loader loader
  1. Start
  2. Choroby i objawy
  3. Układ pokarmowy
  4. Uchyłki jelita grubego – przyczyny, objawy, domowe sposoby i leczenie

Uchyłki jelita grubego – przyczyny, objawy, domowe sposoby i leczenie

Uchyłki jelita grubego obejmują część jelita grubego zwaną okrężnicą. Najrzadziej uchyłki lokalizują się w odbytnicy (ich przyczyną jest najczęściej osłabienie mięśni, które następuje np. po porodzie). Objawy uchyłków w jelicie grubym to: zaparcia, problemy z oddawaniem stolca oraz uczucie niepełnego wypróżnienia lub dyskomfort związany z uczuciem ciała obcego w pochwie. Leczenie uchyłków odbytnicy polega m.in. na stosowaniu odpowiedniej diety.

Choroba uchyłkowa jelita – przyczyny
Fotolia
  • 4.3
  • 576
  • 12
Spis treści

Uchyłki jelita grubego – co to za choroba jelit?

Uchyłek (łac. rectocele) to uwypuklenie ściany jelita, które może powodować zaburzenia w prawidłowej pracy przewodu pokarmowego. Choroba uchyłkowa jelit występuje znacznie częściej u kobiet (u mężczyzn zdarza się sporadycznie) i powoduje, że przednia ściana odbytnicy, która jest na tej samej wysokości co pochwa, wpukla się do niej podczas wypróżniania (jest to uchyłek przedni odbytnicy).

Uchyłki jelita grubego najczęściej lokalizują się w okrężnicy, najrzadziej można zaobserwować je w odbytnicy. W większości przypadków obecność uchyłka w jelicie grubym to jedyny, izolowany problem, bez dodatkowych nieprawidłowości.

Zdarza się jednak, że uchyłki esicy mogą być także skutkiem uogólnionego osłabienia funkcji podporowej miednicy i współistnieją z uchyłkiem cewki moczowej, pęcherza moczowego czy wypadaniem pochwy bądź macicy u kobiet.

Uchyłki odbytu należą do najczęściej występujących chorób jelit u osób dorosłych. Szacuje się, że mogą dotyczyć aż 1/3 populacji osób po 60. roku życia. Uchyłki przełyku predysponują do rozwoju grzybicy układu pokarmowego.

Zobacz też: Guzek w odbycie – co może oznaczać?

Choroba uchyłkowa jelita – jakie są przyczyny?

Główną przyczyną uchyłków jelita grubego jest osłabienie ściany jelita. W przypadku uchyłków esicy są to:

  • osłabienie mięśni i struktur podporowych miednicy, czemu sprzyjają u kobiet wielokrotne, długie, przebiegające z powikłaniami porody, nacinanie krocza w kierunku odbytu, pękniecie krocza w trakcie porodu, użycie kleszczy lub innych inwazyjnych narzędzi podczas porodu, stres poporodowy,
  • ścieńczenie przegrody między pochwą a odbytnicą,
  • genetycznie uwarunkowane choroby tkanki łącznej, które mogą osłabiać także tkankę łączną miednicy,
  • usunięcie macicy,
  • predyspozycja do występowania zaparć.

Wśród przyczyn uchyłków w jelicie grubym wymienia się także otyłość oraz zaawansowany wiek.

Zobacz też: Na czym polega hemikolektomia?

Uchyłki jelita grubego – objawy

Wiele osób może nie odczuwać żadnych objawów choroby uchyłkowej jelita grubego. W konsekwencji osoby takie nie mają świadomości, że chorują (uchyłkowatość bezobjawowa). Nasilenie dolegliwości zależy od wielkości uchyłka jelita grubego (objawy są odczuwane przy wielkości powyżej 4 cm) oraz tego, jak uchyłek opróżnia się z zalegającego w nim kału.

Objawy chorych jelit, jakie mogą się pojawić, dzieli się na dwie grupy.

