Jakie objawy dają hemoroidy?
Hemoroidy, czyli guzki krwawnicze stanowią dość częsty problem w populacji. Są to wypełniające się krwią struktury znajdujące się w kanale odbytu, które wraz z mięśniami zwieraczami odbytu odpowiadają za uszczelnianie odbytu i kontrolę wydalania kału. Struktury te występują u każdego człowieka. Problem z nimi rozpoczyna się dopiero wtedy, kiedy zaczynają działać nieprawidłowo – powiększają się nadmiernie i rozciągają, krew w ich wnętrzu ulega zastojowi i krzepnięciu, nie może się całkowicie opróżnić. Pojawiają się wtedy typowe objawy hemoroidów:
- swędzenie i pieczenie odbytu,
- obecność wydzieliny w okolicach odbytu (zwiększa się produkcja śluzu),
- ból przy oddawaniu stolca, w zaawansowanym stadium również w spoczynku i głównie podczas długotrwałego siedzenia,
- delikatne krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego obserwowane na papierze toaletowym lub w stolcu (świeża, czerwona krew).
W zależności od zaawansowania choroby guzki krwawnicze samodzielnie cofają się, można je wprowadzić powrotnie do odbytu palcem lub stale pozostają na zewnątrz kanału odbytu (najbardziej zaawansowane stadium choroby hemoroidalnej).
Zobacz też: Guzek w odbycie – co może oznaczać?
Czy dieta ma wpływ na rozwój hemoroidów i intensywność objawów?
Guzki krwawnicze nie mają jednej określonej przyczyny. W ich powstawaniu udział brać może wiele czynników, m.in.:
- otyłość,
- ciąża,
- siedzący tryb życia,
- przewlekłe biegunki lub zaparcia,
- silne parcie podczas defekacji,
- nieprawidłowa dieta (prowadząca do zaparć).
Bardzo ważną rolę w łagodzeniu objawów hemoroidów i zapobieganiu zaostrzeniom dolegliwości pełni dieta. Odpowiednia dieta przy żylakach odbytu powinna przede wszystkim zapewnić prawidłową konsystencję stolca, dzięki czemu nie będą pojawiać się problemy z wypróżnieniem. Zaparcia, zwłaszcza te długotrwałe, powodują, że pacjenci zwiększają parcie na stolec. To z kolei powoduje wzrost ciśnienia w jamie brzusznej, a także w naczyniach żylnych. Tym samym wzrasta ryzyko poszerzania się naczyń także w okolicach odbytu.
W zapobieganiu zaparciom kluczową rolę odgrywa dieta bogata w błonnik pokarmowy. Jego obecność w pokarmach sprawia, że masy kałowe bez przeszkód przesuwają się w świetle jelita.
Duża ilość płynów przyjmowanych w formie napojów lub wraz z pożywieniem również pozwoli utrzymać odpowiednią spoistość kału. Z kolei posiłki w rozsądnej ilości – najlepiej często i w mniejszych porcjach – zapewnią regularny, codzienny rytm wypróżnień. W związku z drobnymi epizodami krwawienia, u pacjentów cierpiących na hemoroidy dochodzi czasem do rozwoju niewielkiego stopnia anemii. Dieta u osoby chorej powinna zatem również wspomagać czynności krwiotwórcze organizmu – zawierać żelazo i witaminę C.
Dieta przy żylakach odbytu – co jeść, a czego unikać?
Podstawowym zadaniem diety przy hemoroidach jest dostarczanie organizmowi odpowiednich ilości błonnika (włóknik roślinny). Nadaje on stolcowi odpowiednio miękką konsystencję, wchłania i zatrzymuje wodę, dzięki czemu problemy z zaparciami mogą odejść w zapomnienie. Jelito człowieka nie zawiera enzymów trawiących błonnik, przez co nie jest on wchłaniany – w całości przechodzi przez jelita i jest wydalany. Wskazane są:
- suszone owoce: śliwki, morele, figi;
- pełnoziarniste produkty zbożowe: pieczywo, makarony, płatki zbożowe, kasza;
- surowe owoce, np. kiwi, jabłka, pomarańcze, grejpfruty, jagody;
- surowe warzywa: szpinak, marchew, brokuły, rzodkiewka, pomidory.
Unikać należy produktów zapierających, w tym ryżu białego, bananów, czekolady, kakao, roślin strączkowych, orzechów.
Korzystne jest także wzbogacenie diety w produkty mleczne, takie jak jogurty naturalne, maślanki czy kefiry. Nie tylko zapewniają one dobrą konsystencję stolca i zawierają minerały, ale także zawierają kultury bakteryjne, wpływające pozytywnie na florę jelitową.
Dieta przy hemoroidach – co pić?
Kolejnym zasadniczym zagadnieniem jest odpowiednia podaż płynów. Odpowiednie nawodnienie ogranicza ryzyko zaparć. Ogólne zalecenie spożywania przynajmniej 1,5–2 litrów płynu (a nawet więcej) jest w tym wypadku jak najbardziej uzasadnione.
Szczególnie wskazana jest:
- woda mineralna,
- słaba herbata,
- herbata ziołowa poprawiająca procesy trawienia, ale nie o właściwościach przeczyszczających.
Należy unikać:
- mocnej herbaty,
- kawy,
- alkoholi (w tym czerwonego wina),
- słodzonych napojów gazowanych,
- tak zwanych napojów energetyzujących.
Przyprawy i zioła przy hemoroidach – czy można je stosować?
Ważne jest, aby w trakcie zmagania się z problemem hemoroidów wyłączyć z jadłospisu ostre pokarmy. Pikantne przyprawy działać mogą drażniąco na przewód pokarmowy, w tym jego końcowy odcinek dotknięty chorobą. Stosowanie przypraw na bazie ostrej papryki, pieprzu może nasilać uczucie swędzenia i pieczenia w okolicach odbytu.
Niektóre zioła wydają się przydatne przy dolegliwościach ze strony hemoroidów. Wykorzystywać można je do naparów lub jako dodatki do herbaty. Wspomnieć należy o pozytywnym działaniu skrzypu, podbiału, pokrzywy, czarnego bzu czy babki lancetowatej. Pomocny okazać się może kasztanowiec, ruszczyk kolczasty czy miodla indyjska.
Wspomniane substancje ziołowe mają m.in. działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, usprawniające krążenie krwi w naczyniach, delikatne działanie przeciwbólowe. Mieszankę ziół zaleca się zalać gorącą (ale nie wrzącą) wodą i parzyć przez kilkanaście minut. Po przecedzeniu napar jest gotowy do picia.
