Skąd się bierze kac i od czego zależy?

Jakie są objawy kaca?

Zatrucie alkoholowe potocznie zwane kacem to reakcja organizmu na niekorzystne działanie metabolitów alkoholu na komórki. Przemiany alkoholu etylowego zawartego w różnych trunkach zachodzą głównie w wątrobie. Stopień nasilenia objawów kaca zależny jest od wielu różnych czynników - wieku, tolerancji, ilości i rodzaju spożytego alkoholu, odstępu czasu pomiędzy poszczególnymi jego dawkami i wielu innych. Niepodważany jest fakt, że każda osoba ma inna tolerancję. Ta zależy od rasy, czynników genetycznych i aktywności enzymu rozkładającego alkohol - dehydrogenazy alkoholowej.

Najczęstszymi objawami kaca jest:

• ból głowy,
• ogólne zmęczenie,
• trudności z koncentracją,
• suchość w jamie ustnej,
• pragnienie i wiele innych przykrych zjawisk.

Jakie są przyczyny kaca?

Alkohol wchłaniany jest do organizmu w różnych odcinkach przewodu pokarmowego. Absorbowany jest już w jamie ustnej, a dalej w żołądku i jelitach

Część etanolu trafia więc szybko do krwiobiegu już w pierwszych sekundach po spożyciu jest transportowana do wszystkich komórek ciała organizmu. Pozostała większa część alkoholu trafia do jelita, skąd wchłoniętą wędruje z krwią do wątroby. Narządem przejmującym cały ciężar metabolizowania alkoholu jest wątroba. Jego częste i nadmierne spożycie prowadzi do wielu chorób wątroby. W pierwszej kolejności jest najczęściej alkoholowe stłuszczenie wątroby.

Główną rolę w procesie przemian alkoholu etylowego do jego metabolitów odgrywają dwa enzymy: dehydrogenaza alkoholowa i dehydrogenaza aldehydowa. Metabolizm przebiega w dwóch fazach. Najpierw etanol przekształcany jest w toksyczny aldehyd octowy. To właśnie ta substancja jest odpowiedzialna za odczuwane przykre skutki zatrucia alkoholem. Kolejną fazą procesu jest przekształcenie aldehydu octowego przez dehydrogenazę aldehydową w kwas octowy, który z kolei wchodzi w dalsze przemiany.

Pewna część skutków ubocznych spożycia dużej ilości alkoholu jest także związana z faktem, iż odwadnia on organizm. Powoduje bowiem zmniejszenie wydzielania wazopresyny, czyli hormonu antydiuretycznego. Prowadzi to do zwiększonej utraty płynów. Wraz z nimi organizm traci także elektrolity.

Przeczytaj też: Czym jest choroba alkoholowa?

Jak szybko ustępuje kac?

Szybkość, z jaką organizm metabolizuje alkohol, jest kwestią bardzo indywidualną. Jest to związane z genem, który koduje wydzielanie dehydrogenazy aldehydowej. Osoby, które mają bardziej aktywną formę genu, szybciej metabolizują etanol i w związku z tym szybciej pozbywają się uciążliwych objawów zatrucia.

Dodatkowo mogą spożyć więcej alkoholu, wolniej wprowadzając się w stan upojenia. Są również mutacje genu, które występują najczęściej u populacji dalekowschodnich, sprawiające, że w związku z wolnym tempem przekształcania aldehydu octowego na kwas octowy osoba spożywająca alkohol doświadcza silnych objawów zatrucia już przy niewielkiej ilości spożytego etanolu.

Dużo zależy od tego ile i jakiego alkoholu wypiliśmy. To, jak silny jest kac, zależy od tego czy spożywaliśmy posiłek, na bieżąco uzupełnialiśmy płyny.

Co na kaca? Co pić po spożyciu alkoholu?

Mówiąc o niebezpiecznych skutkach nadużywania alkoholu, należy wspomnieć o hipoglikemii. Alkohol powoduje spadek stężenia glukozy we krwi. Glukoza jest podstawowym źródłem energii dla komórek. Niski cukier może nasilać dokuczliwe objawy kaca - ból głowy, nudności, osłabienie.

Odczuwanym niemal przez wszystkich problemem po mocno zabawowej nocy jest silne pragnienie. Często utożsamiane jest z kacem.

Jeżeli tylko do tej pory nie występowały zaburzenia glikemii, na kaca należy wypić dużą ilość płynu, najlepiej bogate w cukry.

Hipoglikemia to niebezpieczne dla zdrowia i życia zjawisko, polegające na znacznym spadku poziomu glukozy we krwi. Należy pamiętać, że to glukoza stanowi podstawowe paliwo dla komórek. W przypadku mózgu i czerwonych krwinek jest to jedyne źródło energii, jakie te tkanki mogą wykorzystać.

Proces metabolizowania etanolu zachodzący w wątrobie powoduje szereg zjawisk biochemicznych, wpływających na zmianę potencjału oksydacyjno-redukcyjnego tego organu. Prowadzi to do poważnych zaburzeń metabolizmu węglowodanów. Zahamowaniu ulega proces glukoneogenezy, czyli powstawania glukozy ze składników niecukrowych. Mówiąc bardziej obrazowo, wątroba jest tak bardzo pochłonięta przetwarzaniem etanolu, że nie zawsze jest w stanie sprostać innym zadaniom, jakie spełnia w organizmie. Należy dodać, że skutkiem tego może być spadek tempa metabolizmu węglowodanów, jak i tłuszczów nawet o 50%.