacjent może nie wiedzieć. Masażysta może użyć do zabiegu środków ułatwiających poślizg po masowanych tkankach – oliwkę, olejek, talk lub żel, które po zabiegu powinny być starte, jeśli nie wchłonęły się w skórę pacjenta. Po masażu pacjent powinien poleżeć chwilę na leżance i odpocząć. Nie wstajemy gwałtownie, gdyż mogą pojawić się zawroty głowy i można spaść z leżanki.

Przeczytaj czym jest terapia punktów spustowych

Jak przygotować się do masażu ręcznego pleców?

Przed masażem zdrowotnym kręgosłupa warto wziąć kąpiel, gdyż odsłaniamy całe plecy, a ręcznikiem okryte będą tylko okolice intymne. W miejscach, gdzie świadczy się usługi z masowania, powinny być dostępne dla pacjentów toalety z możliwością odświeżenia się. Można zabrać własny ręcznik, aby się na nim położyć, bądź przykryć. Pacjent zdejmuje biżuterię i elementy stroju, które krępują ciało.

Przed masażem nie zaleca się spożywać ciężkostrawnych posiłków. Podczas masażu pacjent przyjmuje pozycję wygodną i taką, która zapewni maksymalne rozluźnienie całego ciała.

Jak często, ile zabiegów, odpłatnie czy na NFZ?

Aby masaż na kręgosłup lędźwiowy lub inny odcinek przyniósł odpowiednie efekty lecznicze. Należy go wykonywać regularnie; codziennie lub co drugi, trzeci dzień. Najlepiej wybrać 5 lub 10 zabiegów w serii. Na tej podstawie (ilości) także ustalana jest cena. Można wykonać go na NFZ. Wcześniej konieczna jest wizyta u lekarza specjalisty rehabilitacji lub neurologa, który wypisze skierowanie. O tym jak często powtarzać cykl masażu decyduje lekarz prowadzący lub fizjoterapeuta. Zazwyczaj po 10 masażach zaleca się zrobienie krótkiej przerwy. W jej trackie mogą zostać wprowadzone np. ćwiczenia.

Przeczytaj więcej o ćwiczeniach na kręgosłup lędźwiowy.

Poznaj ćwiczenia na kręgosłup szyjny.

Masaż zazwyczaj trwa od 20 do 60 minut, a czas oraz jego intensywność zależą od wieku, płci, budowy ciała, ogólnego stanu zdrowia i pobudliwości pacjenta na zabieg oraz rodzaju, wielkości i dolegliwości masowanej okolicy.

Jak masować kręgosłup? Techniki masażu pleców

Techniki w masażu klasycznym są ściśle określone. Podczas masażu ręcznego wykonuje się we właściwej kolejności: głaskanie, rozcieranie, ugniatanie, oklepywanie, wibrację oraz wałkowanie. Głaskanie jest najdelikatniejszą formą dotyku w masażu, która rozpoczyna i kończy zabieg. Wykonujemy ją ze stałą siłą, najczęściej za pomocą wewnętrznej bądź zewnętrznej strony dłoni, zaciśniętej pięści czy opuszków palców. Głaskanie może mieć różną siłę oraz głębokość, dlatego rozróżniamy głaskanie powierzchowne oraz głębokie. Dzięki tej technice badamy również napięcie tkanek oraz szukamy zmian chorobowych na masowanym obszarze. Po przygotowaniu tkanek do masażu, wykonujemy rozcieranie.

Za pomocą ruchów kulisto-posuwistych mocniej masujemy zwłaszcza brzuśce mięśni, dlatego pacjent zaczyna czuć ciepło. W ugniataniu mocno chwytamy tkanki miękkie, odciągamy od kości, uciskamy i przesuwamy po nich palcami. Na ugniatanie masażysta powinien poświęcić najwięcej czasu podczas zabiegu. Oklepywanie kantem dłoni jest najbardziej energiczną techniką masażu, która poprawia krążenie i pobudza tkanki miękkie. Poprzez szybkie (mocne lub lekkie) uderzania w tkanki miękkie, oddziałujemy na nie pobudzająco lub relaksująco. Dzięki wzbudzaniu w tkankach wibracji, intensywnie je aktywizujemy, dotleniamy i odżywiamy. Można ją wykonywać miejscowo na bolesne punkty lub wzdłuż przebiegu tkanek. Wałkowanie łączy w sobie głaskanie, rozcieranie oraz ugniatanie i zazwyczaj wykonuje się je w masażu sportowym.

