Acerola – wartość odżywcza, właściwości, zastosowanie, preparaty

Acerola, czyli wiśnia z Barbadosu

Co to jest acerola? Ta roślina należąca do rodziny malpigiowatych to naturalne źródło witaminy C. Jest wiele odmian, ale najczęściej wspomina się o Malpighia emarginata. Potocznie zwana jest także wiśnią z Barbadosu. Surowcem wykazującym korzystny wpływ na zdrowie są jej dojrzałe owoce. Należą one do pestkowców i mają średnicę około 2 cm.

Acerola ma lekko spłaszczony kształt i mięsistą strukturę. Skórka ma czerwoną barwę, dzięki obecności antocyjanów i karotenoidów. Można spożywać ją na surowo, ale powszechnie występuje w postaci soku i innych preparatów, np. proszku. Nie ma ona słodkiego smaku jak większość owoców, lecz kwaśny. Oprócz wysp karaibskich występuje także na obu kontynentach Ameryki oraz na Madagaskarze.

Acerola – naturalna witamina C

Wartość energetyczna aceroli (32 kcal/100 g) pochodzi głównie z węglowodanów – 8 g/100 g w tym 1 g stanowi błonnik pokarmowy. Resztę aceroli stanowi białko – 0,4 g/100 g oraz tłuszcz – 0,3 g/100 g. Acerola jest wyjątkowa ze względu na zawartość substancji czynnych. Wartości te są zmienne i zależą od wielu czynników – gatunku rośliny, klimatu, pory zbioru, sposobu zbierania, przetwarzania i przechowywania.

Warto wspomnieć o kwasie askorbinowym (witamina C), który jest uznawany za silny przeciwutleniacz. Ile witaminy C zawiera acerola? Średnio 1677 mg/100 g. Najwięcej witaminy C zawierają niedojrzałe owoce aceroli. Istotnymi substancjami są również antocyjany w ilości 3,79–59,74 mg/100 g oraz karotenoidy (szczególnie β-karoten stanowiący do 75 proc. ich ilości) – 371–1881 mg/100 g. Acerola zawiera również pewne ilości potasu, fosforu, żelaza, wapnia i witamin z grupy B – B₁ (tiamina), B₂ (ryboflawina) i PP (niacyna).

Właściwości i działanie aceroli

Acerola właściwości swoje zawdzięcza substancjom wymienionym powyżej. Duża zawartość witaminy C powoduje, że owoce mają działanie antyoksydacyjne. To oznacza, że chronią komórki ciała przed ich utlenianiem, a tym samym uszkodzeniem. Na co jeszcze pomaga acerola? Wpływa na aktywację niektórych enzymów. Uczestniczy we wzmacnianiu odporności i syntezie kolagenu.

Dzięki zawartości antocyjanów ma działanie kardioprotekcyjne. Wpływa na rozszerzenie naczyń krwionośnych i zmniejsza agregację płytek krwi. Poprawia mikrokrążenie oraz działa przeciwzapalnie. Acerola, a dokładnie zawarty w niej β-karoten, neutralizuje wolne rodniki oraz odpowiada za syntezę witaminy A, która jest istotna dla narządu wzroku.

Acerola i jej zastosowanie

Ze względu na dużą zawartość witaminy C acerola jest używana głównie w celu wzmocnienia odporności i zmniejszenia ryzyka infekcji. Nie są to jedyne jej zastosowania. Ze względu na to, że kwas askorbinowy ma działanie antyoksydacyjne, wpływa na zmniejszenie ryzyka chorób neurodegeneracyjnych, jak Alzheimer i Parkinson. Obniża ryzyko nowotworów i spowalnia proces starzenia się organizmu.

Ze względu na obecność antocyjanów acerola zastosowanie będzie miała w chorobach sercowo-naczyniowych, przede wszystkim w zmniejszaniu ryzyka powstania miażdżycy. Natomiast β-karoten wspomaga funkcje naskórka, szczególnie u osób z cerą trądzikową. Wymienione substancje chronią nie tylko przed wolnymi rodnikami, które powstają w procesach metabolicznych, ale także pochodzącymi z zewnątrz (dym tytoniowy, zanieczyszczone powietrze).

Acerola i cukrzyca – czy mają coś wspólnego? Niektóre badania przeprowadzone na zwierzętach sugerują korzystny wpływ wiśni z Barbadosu w prewencji cukrzycy typu 2. Ma działać antyhiperglikemicznie poprzez hamowanie α-glukozydazy (enzymy rozkładające węglowodany złożone do cukrów prostych). Stosowanie preparatów z acerolą ma zmniejszać hemoglobinę glikowaną oraz poprawiać glikemię poposiłkową. Acerola, dzięki obecności kwercetyny, będzie zmniejszać ryzyko wystąpienia powikłań cukrzycowych, np. zaćmy.

Acerola – jaką wybrać?

Acerola występuje w kilku postaciach. Najbardziej powszechne są suplementy diety w tabletkach i kapsułkach. Dostępne są zazwyczaj w sklepach sprzedających zioła oraz w niektórych aptekach. Średni koszt to około 28 zł za 100 sztuk. Innym preparatem jest proszek, czyli wysuszone i zmielone owoce. Można rozprowadzić go w wodzie lub dodać do koktajlu. Dostępny jest głównie w sklepach ze zdrową żywnością, a cena za 250 g to 60–80 zł. Jako dodatek do napojów można także zastosować owoc w postaci soku. Koszt to około 20 zł za 500 ml. Soki kupić można nie tylko w sklepach ze zdrową żywnością, ale także coraz częściej w zwykłych sklepach spożywczych.

Acerola dostępna jest również w preparatach wieloskładnikowych w postaci kremów i maseczek, stosowanych w celu poprawy kondycji skóry.

Acerola – dawkowanie, przeciwwskazania, skutki uboczne

Ile razy dziennie można stosować acerolę? Uzależnione jest to od stężenia wyciągu w produkcie. Dlatego należy zawsze zapoznać się z zamieszczoną ulotką. W przypadku kapsułek to 1–4 kapsułki dziennie, w zależności od producenta. Natomiast sok z aceroli stosuje się dwa razy dziennie po 5 lub 25 ml. Należy pamiętać o zużyciu go w przeciągu kilkunastu dni od otwarcia butelki. Wszystkie substancje, również te zawarte w aceroli, mogą powodować u niektórych osób reakcję alergiczną lub problemy żołądkowo-jelitowe.

Jeśli chodzi o acerolę w ciąży, to nie ma badań, które potwierdziłyby bezpieczeństwo stosowania któregokolwiek preparatu z wiśni z Barbadosu u kobiet w ciąży, karmiących, a także małych dzieci. Dlatego przed zażyciem należy skonsultować się z lekarzem.