Czym są kolorowe ziemniaki i czym się różnią od tych, które znamy?
Kolorowe ziemniaki (inaczej fioletowe lub truflowe) to niezwykła odmiana ziemniaków (Solanum tuberosum), która wyróżnia się intensywnym, fioletowym zabarwieniem bulw. W Europie po raz pierwszy wspomniano o nich w XIX wieku – opisywano wtedy odmianę o nazwie Vitelotte. Były to ziemniaki sprowadzone z Chile i Peru, a więc z regionów, z których ziemniaki pochodzą pierwotnie.
Przeczytaj również:
Czarny ryż – właściwości, przeciwwskazania, gdzie kupić, jak gotować?
Czym się różnią kolorowe ziemniaki od tradycyjnych odmian?
We Francji fioletowe ziemniaki szybko zyskały uznanie i od wielu lat są tam z powodzeniem uprawiane. Ich wyjątkowy wygląd i walory smakowe sprawiły, że wzbudziły zainteresowanie nie tylko rolników, lecz także miłośników kuchni.
O tych niezwykłych bulwach wspominał nawet Aleksander Dumas – znany pasjonat sztuki kulinarnej.
Twierdził on, że fioletowe ziemniaki są nie tylko smaczniejsze, ale i zdrowsze od białych. W smaku przypominają one inne odmiany, jednak ich aromat jest bardziej wyrazisty i intensywny. Skórka tych ziemniaków jest twardsza, a wszystko, co najcenniejsze, znajduje się w ich wnętrzu.
Kolorowe ziemniaki różnią się nie tylko smakiem, twardością skórki czy właściwościami odżywczymi. Różnica polega na tym, że ich uprawy wymagają innych warunków klimatycznych i glebowych. Bulwy dorastają później i dają nieco mniejszy plon niż tradycyjne odmiany, co przez wiele lat ograniczało ich popularność i sprawiało, że nie były uprawiane w Europie na dużą skalę. Do Polski fioletowe ziemniaki sprowadzono dopiero w połowie lat 70. XX wieku. Przez długi czas pozostawały mało znane i rzadko spotykane, aż na początku XXI wieku zainteresowali się nimi szefowie kuchni poszukujący nowych inspiracji kulinarnych.
To właśnie oni przyczynili się do popularyzacji tych niezwykłych warzyw – najpierw w restauracjach o najwyższym standardzie, a następnie na domowych stołach, gdzie kolorowe ziemniaki stały się ciekawym elementem menu.
Ziemniaki o ciekawych kolorach wzbudziły również zainteresowanie badaczy. Naukowcy z Uniwersytetu w Siedlcach (UwS) pracują w Rolniczej Stacji Doświadczalnej im. prof. Feliksa Ceglarka w Zawadach nad kolejnymi odmianami kolorowych ziemniaków.
Przeczytaj również:
Czarny makaron – z czego się robi, jak smakuje, czy jest zdrowy? Przepisy
Kolorowe ziemniaki jako odpowiedź na światowy trend superfoods
Superfoods to umowna nazwa odnosząca się do nieprzetworzonej, naturalnej żywności, która wyróżnia się szczególnie wysoką zawartością składników odżywczych. W trend superfoods dobrze wpisują się kolorowe ziemniaki. Są bogate w antocyjany, które wykazują silne właściwości antyoksydacyjne i chronią komórki organizmu przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.
Antocyjany i polifenole zawarte w miąższu kolorowych ziemniaków mają też korzystny wpływ na zdrowie układu sercowo-naczyniowego. Ponadto wykazują działanie przeciwzapalne, co może przynosić korzyści szczególnie osobom, które zmagają się z chorobami o podłożu zapalnym (np. reumatoidalnym zapaleniem stawów).
Co więcej, kolorowe ziemniaki bogate w antocyjany i błonnik pokarmowy są cenione za to, że poziom cukru we krwi po ich spożyciu wzrasta powoli. W związku z tym mogą być polecane osobom, które zmagają się z: otyłością, insulinoopornością czy cukrzycą.
W ramach ciekawostki warto dodać, że zawartość wspomnianych antocyjanów jest zbliżona do ilości tych związków w: truskawkach, czerwonej cebuli czy kapuście.
Na uwagę zasługuje również fakt, że kolorowe ziemniaki są bogate nie tylko w antocyjany i polifenole. Są również źródłem błonnika pokarmowego, który pomaga: utrzymać prawidłową masę ciała, usprawnić pracę jelit i stabilizować poziom cukru we krwi.
