Śluz z odbytu oraz wydzielina z odbytu o innym niż śluzowy charakterze mogą być pierwszym symptomem wielu schorzeń proktologicznych i gastroenterologicznych. Objaw ten może towarzyszyć lub występować całkowicie niezależnie od nietrzymania stolca, obniżając znacznie komfort i jakość życia pacjentów. Mogą pojawić się także inne objawy, takie jak świąd i pieczenie odbytu, rumień i obrzęk tkanek miękkich okolicy okołoodbytniczej, ból odbytu.
Śluz z odbytu i wydzielina z odbytu – co jest przyczyną?
Śluz z odbytu i wydzielina o innych charakterze
Z praktycznego punktu widzenia niezwykle istotny wydaje się podział wydzieliny z odbytu na podstawie jej charakteru. Takie podejście ułatwia lekarzowi postawienie wstępnej diagnozy w oparciu o wywiad i badanie fizykalne (w tym badanie per rectum ). Wydzielina z odbytu może mieć więc charakter:
- śluzowy (śluz z odbytu)
- ropny,
- wodnisty,
- krwisty.
Dość często zdarza się, że wydzielinie z odbytu towarzyszą masy kałowe, co skutkuje oddawaniem przez pacjenta stolców o charakterze:
- tłuszczowym (stolce tłuszczowe i biegunki tłuszczowe):
- steatorrhea (tj. błyszczące stolce o bardzo nieprzyjemnym zapachu),
- keriorrhea (tj. stolce o charakterze kropli oleju);
- krwistym (krew w kale):
- melena (tj. smoliste stolce),
- hematochezia (tj. stolce podbarwione jasnoczerwoną krwią).
Zobacz też: Guzek w odbycie – co może oznaczać?
Wydzielina i śluz z odbytu – objawy to mokry odbyt
Wydzielinie z odbytu może towarzyszyć cały szereg objawów, z których większość przyczynia się do odczuwania przez pacjenta znacznego dyskomfortu. Należy do nich zaliczyć:
- świąd odbytu i swędzenie okolicy okołoodbytniczej,
- rumień okolicy okołoodbytniczej,
- pieczenie odbytu,
- miejscową tkliwość wokół odbytu,
- okołoodbytniczy obrzęk tkanek miękkich,
- ból odbytu,
- nieprzyjemny zapach z odbytu,
- częste parcie na stolec (z jednoczesnym oddawaniem małych ilości śluzu lub ropy, bardzo rzadko stolca),
- stałe uczucie wilgoci wokół odbytu (tzw. mokry odbyt),
- brudzenie bielizny.
Przeczytaj też: Nieprzyjemny zapach moczu – przyczyny
Śluz z odbytu – najczęstszą przyczyną są hemoroidy
Hemoroidy (żylaki odbytu, guzki krwawnicze) to schorzenie, które występuje u osób w każdym wieku, z równą częstością u kobiet i mężczyzn. Rozwojowi choroby hemoroidalnej sprzyjają przewlekłe zaparcia (najczęściej na skutek diety o zbyt niskiej zawartości błonnika i innych włókien roślinnych, równocześnie bogatej w tłuszcze pochodzenia zwierzęcego).
Chorzy typowo skarżą się na stałe lub okresowe wypadanie guzków krwawniczych oraz występowanie obfitego krwawienia i rozpierającego bólu podczas oddawania stolca. W okresie między poszczególnymi defekacjami pojawia się wydzielina i śluz z odbytu. Często mają one charakter wodnisty, co zmusza pacjenta do regularnej i restrykcyjnej higieny okolic intymnych. Ze względu na uczucie mokrego odbytu, higiena przy hemoroidach wymaga często stosowania specjalnych żeli do higieny odbytu. Leczenie hemoroidów – objawowe i zabiegowe powoduje na stopniowe łagodzenie opisywanych dolegliwości.