1. Objawy uchyłków w jelitach z odbytnicy:

  • zaparcia, wzdęcia,
  • uczucie parcia na stolec,
  • uczucie niepełnego wypróżnienia,
  • gwałtowna chęć wypróżnienia zaraz po wyjściu z toalety (co jest związane z przesunięciem zalegającego w uchyłku kału),
  • ból i dyskomfort w miednicy małej.

2. Objawy uchyłków w jelicie grubym ze strony pochwy:

  • uwypuklenie pochwy,
  • uczucie obecności nieokreślonej masy w pochwie,
  • wrażenie, że „coś wystaje”,
  • podrażnienie,
  • ból podczas stosunku,
  • sporadycznie krwawienia z pochwy (powinny być one skontrolowane u ginekologa, ponieważ jest wiele przyczyn krwawienia).

Niektóre kobiety z uchyłkowatością jelita odkrywają, że uciśnięcie brzegu lub dolnej ściany pochwy pomaga się wypróżnić. Po zaobserwowaniu oznak choroby uchyłkowej okrężnicy należy zasięgnąć porady lekarskiej.

Jeśli dojdzie do powikłania w postaci zapalenia uchyłków jelita grubego, może dołączyć gorączka, ból w dole brzucha po lewej stronie. Powikłania uchyłków mogą występować również w postaci przedziurawienia jelita grubego i niedrożności jelit. Z kolei krwawienie z uchyłków będzie widoczne w postaci obecności krwi w kale.

Uchyłki w jelicie grubym – jakie badania wykonać?

Kiedy osoba chora zaczyna odczuwać dyskomfort, ból w dole brzucha lub pojawiają się problemy z oddawaniem stolca, powinna zgłosić się do lekarza. Na początku diagnostyki uchyłków wykonuje się badanie per rectum (palcem przez odbyt) oraz – u kobiet – badanie ginekologiczne, które w wielu przypadkach wystarczają do postawienia właściwej diagnozy.

Dodatkowe badanie w uchyłkach jelita grubego (rodzaj badania rentgenowskiego) pozwala określić dokładniej wielkość uchyłka oraz to, czy opróżnia się on z kału podczas oddawania stolca. Wykonywane jest także badanie jelita grubego w postaci kolonoskopii (niezalecana w przypadku zapalenia uchyłków jelita grubego).

Niekiedy wykonuje się bardzo specjalistyczne badania, polegające na pomiarze ciśnień w odbycie i odbytnicy oraz obserwacji opróżniania uchyłka z zalegających mas kałowych przy użyciu rezonansu magnetycznego.

Zazwyczaj jednak tak dokładna diagnostyka nie jest potrzebna i uchyłek jelita grubego można rozpoznać po zbadaniu chorego przez odbyt oraz kobiety przez ginekologa.

Czytaj również: Nacięcie krocza – wskazania, jak go uniknąć, jak dbać o nacięte krocze?

Uchyłki jelita grubego – dieta i domowe sposoby

Domowe leczenie uchyłków jelit polega na kontrolowaniu wypróżnień, co osiąga się dzięki stosowaniu w przypadku uchyłków jelita grubego diety bogatej w błonnik i wypijaniu 6–8 szklanek płynów na dzień. Błonnik wchłania duże ilości płynów, przez co pęcznieje i sprawia, że stolec jest bardziej miękki, plastyczny i łatwiej przesuwa się w przewodzie pokarmowym.

Jadłospis w stanach zapalnych uchyłków powinien zawierać produkty naturalne zawierające duże ilości błonnika: pieczywo razowe, warzywa (zwłaszcza strączkowe: fasola, groch, ale także rzepa, kapusta, kalafior), owoce pestkowe oraz suszone śliwki, morele, siemię lniane, płatki zbożowe. Łatwostrawna dieta przy uchyłkach jelita grubego ułatwi wypróżnianie.

Pacjent cierpiący na uchyłki jelita grubego alkohol powinien znacznie ograniczyć. Do produktów przeciwwskazanych przy uchyłkach w jelitach zalicza się także czekoladę, kakao, tłuste mięso i wędliny, słodycze.

