Czym są śliwki umeboshi?
Czy przekąska o intensywnie kwaśno-słonym smaku może stać się elementem zdrowego jadłospisu? Okazuje się, że tak – przykładem jest japońska śliwka umeboshi. To w istocie suszony i solony owoc, a sama nazwa umeboshi pochodzi od dwóch japońskich wyrazów: ume – „śliwka” (odmiany Pronus) oraz boshi – „suszyć”.
Ume to popularna w Azji śliwka, która z biologicznego punktu widzenia jest tak naprawdę morelą, choć w języku powszechnie funkcjonuje jako „śliwka”. Można je także spotkać pod nazwą mume.
Przeczytaj również:
Grzyby reishi – właściwości odżywcze i zdrowotne, wskazania i przeciwwskazania, zastosowanie, gdzie kupić?
Skąd pochodzą śliwki japońskie?
Suszone śliwki umeboshi dotarły do Japonii z Chin kilkaset lat temu. Spożywano je głównie w celach prozdrowotnych lub jako wzmacniającą przekąskę.
Z umeboshi korzystali zwłaszcza samurajowie. Podczas wojen i długich pobytów poza domem potrzebowali wartościowego i lekkiego pokarmu. Strzałem w dziesiątkę okazywały się właśnie umeboshi.
Obecnie śliwki te często spożywa się podczas: przeziębienia, grypy lub... kaca. Dzięki wysokiej zawartości kwasu cytrynowego i soli pomagają nawodnić organizm i dodać energii, a ich intensywny smak skutecznie pobudza apetyt.
Przeczytaj również:
Ryba fugu – właściwości trującej ryby, przyrządzanie, jak działa jej trucizna?
Jak wygląda śliwka umeboshi?
Śliwki umeboshi są małe, okrągłe i zwykle mają mocno pomarszczoną skórkę. W okolicach czerwca zbiera się żółte śliwki ume, które następnie myje się, obtacza w soli i umieszcza w beczkach, gdzie moczą się we własnym soku przez ok. 2 tygodnie.
Często dodaje się do nich zioło shiso (znane też jako pachnotka zwyczajna lub perilla), które nadaje im czerwony kolor, a potem owoce suszy się na słońcu przez kilka dni. Tak przygotowane umeboshi mają intensywnie kwaśno-słony smak i mogą być przechowywane przez wiele miesięcy.
Składniki odżywcze śliwek umeboshi
Surowe śliwki ume zawierają w swoim składzie:
wapń;
fosfor;
żelazo;
foliany;
magnez;
witaminę C.
Śliwki te podczas marynowania wytwarzają także kwasy organiczne, np.: kwas mlekowy, kwas bursztynowy, jabłkowy czy cytrynowy. Oprócz tego po dodaniu soli (często soli morskiej) rośnie w nich zawartość sodu.
Przeczytaj również:
Dziki ryż – właściwości, wartości odżywcze, indeks glikemiczny, przeciwwskazania, przepisy, cena
Jakie są właściwości zdrowotne śliwki umeboshi?
Śliwki te od dawna znane są w medycynie japońskiej jako składnik o wielu prozdrowotnych właściwościach. Wśród najważniejszych warto wymienić:
Działają przeciwdrobnoustrojowo – kwasy, które wydzielają się podczas marynowania, pomagają zwalczać bakterie i wirusy. Co ciekawe, dawniej stosowano je jako naturalny środek konserwujący.
Wspomagają trawienie – podczas przechowywania śliwek umeboshi w beczkach dochodzi do wytworzenia składników, które: wspierają pracę jelit, ułatwiają trawienie i łagodzą dolegliwości żołądkowo-jelitowe.
Spowalniają procesy starzenia – obecne w nich witaminy, składniki mineralne i polifenole pomagają zwalczać wolne rodniki, których nadmiar przyczynia się do niszczenia komórek i przyspieszania starzenia organizmu.
Zmniejszają objawy choroby lokomocyjnej – w Japonii często stosuje się je jako środek zwalczający nudności podczas podróży. Prawdopodobnie ma to związek z ich kwaśnym smakiem i właściwościami orzeźwiającymi.
Wzmacniają odporność – głównie ze względu na wysoką zawartość witaminy A i kwasów organicznych – zwłaszcza kwasu cytrynowego.
