Ból szyi jest powszechną dolegliwością, prowadzącą nierzadko do ograniczenia sprawności i obniżenia jakości życia. Ze względu na mnogość przyczyn leżących u podłoża bólu szyi, w diagnostyce tego objawu niezbędne jest podejście multidyscyplinarne, obejmujące współpracę ortopedy, reumatologa i fizjoterapeuty, rzadziej endokrynologa, chirurga lub onkologa.
Ból szyi – w jakich chorobach boli szyja?
Ból szyi – czynniki ryzyka i najczęstsze przyczyny
Istnieją niemałe rozbieżności pomiędzy poszczególnymi opracowaniami dotyczące częstości występowania bólu szyi. Niemniej jednak można przyjąć, że jest to zjawisko dość powszechne i występuje rocznie nawet u 30–50% populacji ogólnej. Co więcej, na przewlekły ból szyi (tj. trwający powyżej 3 miesięcy) w pewnym okresie swojego życia, może cierpieć nawet 15% wszystkich osób. Część pacjentów skarży się na konkretną lokalizację bólu – ból szyi z prawej strony, ból szyi po lewej stronie. Szczyt występowania tej dolegliwości przypada na wiek średni, a sama dolegliwość nieco częściej obserwowana jest w grupie kobiet.
Do najistotniejszych (zarówno pod względem epidemiologicznym, jak i z uwagi na możliwość ich eliminacji) czynników ryzyka bólu szyi należy zaliczyć:
- aktywność wymagającą wykonywania powtarzalnych czynności ruchowych w odcinku szyjnym kręgosłupa,
- aktywność wymagającą długotrwałego utrzymywania głowy w jednej pozycji,
- aktywność wymagającą nadmiernego zgięcia odcinka szyjnego kręgosłupa w jakimkolwiek kierunku,
- przebyty uraz okolicy szyi lub barku,
- palenie papierosów (ze względu na negatywny wpływ dymu tytoniowego na gęstość mineralną i masę tkanki kostnej),
- pracę związaną z nieustannym napięciem (stresem) psychicznym,
- siedzący tryb życia,
- wiek powyżej 40 lat,
- współistniejące dolegliwości bólowe w dolnym (lędźwiowym) odcinku kręgosłupa.
To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną ucisku w głowie?
Ból szyi – zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego
Choroba zwyrodnieniowa stawów kręgosłupa występuje najczęściej w jego dwóch odcinkach – szyjnym i lędźwiowym. Wiąże się ona bezpośrednio ze zwężeniem przestrzeni międzykręgowych na skutek związanego z wiekiem lub spowodowanego przeciążeniami uszkodzenia krążków międzykręgowych (pot. dysków). Powoduje to niefizjologiczny wzajemny ucisk na krawędziach sąsiadujących trzonów poszczególnych kręgów, co przekłada się na powstawanie w tych miejscach (tj. wzdłuż bocznych krawędzi trzonów) wyrośli kostnych, czyli tzw. osteofitów.
Czytaj również: Pulsowanie w głowie – jakie są przyczyny uczucia pulsowania w głowie?
Ostatecznym skutkiem jest zwężenie otworów międzykręgowych kręgosłupa, co w konsekwencji prowadzi do ucisku na przechodzące przez nie nerwy rdzeniowe. W efekcie pacjent odczuwa silny ból szyi nasilający się podczas wykonywania ruchów. Może to być ból jednostronny – ból szyi po prawej stronie lub ból szyi z lewej strony.
Dodatkowo bólowi w okolicy szyi mogą towarzyszyć mrowienie, drętwienie oraz osłabienie siły mięśniowej w obrębie zaopatrywanej przez uciśnięte nerwy okolicy. Leczenie obejmuje postępowanie niefarmakologiczne (kinezyterapię mającą na celu zachowanie zakresu ruchomości), farmakoterapię (głównie leki przeciwbólowe i niesteroidowe leki przeciwzapalne) oraz postępowanie chirurgiczne.