W aptekach dostępne są także suplementy błonnika oraz produkty zmiękczające stolec. Suplementy bardzo często wyprodukowane są z nasion babki płesznika lub zawierają specjalne żele, które wchłaniają wodę. Ich cena nie jest wysoka, więc można się w nie z łatwością zaopatrzyć.

Warto także zwrócić uwagę na higienę i sposób wypróżniania. Unikać należy oddawania stolca na siłę i długotrwałego napięcia. Nawet jeśli czujemy, że wypróżnienie nie było całkowite, lepiej wrócić za jakiś czas niż stale napinać mięśnie tłoczni brzusznej.

Nie powinno się wkładać palca do odbytu, gdyż może to spowodować uszkodzenia śluzówki i otarcia. Bezcelowe jest również zażywanie środków przeczyszczających, które nie pomagają w opróżnieniu uchyłków z kału, a to jest główny mechanizm tworzenia się zaparcia w tym wypadku.

Kobiety z chorobą uchyłkową jelit, aby wzmocnić i wspomóc pracę narządów miednicy mniejszej, mogą zdecydować się na założenie krążka dopochwowego (pierścienia wzmacniającego struktury miednicy małej), który jest indywidualnie dobierany dla każdej osoby i zakładany przez ginekologa po wcześniejszym zbadaniu i konsultacji.

Jak leczyć uchyłki odbytu?

Tylko duże uchyłki jelita grubego (powyżej 4 cm) dają objawy. Leczenie uchyłkowatości jelit powinno się rozpocząć po konsultacji z lekarzem, gdy dolegliwości są mocno nasilone i uciążliwe dla osoby chorej. Na uchyłki jelita stosuje się otręby, środki przeciwbólowe i przeciwskurczowe.

Chirurgiczne leczenie uchyłków jelita grubego zarezerwowane jest dla takich sytuacji, w których pomimo stosowania diety bogatej w błonnik, wypijania dużych ilości płynów w ciągu dnia, dbania o higienę wypróżnień, objawy nadal się utrzymują i są bardzo dokuczliwe dla chorego.

Jest wiele technik proponowanych zabiegów, które można wykonywać przez odbyt, przez pochwę, z dostępu pośredniego przez krocze, jak i od góry, przez powłokę brzucha. Decyzję o wyborze metody leczenia uchyłków odbytu podejmuje chirurg po konsultacji z ginekologiem.

Niekiedy, jeśli objawy u kobiety są ograniczone tylko do pochwy, leczenie może prowadzić wyłącznie ginekolog.

Leczenie zapalenia uchyłków jelita grubego przebiega w warunkach szpitalnych przy użyciu doustnego lub dożylnego antybiotyku i rygorystycznej diety.

Czytaj również: Szpitalne zapalenie płuc (SZP) – przyczyny, leczenie, rokowanie

Bibliografia

 
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.


  1. „Anatomia i fizjologia człowieka” Michajlik Aleksander, Ramotowski Witold, wyd. 2013 r.
  2. „Fizjologia człowieka, tom 5. Układ trawienny i wydzielanie wewnętrzne” Stanisław Konturek, wyd. 2016 r.
  3. „Zaburzenia czynnościowe układu pokarmowego” Adam Dziki, Andrzej Dąbrowski, Grzegorz Wallner, wyd. 2018 r.
Opublikowano: ; aktualizacja: 14.01.2018
Oceń:
4.3

Dorota Podlipniak

Lekarz

Ukończyła I Wydział Lekarski Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Uzyskała certyfikat ukończenia kursu ILS w Centrum Symulacji Medycznych WUM, zaświadczenie o udziale w programie edukacyjnym "Guzy neuroendokrynne układu pokarmowego". Brała udział w licznych konferencjach i sesjach naukowych min. "III Mazowiecka Jesień Internistyczna", "Postępy onkologii – konferencja interaktywna", "Problemy zapobiegania chorobom płuc", " Kontrowersje w Chirurgii Naczyniowej: leczenie tętniaków aorty brzusznej i piersiowej".

Komentarze i opinie (12)


Artykuł do kosza,tylko o pochwie etc,faceci tez maja uchyłki a tu skupienie na macicy etc,kompletny laik to napisał.