To też może Cię zainteresować: Zielony mocz – przyczyny
Wydzielina śluzowa lub krwista z odbytu – inne przyczyny
- Zapalenie odbytnicy – pod tym pojęciem należy rozumieć stan zapalny błony śluzowej wyściełającej przede wszystkim dalszą część odbytnicy (ściślej – jej najszerszy i najdłuższy odcinek zwany bańką). U podłoża choroby najczęściej leży zakażenie (dwoinką rzeżączki, Chlamydia trachomatis, krętkiem bladym lub wirusem opryszczki pospolitej), rzadziej nieswoiste zapalenia jelit bądź przebyta radioterapia narządów miednicy mniejszej. Wydzielina z odbytu w przypadku przyczyn infekcyjnych ma charakter ropny, rzadziej krwisty. Może pojawić się śluz z odbytu. Diagnostyka najczęściej opiera się o wynik badania rektoskopowego lub kolonoskopowego, uzupełnionego diagnostyką mikrobiologiczną i pobraniem wycinków do badania histopatologicznego. Należy pamiętać, że zapalenie odbytnicy o etiologii infekcyjnej należy do grupy chorób przenoszonych drogą płciową – w tym przypadku leczeniem powinno się objąć również partnera seksualnego pacjenta.
To też może Cię zainteresować: Upławy z krwią – co oznacza krew w śluzie z pochwy?
- Szczelina odbytu to schorzenie spotyka się najczęściej u osób między 30. a 50. rokiem życia, równie często u obu płci. Występowanie szczeliny odbytu związane jest przyczynowo z zaparciami (rzadko biegunkami), czynnikami infekcyjnymi, przebytym urazem okolicy okołoodbytniczej bądź chorobą Leśniowskiego-Crohna. Zwykle objawia się bólem nasilającym się podczas opróżniania, który nie słabnie po defekacji. Krwawienie świeżą krwią jest zwykle mniej obfite niż w przypadku guzków krwawniczych.
- Wypadanie odbytnicy jest schorzeniem obserwowanym kilkakrotnie częściej u kobiet, ze szczytem zapadalności między 60. a 70. rokiem życia. Często stwierdza się współistnienie nietrzymania moczu oraz wypadania narządu rodnego, u dzieci natomiast mukowiscydozy. Pacjenci najczęściej skarżą się na obecność guzowatego tworu w okolicy odbytu, współistniejące okresowe krwawienia z odbytnicy oraz trudności z zachowaniem higieny osobistej. Rzadziej obserwuje się śluzową wydzielinę z odbytu, uczucie parcia na stolec oraz świąd tej okolicy. Postępowaniem z wyboru jest leczenie operacyjne z dostępu brzusznego (zabieg Ripsteina, operacja Frykmana i Goldberga) bądź przezkroczowego (operacja Delorme'a, operacja sposobem Altemeiera).
- Rak odbytu i jak odbytnicy – w przypadku tych nowotworów śluzowa wydzielina z odbytu może jednym z pierwszych objawów raka.
Czytaj również: Zielony stolec – co oznacza zielony kał u dorosłych i dzieci?
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Diagnostyka obrazowa. Układ trawienny” red. naukowa Stanisław Leszczyński, Joanna Pilch-Kowalczyk, wyd. 2012 r.
- „Anatomia i fizjologia człowieka” Michajlik Aleksander, Ramotowski Witold, wyd. 2013 r.
Rafał Drobot
Lekarz
Absolwent Wydziału Lekarskiego w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego oraz studiów podyplomowych Prawo w Ochronie Zdrowia na Uniwersytecie Śląskim. Doświadczenie zawodowe początkowo zdobywał w Oddziale Urologicznym WSZ w Koninie. Od 2017 roku związany z Oddziałem Urologii i Onkologii Urologicznej Centrum Uronefrologii MSS w Warszawie. Pracuje również w kilku poradniach urologicznych na terenie Warszawy. Członek Polskiego Towarzystwa Urologicznego oraz Europejskiego Towarzystwa Urologicznego. Biegle posługuje się językiem angielskim oraz francuskim.
Komentarze i opinie (12)
opublikowany 14.10.2018
opublikowany 03.09.2019
opublikowany 26.09.2019
opublikowany 10.02.2022
opublikowany 09.12.2019
opublikowany 23.01.2022
opublikowany 05.05.2022
opublikowany 06.08.2022
opublikowany 12.08.2022
opublikowany 22.11.2022
opublikowany 24.11.2022
opublikowany 04.02.2023