To też może Cię zainteresować: Ucisk w gardle – przyczyny, badania, leczenie
Dyskopatia szyjna – częsta przyczyna bólu w szyi
Dyskopatia w odcinku szyjnym kręgosłupa polega na uwypukleniu się bądź powstaniu przepukliny krążka międzykręgowego, co prowadzi do ucisku i podrażnienia korzeni rdzeniowych. Objawia się to u chorego silnymi dolegliwościami bólowymi w obrębie szyi, które nierzadko promieniują do rąk. Objawami towarzyszącymi są osłabienie siły mięśniowej i czucia w obrębie kończyn górnych wraz z ograniczeniem ruchomości głowy. W zależności odm lokalizacji zmian może to być ból szyi po prawej stronie lub po lewej stronie.
Sprawdź również: Drętwienie lewej ręki i palców lewej ręki
Postępowanie terapeutyczne w mało zaawansowanych przypadkach dyskopatii szyjnej i bólu w odcinku szyjnym polega głównie na zastosowaniu metod fizjoterapii i farmakoterapii (leki przeciwzapalne i przeciwbólowe). Leczenie zaawansowanego stadium choroby polega na operacyjnym usunięciu chorego krążka międzykręgowego (tzw. dyscektomii), zwykle metodą endoskopową i zastąpieniu go implantem sztywnym (artrodeza) lub ruchomym (artroplastyka).
Czytaj również: Pulsowanie w uchu – co to znaczy?
Naciągnięcie i naderwanie mięśni szyi
Przyczyną bólu szyi może być naciągnięcie lub naderwanie mięśnia czworobocznego. Będące wynikiem urazu bezpośredniego lub przeciążeniowego naciągnięcie lub naderwanie mięśnia czworobocznego grzbietu objawia się dolegliwościami bólowymi podczas czynnych i biernych ruchów szyi, promieniującymi w kierunku łopatek.
Zobacz też: Ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do nóg
Chory zwykle nie potrafi przekręcić głowy w kierunku przeciwnym do miejsca odczuwanych dolegliwości bólowych oraz pochyla ją na bok. W zależności od mechanizmu urazu może pojawić się ból szyi z lewej strony lub prawej strony.
Leczenie powinno obejmować unieruchomienie szyi w miękkim kołnierzu ortopedycznym (tzw. kołnierzu Schantza) oraz rehabilitację ruchową dopiero po ustąpieniu dolegliwości.
Przeczytaj też: Ból pod lewą łopatką – przyczyny, jak leczyć?
Ból szyi i choroby tarczycy
Niektóre schorzenia gruczołu tarczowego mogą objawiać się dolegliwościami bólowymi zlokalizowanymi na szyi w rzucie tego narządu. Pacjenci z ostrym infekcyjnym zapaleniem tarczycy skarżą się zwykle na ból promieniujący do uszu bądź gardła, a w badaniu fizykalnym można wyczuć małe, asymetryczne i tkliwe wole. Dość często współwystępuje gorączka, dysfagia (utrudnione połykanie) oraz rumień skóry znajdującej się nad tarczycą.
To też może Cię zainteresować: Ból pleców po prawej stronie
Postępowaniem z wyboru jest antybiotykoterapia na podstawie posiewu/hodowli próbki pobranej metodą biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (BAC). Zabiegowe zdrenowanie ropnia jest konieczne w przypadku jego uwidocznienia podczas badań obrazowych (USG, TK). Ból tarczycy może również wystąpić w przebiegu:
- podostrego (ziarniniakowatego/wirusowego) zapalenia tarczycy de Quervaina,
- nowotworu złośliwego gruczołu tarczowego (w tym chłoniaka),
- krwawienia do światła torbieli tarczycy,
- innego zapalenia tarczycy (np. po amiodaronie, w przebiegu amyloidozy).
Rafał Drobot
Lekarz
Absolwent Wydziału Lekarskiego w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego oraz studiów podyplomowych Prawo w Ochronie Zdrowia na Uniwersytecie Śląskim. Doświadczenie zawodowe początkowo zdobywał w Oddziale Urologicznym WSZ w Koninie. Od 2017 roku związany z Oddziałem Urologii i Onkologii Urologicznej Centrum Uronefrologii MSS w Warszawie. Pracuje również w kilku poradniach urologicznych na terenie Warszawy. Członek Polskiego Towarzystwa Urologicznego oraz Europejskiego Towarzystwa Urologicznego. Biegle posługuje się językiem angielskim oraz francuskim.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 30.09.2020