Krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego najczęściej jest następstwem chorób jelita grubego, rzadziej chorób jelita cienkiego. Krew jest zazwyczaj żywoczerwona, a jej obecność chory stwierdza na bieliźnie lub papierze toaletowym. Krwawieniu z jelita grubego może towarzyszyć pieczenie, świąd, uczucie niepełnego wypróżnienia. Przewlekłe prowadzi do niedokrwistości. Leczenie krwawienia zależy od jego przyczyny.
Krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego
Spis treści
Przyczyny krwawienia z przewodu pokarmowego
Krwawienie z przewodu pokarmowego jest stanem, w którym w wyniku różnorodnych przyczyn dochodzi do ostrej lub przewlekłej utraty krwi drogą układu pokarmowego. Przyjmuje się, że jeżeli krwawienie wywodzi się z przełyku, żołądka lub dwunastnicy, mówimy o krwawieniu z górnego odcinka przewodu pokarmowego.
Jeśli krew pochodzi z jelita cienkiego lub grubego – jest to krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Ostre i masywne krwawienie może być przyczyną wstrząsu i zgonu. Przewlekłe krwawienie zwykle prowadzi do niedokrwistości. Pacjenci z żylakami odbytu często zgłaszają podkrwawianie.
Krwawienie do dolnego odcinka przewodu pokarmowego stanowi mniejszą część krwawień do przewodu pokarmowego. Częściej dotyczy schorzeń jelita grubego niż cienkiego. Do najczęstszych z nich zaliczamy niżej opisane stany chorobowe.
Zobacz też: Guzek w odbycie – co może oznaczać?
- Choroba hemoroidalna – jest ona wywołana obecnością przerośniętych guzków krwawniczych odbytu, potocznie zwanych hemoroidami. W niektórych sytuacjach (na przykład podczas przewlekłych zaparć lub długiego pozostawania w pozycji siedzącej) hemoroidy mogą pękać, powodując krwawienie. Może być ono jawne i dość masywne. Częściej jednak zdarza się lekkie krwawienie oraz plamienie bielizny.
- Rak jelita grubego – jest on jednym z najczęściej występujących nowotworów i poza jawnym krwawieniem może także powodować krwawienie utajone, objawiające się przewlekłą niedokrwistością. Do innych objawów raka jelita grubego należą: spadek masy ciała, bóle brzucha, zmiana rytmu wypróżnień (biegunki na zmianę z zaparciami).
- Uchyłki jelita grubego – są to uwypuklenia ściany jelita na zewnątrz. Uchyłki mogą ulegać stanom zapalnym, w wyniku których pojawia się krwawienie, nieraz masywne.
- Szczelina odbytu – jest to podłużny ubytek błony śluzowej odbytu, który powstaje w wyniku przewlekłych zaparć, siedzącego trybu życia lub urazów okolicy odbytu. Poza krwawieniem szczelina odbytu powoduje silny ból, głównie w czasie i po wypróżnieniu.
- Polipy jelita grubego – najczęściej są to gruczolaki. Niektóre z nich mogą prowadzić do rozwoju raka.
- Nieswoiste zapalenia jelit – zaliczamy do nich wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz chorobę Leśniowskiego-Crohna. Są to przewlekłe choroby zapalne przewodu pokarmowego, w których dochodzi do uszkodzenia ściany jelit z krwawieniem, biegunką i bólami brzucha.
- Rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego – jest to schorzenie wywołane przez toksyny bakterii Clostridium difficile, które powodują powstawanie w jelicie tak zwanych tarczek (błon rzekomych), pod którymi znajduje się uszkodzona, krucha i krwawiąca błona śluzowa. Do rozwoju rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego predysponuje długotrwała antybiotykoterapia, która powoduje zniszczenie fizjologicznej flory jelitowej i nadmierny wzrost Clostridium difficile .
- Inne, rzadsze przyczyny – popromienne zapalenie jelita grubego, obecność ciała obcego.
Przeczytaj też: Czym jest choroba popromienna?
Objawy krwawienia do przewodu pokarmowego
Objawy krwawienia do przewodu pokarmowego są zależne od jego dynamiki. Powolne i słabe krwawienie może w ogóle nie być zauważone przez chorego lub może on zgłaszać okresowe pojawianie się krwi w stolcu lub zauważać plamy krwi na bieliźnie lub papierze toaletowym.
Takie przewlekłe, skąpoobjawowe krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego zwykle prowadzą do przewlekłej niedokrwistości, która jest wykrywana przypadkowo w czasie wykonywania rutynowych badań w gabinecie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Najczęstsze objawy niedokrwistości to: uczucie osłabienia, szybka męczliwość, bóle i zawroty głowy, zaburzenia uwagi i koncentracji, bladość skóry i śluzówek – jamy ustnej, spojówek.
Masywne krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego prowadzi do szybkiego rozwoju hipowolemii (niedoboru krwi krążącej), włącznie ze wstrząsem hipowolemicznym. Niedobór krwi krążącej może spowodować niedokrwienie ważnych dla życia narządów (nerki, serce) oraz ich niewydolność. Jeśli krwawienie nie zostanie szybko opanowane, a objętość krwi nie zostanie uzupełniona, rozwija się niewydolność wielonarządowa mogąca doprowadzić do zgonu chorego.
Drobnemu podkrwawianiu, które ma miejsce w przypadku hemoroidów, może towarzyszyć także swędzenie odbytu, pieczenie, uczucie niepełnego wypróżnienia. Bywa także, że hemoroidy są widoczne i dobrze wyczuwalne przez pacjenta.
Czytaj również: Krwawienie owulacyjne – plamienie podczas owulacji
Postępowanie w przypadku krwawienia z przewodu pokarmowego
Leczenie krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego zależy od jego przyczyny. Jest to zazwyczaj leczenie chirurgiczne lub endoskopowe. W terapii nieswoistych chorób zapalnych jelit znaczenie mają glikokortykosteroidy oraz leki immunosupresyjne, jednak niejednokrotnie (zwłaszcza w przypadku choroby Leśniowskiego-Crohna) konieczne jest leczenie chirurgiczne polegające na usunięciu fragmentów jelita.
Guzki krwawnicze odbytu i ostrą szczelinę odbytu można początkowo leczyć zachowawczo za pomocą preparatów zawierających diosminę i rozluźniających mięśnie zwieraczy odbytu.
Przewlekła niedokrwistość spowodowana utajonym krwawieniem wymaga stosowania preparatów suplementacyjnych żelaza. Natomiast w doraźnym leczeniu masywnego krwawienia najistotniejsze jest uzupełnienie objętości wewnątrznaczyniowej poprzez przetaczanie płynów oraz przetaczanie preparatów krwiopochodnych,
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Anatomia i fizjologia człowieka” Michajlik Aleksander, Ramotowski Witold, wyd. 2013 r.
Opublikowano: 04.03.2015;
aktualizacja: 05.11.2015
Oceń:
4.3
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Paweł Stacha
Lekarz
Jest absolwentem Wydziału Lekarskiego w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Obecnie pracuje jako młodszy asystent w Oddziale Chorób Wewnętrznych Zespołu Szpitali Miejskich w Chorzowie oraz jako lekarz w Poradni Rejonowej w Rudzie Śląskiej. Zainteresowania medyczne – choroby wewnętrzne – głównie gastroenterologia i endokrynologia. W wolnym czasie pływa, jeździ na rowerze i na nartach.
532
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 28.02.2023