Łagodzą objawy kaca – wysoka zawartość soli pomaga dostarczyć sodu, który wpływa na uzupełnianie elektrolitów utraconych podczas odwodnienia po spożyciu alkoholu, łagodząc w ten sposób objawy kaca.
Działa alkalizująco – związki w nich obecne wspomagają utrzymać równowagę kwasowo-zasadową i utrzymanie odpowiedniego pH.
Przeczytaj również:
Czarny makaron – z czego się robi, jak smakuje, czy jest zdrowy? Przepisy
Gdzie można kupić śliwki umeboshi?
Śliwki te nie są obecnie tak powszechnie u nas dostępne jak np. suszone morele czy żurawina. Zwykle można je dostać m.in. w: sklepach z asortymentem azjatyckim, hipermarketach na dziale kuchni świata lub w sprzedaży internetowej.
Do czego służą śliwki umeboshi?
Śliwki umeboshi są przede wszystkim dodatkiem do posiłków podkreślającym smak: ryżu, sałatek czy dań rybnych, a także składnikiem past i przypraw takich jak furikake czy ochazuke.
Obecnie śliwki umeboshi są spożywane coraz rzadziej. Przede wszystkim młodsze pokolenia w Japonii częściej wybierają nowoczesne, słodsze lub mniej intensywne w smaku przekąski. Niestety tradycyjny, kwaśno-słony smak umeboshi nie trafia w gusta wielu osób.
Ponadto zmienił się styl życia Japończyków. Ludzie jedzą więcej gotowych dań i rzadziej przygotowują tradycyjne posiłki w domu, w których umeboshi były standardowym dodatkiem. Rośnie też dostępność zagranicznych produktów i fast foodów, które wypierają tradycyjne smaki, co również wpływa na spadek popularności tego przysmaku.
Przeczytaj również:
Krewetki – czy są zdrowe? Jak jeść krewetki?
Jak jeść śliwki umeboshi?
Śliwki japońskie w formie marynowanej można jeść na wiele sposobów. Sprawdzą się zarówno jako przekąska, jak i dodatek do dań słodkich czy wytrawnych. Oto przykłady ich zastosowania:
Dodatek do ryżu – najczęściej umeboshi są podawane jako składnik dań na bazie ryżu np. do środka kulki ryżowej onigiri.
Pasta do potraw – aby uzyskać pastę, śliwki (po usunięciu pestki) rozgniata się widelcem lub miksuje w blenderze. Dla podkreślenia smaku można dodać do nich miód lub przyprawy.
Składnik sushi – można je dodać w formie pokrojonej lub jako pastę.
Do sałatek – tak jak w przypadku sushi tutaj również sprawdzą się kawałki śliwki lub pasta będąca elementem dressingu.
Składnik furikake – jest to tradycyjna przyprawa japońska, w której znajdują się m.in. wodorosty nori czy sezam. Przyprawę tę wykorzystuje się do posypywania ryżu.
Składnik ochazuke – jest to proste danie na bazie ryżu i innych dodatków np. ryb czy wodorostów, które zalewa się zieloną herbatą.
Inne – oprócz tego umeboshi można dodawać, np. do: sosów, zup, marynat, dressingów, napojów, dań z makaronem czy pierożków.
Co można zrobić ze śliwek umeboshi?
Nie trzeba jechać do Japonii ani sprowadzać egzotycznych składników, aby przygotować smaczną potrawę z umeboshi. Oto prosty przepis na kulki z ryżem z ich dodatkiem.
Onigiri z umeboshi
Składniki (na 4 kulki):
2 szklanki ryżu japońskiego (krótkoziarnistego), ugotowanego;
4–5 śliwek umeboshi;
1–2 łyżeczki prażonego sezamu;
arkusze nori do owinięcia.
Przygotowanie:
Usuń pestki z marynowanych śliwek. Śliwki drobno posiekaj.
Do miski z ugotowanym ryżem dodaj posiekane śliwki oraz uprażony biały sezam. Delikatnie wymieszaj wszystkie składniki.
Podziel ryż na 4 równe porcje.
Przygotuj 2 miseczki – jedną z wodą, drugą z solą morską. Zwilż dłonie wodą, a następnie zanurz 2 palce w soli i delikatnie rozprowadź ją po dłoniach. Nabierz porcję ryżu i uformuj ją w trójkąt.
Na koniec owiń onigiri arkuszem nori do 1/3 wysokości i gotowe.