Przeczytaj również:
Śliwki umeboshi – dlaczego są tak zdrowe? Jak je wykorzystać w kuchni?
Ziemniaki o kolorowym miąższu, czyli nowe możliwości w kuchni!
Naukowcy pracują nad dostosowaniem różnych odmian ziemniaków do polskich warunków klimatycznych, ale póki co nie są one jeszcze łatwo dostępne w Polsce. Dlatego, gdy nadarzy się okazja do zakupu, może się pojawić pytanie: do czego użyć takich ziemniaków? Oto kilka pomysłów na proste dania z tym ciekawym produktem!
Sałatka z kolorowych ziemniaków z ziołowym dressingiem
Składniki:
500 g kolorowych ziemniaków,
1 czerwona cebula,
garść rukoli,
kilka pomidorków koktajlowych,
2 łyżki oliwy z oliwek extra virgin,
1 łyżka soku z cytryny,
sól, pieprz, świeże zioła (np. koperek, natka pietruszki).
Przygotowanie:
Ziemniaki ugotuj w mundurkach, wystudź i pokrój według uznania (np. w plasterki).
Dodaj pokrojoną cebulę i pomidorki przekrojone na pół.
Wymieszaj oliwę z sokiem z cytryny, dopraw solą i pieprzem.
Polej dressingiem, dodaj rukolę i posyp świeżymi ziołami.
Kolorowe ziemniaki z patelni z czosnkiem i rozmarynem
Składniki:
400 g kolorowych ziemniaków,
2 ząbki czosnku,
2 łyżki oliwy z oliwek extra virgin,
świeży rozmaryn,
sól i pieprz.
Przygotowanie:
Ziemniaki umyj, pokrój w plasterki i ugotuj al dente.
Na patelni rozgrzej oliwę, dodaj czosnek i rozmaryn.
Wrzuć ziemniaki i smaż, aż będą złociste i chrupiące.
Dopraw solą i pieprzem, podawaj jako dodatek do mięsa lub sałatek.
Przeczytaj również:
Wysokobiałkowe sałatki – co dają? Przepisy
Puree z fioletowych ziemniaków
Składniki:
500 g fioletowych ziemniaków,
2 łyżki masła,
50 ml mleka 2%,
sól do smaku.
Przygotowanie:
Ziemniaki obierz, ugotuj do miękkości i odcedź.
Dodaj masło i mleko, następnie rozgnieć tłuczkiem.
Dopraw solą.
Podawaj jako efektowny, kolorowy dodatek do dań głównych.
Domowe „chipsy” z kolorowych ziemniaków
Składniki:
kolorowe ziemniaki,
oliwa z oliwek extra virgin,
sól morska.
Przygotowanie:
Ziemniaki cienko pokrój.
Ułóż na blasze wyłożonej papierem do pieczenia.
Skrop oliwą i posyp solą.
Piecz w 200°C przez 15–20 min, aż staną się chrupiące.
Krem z fioletowych ziemniaków z nutą czosnku i tymianku
Składniki:
400 g fioletowych ziemniaków,
1 mała cebula,
1 ząbek czosnku,
500 ml domowego bulionu warzywnego,
1 łyżka oliwy z oliwek extra virgin,
1 łyżeczka suszonego tymianku (lub świeżego),
50 ml mleka lub napoju roślinnego,
sól i pieprz do smaku,
opcjonalnie: łyżka jogurtu naturalnego, łyżka pestek dyni do dekoracji.
Przygotowanie:
Ziemniaki obierz i pokrój w kostkę.
Na oliwie zeszklij drobno posiekane cebulę i czosnek.
Dodaj ziemniaki, zalej bulionem i gotuj ok. 20 min, aż będą miękkie.
Wsyp tymianek, dopraw solą i pieprzem.
Zblenduj wszystko na gładki krem, wlej mleko i podgrzej jeszcze chwilę.
Podawaj z: kleksem jogurtu, listkami świeżego tymianku i pestkami dyni.
Ziemniaki o kolorowym miąższu wzbudzają zainteresowanie, ponieważ nie są typowym produktem na polskich stołach. Jednak, jeśli mamy okazję do ich zakupu, warto o nim pomyśleć. Dlaczego? Bo kolorowe ziemniaki urozmaicają jadłospis nie tylko pod względem koloru (choć i to jest bardzo ważne – szczególnie w przypadku małych niejadków czy osób dorosłych zmagających się z osłabionym apetytem). W kolorowym miąższu kryją się cenne dla zdrowia składniki m.in. antocyjany o działaniu antyoksydacyjnym i przeciwzapalnym.