Przeciwwskazania, czy może zaszkodzić?

Wbrew pozorom masaż może zaszkodzić, dlatego powinny z niego korzystać osoby w dobrym stanie zdrowa. Przeciwwskazaniem są więc: stany osłabienia odporności, infekcje, towarzysząca im gorączka, choroby zakaźne, menstruacja u kobiet, świeże urazy oraz zapalenia i alergie skórne. Absolutnym przeciwwskazaniem do masażu leczniczego kręgosłupa są m.in.: choroba nowotworowa, osteoporoza, nadciśnienie, choroby serca, miażdżyca naczyń obwodowych, zapalenia żył, tętniaki, naczyniaki, zakrzepy i zaburzenia krzepnięcia krwi.

Przy takich schorzeniach jak: żylaki, kamica nerkowa, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy czy przebyty zawał niezbędna jest dokładna kwalifikacja przez specjalistę. W przypadku kobiet w ciąży zdania są podzielone – niektórzy uważają, że ciąża jest absolutnym przeciwwskazaniem do masażu, inni sądzą, że w zależności od stanu zdrowia ciężarnej i zgody prowadzącego ginekologa położnika – można wykonać delikatny masaż odcinka szyjnego kręgosłupa (jeśli są ku niemu wskazania).

Skutki uboczne masażu rehabilitacyjnego

Po zabiegu powinniśmy czuć się lepiej, aczkolwiek zdarza się, że pojawia się ból lub złe samopoczucie po masażu bolących pleców. Mogą również doskwierać inne problemy np. bóle głowy, zmiany ciśnienia czy osłabienie. Może to być reakcja organizmu na zabieg masażu. Zdarza się, że masażyści masują zbyt mocno, a należy to robić do granicy bólu. Jeśli jednak tkanki są zbyt napięte i jest wiele punktów spustowych, terapeuta musi mocniej chwycić i rozbijać mięśnie bolące, dlatego pacjent poczuje dyskomfort.

Po zabiegu pojawia się na masowanych tkankach odczyn w postaci czerwonego rumienia i jest to normalne. Część pacjentów może mieć siniaki po masażu placów na skórze – nie zawsze jest to efekt błędów masażysty, ale skutek osłabienia naczyń krwionośnych. Kruchość naczyń może być wynikiem np. osłabionej krzepliwości krwi, okresu menstruacji u kobiet czy przyjmowania niektórych leków. Warto takie informacje przekazać terapeucie przed zabiegiem. Masażysta zawsze powinien delikatniej obchodzić się z dziećmi i osobami starszymi – u nich nie wykonuje się oklepywania, a wszystkie inne techniki powinny być wykonywane ostrożniej i z mniejszą siłą.

Rodzaje masażu i urządzenia do masowania

Techniki z masażu klasycznego stosowane są do różnych rodzajów masażu. Jest ich wiele, wśród masaży leczniczych wyróżniamy masaż: relaksacyjny, sportowy, segmentarny, izometryczny i drenaż limfatyczny. Inne rodzaje masażu rozluźniającego działające zwłaszcza na strefę psychiczną i dające ulgę ciału to masaże: kosmetyczne, orientalne, tajskie, które można łączyć z aroma lub muzykoterapią.

Do masażu bolącego kręgosłupa można również użyć dodatkowych przyrządów w postaci baniek, kamieni lub biczy. Techniki masażu klasycznego łączy się także z terapią tkanek miękkich, terapią punktów spustowych bądź z pracą na powięziach. Stosowane są także urządzenia do masażu pleców, zarówno w gabinetach oraz te przeznaczone do użytku domowego. Do domowego masażu kręgosłupa szyjnego można zastosować masażer do karku, a do masażu kręgosłupa lędźwiowego proponuje się pacjentom różnego rodzaju maty, pasy i poduszki masujące.