#enio Jak to tylko o pochwie? Objawy są logicznie podzielone na te ze strony pochwy i odbytnicy, przyczyny też nie wszystkie dotyczą tylko kobiet......

Czyli z artykułu wynika że uchyłków nie da się wyleczyć. Stosowanie ciągle diety bogatej w błonnik i bez spożywania mięsa, kakao czy choćby malin nie można nazwać leczeniem. Dla mnie leczenie to fakt zniknięcia choroby, w tym przypadku uchylku. Jeśli ja mając uchylek do końca życia mam żreć śliwki, morele i otręby to nie można tego nazwać wyleczeniem.

#Michal Żeby wiedzieć, co wynika z artykułu wypadałoby doczytać go do końca. Jasno jest napisane jak wygląda leczenie, jeśli żarcie otrąb nie pomaga.

#Michal No właśnie, podobnie mówił lekarz, że moje uchyłki, zdiagnozowane 6 lat temu za pomocą kolonoskopii oraz USG, są nie do pozbycia się. Tymczasem wczorajsza kolonoskopia wykazała, że nie mam żadnego uchyłka. Nie wiem zatem, jak to możliwe. Fakt, że w ciągu ostatnich 5 lat bardzo dbałam o właściwą dietę i sporo się ruszałam jeżdżąc na rowerze ok. 4-5 tys. km rocznie , ale czy to wystarczy, aby uchyłki zniknęły ?

Od lat mam poważny problem z uchyłkami i znam parę osób , które tak jak ja borykają się z chorobą.Powyższe zalecenia dietetyczne są nic nie warte, a wręcz bardzo szkodliwe. Już dawno zauważyłam,że proponowane często diety mogą zaostrzyć chorobę.Ja stosuję zasadę eliminowanie produktów, po których choroba się uaktywniła i tak unikam ciemnego , tak zwanego zdrowego pieczywa, wszystkich owoców i warzyw z pestkami,t.j truskawek, jagód , kiwi, ogórków, z pomidorów usuwam gniazda z nasionami i pozbywam się skórki,warzyw strączkowych unikam jak ognia, tłustych wędlin, dojrzewających, wędzonych, unikam czerwonego mięsa.I powoli kurczą mi się wybory , ale choroba bywa tak uciążliwa , bolesna i groźna,że te rezygnację są niczym w porównaniu do bólu.

potwierdzam, już chyba nigdy o G się nie wypowiem negatywnie XD bo takie g uratowało mi życie! już myślałam, że wyleją się ze mnie wszystkie soki, godziny siedzenia w toalecie i dniami i nocami. Nawet skutek uboczny, czyli zaparcia po wzięciu kapsułek, które zniknęły jak ręka odjął po kilku dniach były dla mnie wybawieniem, bo wyjść na zewnątrz mogłam. Aaa no właśnie - i nie wiem czemu nie piszecie o kapsułkach, ja przyjmowałam właśnie kapsułki tu u nas w Polsce. Human Biome Institute takie od niedawna produkuje, można zresztą to sprawdzić na ich stronie

Przeczytaj również

Lewatywa – na czym polega, czy boli, kiedy się ją stosuje?
Lewatywa – na czym polega, czy boli, kiedy się ją stosuje?
Czytaj nas w Google News

Może zainteresuje cię

Triderm – co to za lek, jak działa, kiedy się go stosuje, dawkowanie, skutki uboczne

 
Zespół Gardnera – przyczyny, objawy, leczenie

 
Witamina C lewoskrętna – co to jest?

 
Glifosat – czym jest, gdzie się znajduje, jak wpływa na człowieka, jak go usunąć z organizmu?

 
Drakunkuloza – co to jest? Przyczyny, objawy, leczenie

 
Implanty zębowe – czym są, jak się je zakłada, rodzaje

 
Klej tkankowy – co to? Zastosowanie, wskazania, przeciwwskazania, skuteczność

 
Zapalenie oskrzelików – jakie są jego przyczyny, rozpoznanie, leczenie, ile trwa?

 
Więcej na temat problemów z układem pokarmowym