Batony proteinowe (białkowe) – czy są zdrowe?

Batony proteinowe – co to za produkty?

Jak sama nazwa wskazuje, batony proteinowe to produkty charakteryzujące się podwyższoną zawartością białka. Zgodnie z definicją w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności, za źródło białka uznaje się produkt, w którym co najmniej 12% energii pochodzi z białka. Czymś innym jest baton wysokobiałkowy – taka nazwa jest zarezerwowana dla przekąsek, w którym minimum 20% energii pochodzi z białka.

Podwyższona zawartość białka w tego typu produktach wynika z dodatku białka mleka lub białka pochodzenia roślinnego (może być to np. białko sojowe czy białko grochu).

Najlepsze batony proteinowe – jaki jest ich skład?

Dobre białkowe batony powinny mieć jak najkrótszy skład. Ich bazę stanowią często: orzechy arachidowe, orzechy laskowe, migdały czy duszone daktyle. Inne dobrej jakości dodatki, które decydują o smaku, to np.: kakao, tapioka, siemię lniane czy ekspandowane zboża.

Dobrze, jeśli pyszny batonik proteinowy zawiera też składniki, które są dobrym źródłem błonnika pokarmowego. To sprawia, że zapewnia uczucie sytości na dłużej i ma korzystny wpływ na perystaltykę jelit. Takimi składnikami bogatymi w błonnik pokarmowy są np. łuski babki płesznik.

Wysokiej jakości batony proteinowe zawierają również dodatek witamin i składników mineralnych. Mogą być to:

• Witamina C – niezbędna do syntezy kolagenu i ochrony komórek przed działaniem wolnych rodników, które powstają podczas intensywnego wysiłku fizycznego.

• Witaminy z grupy B – potrzebne do prawidłowego funkcjonowania mięśni, układu nerwowego i przemian składników odżywczych.

• Magnez – ważny dla sprawnej pracy mięśni i układu nerwowego.

Jednak tak naprawdę ich najważniejszym składnikiem jest białko. Zazwyczaj jest to koncentrat białek serwatkowych, ale w sprzedaży dostępne są też proteinowe batony z białkiem roślinnym.

Przeczytaj również:

Wysokobiałkowe sałatki – co dają? Przepisy

Idealny baton białkowy – czego nie ma w składzie?

Wiesz już, co powinna zawierać dobra wysokobiałkowa przekąska. W takim razie czas przyjrzeć się składnikom, których lepiej unikać.

Wysokiej jakości proteinowe batony to te, które nie mają dodatku cukru. Nie oznacza to jednak, że nie są słodkie. Słodyczy nadają im zamienniki cukru, takie jak, np.: ksylitol, erytrytol czy sorbitol. W ich składzie nie ma miejsca też dla oleju palmowego, który jest źródłem nasyconych kwasów tłuszczowych (ich spożycie należy ograniczyć do minimum).

Inne składniki, których nie powinien mieć w składzie wysokobiałkowy baton, to:

• syrop glukozowy,

• syrop glukozowo-fruktozowy,

• syrop ryżowy,

• półsyntetyczne emulgatory, spulchniacze.

Czy baton wysokobiałkowy to zdrowa przekąska?

Czy pyszny batonik proteinowy może być zdrową przekąską? Tak, ale wszystko zależy od jego składu. Nie powinny się znajdować się w nim składniki, takie jak: różnego rodzaju syropy, olej palmowy czy duże ilości dodatków (emulgatory, spulchniacze i substancje zagęszczające).

Zaleca się, aby wprowadzić do diety również inne produkty bogate w białko i inne składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wysoką zawartość białka mają, np.: mięso drobiowe, dorsz, ser twarogowy, jogurt islandzki typu skyr czy nasiona roślin strączkowych.

Przeczytaj również:

Dieta białkowa – efekty, zasady, fazy i jadłospis

Dla kogo są batoniki proteinowe?

Batony proteinowe przeznaczone są przede wszystkim dla osób aktywnych fizycznie, ponieważ zawarte w nich białko wspiera regenerację oraz rozwój tkanki mięśniowej. Ich spożycie może również sprzyjać lepszej adaptacji fizjologicznej po treningu. Dzięki temu, że są łatwe do przewiezienia i smaczne, można bez trudu zabrać je na zajęcia sportowe.

Sprawdzą się jednak nie tylko po wysiłku fizycznym – mogą być także sycącą przekąską w pracy czy w podróży. Wysoka zawartość białka pomaga dłużej utrzymać uczucie sytości, co czyni je korzystniejszą opcją w porównaniu ze zwykłymi słodkimi batonami.

Choć najlepiej wybierać nieprzetworzone, domowe posiłki, baton białkowy może być dobrą alternatywą, gdy nie ma do nich dostępu.

Domowe batony białkowe bez dodatku cukru – przepisy

Batony proteinowe są dostępne w większości popularnych marketów. Jednak nie wszystkie z nich mają dobry skład, dlatego dobrym pomysłem może być zrobienie własnych batoników bez dodatku cukru i innych zbędnych dodatków.

Baton białkowy z masłem orzechowym i płatkami owsianymi (bez pieczenia)

Składniki (ok. 6 batonów):

• 1 szklanka płatków owsianych zwyczajnych lub górskich;

• 1/2 szklanki masła orzechowego 100%;

• 2 miarki odżywki białkowej (waniliowa lub czekoladowa);

• 1/3 szklanki mleka roślinnego (migdałowe, sojowe, owsiane bez dodatku cukru);

• 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego (opcjonalnie);

• garść posiekanych orzechów lub nasion (opcjonalnie).

Przygotowanie:

1. W misce wymieszać płatki owsiane i odżywkę białkową.

2. Podgrzać delikatnie masło orzechowe z mlekiem roślinnym, aż stanie się płynne.

3. Połączyć suche i mokre składniki, wymieszać na zwartą masę.

4. Przełożyć do foremki wyłożonej papierem, docisnąć.

5. Wstawić do lodówki na minimum 1 godzinę.

6. Pokroić na batony.

Przeczytaj również:

Proteiny – czym są i gdzie występują? Proteiny a odchudzanie

Czekoladowo-orzechowe batony proteinowe

Składniki (ok. 8 batonów):

• 1 szklanka zmielonych migdałów lub mąki migdałowej;

• 2 miarki odżywki białkowej czekoladowej;

• 2 łyżki kakao bez dodatku cukru;

• 1/2 szklanki jogurtu greckiego;

• 3 łyżki masła migdałowego lub orzechowego;

• szczypta soli;

• kilka kropel słodzika (np. stewii).

Przygotowanie:

1. W misce połączyć mąkę migdałową, białko i kakao.

2. Dodać masło orzechowe, jogurt i sól – mieszać do uzyskania gęstej, lepkiej masy.

3. W razie potrzeby dodać 1–2 łyżki jogurtu, jeśli masa jest zbyt sucha.

4. Przełożyć masę do formy, wyrównać.

5. Schłodzić w lodówce przez 2–3 godziny.

6. Pokroić w prostokąty.

Kokosowe batony białkowe z nasionami

Składniki (ok. 10 batonów):

• 1,5 szklanki wiórków kokosowych;

• 2 miarki odżywki białkowej waniliowej;

• 4 łyżki oleju kokosowego w formie płynnej;

• 1/2 szklanki mleka kokosowego (gęstego);

• 1 łyżka nasion chia lub siemienia lnianego;

• opcjonalnie: 80–100 g gorzkiej czekolady 85% do polewy.

Przygotowanie:

1. Wymieszać wiórki kokosowe z odżywką białkową i chia.

2. Dodać olej kokosowy i mleko kokosowe – mieszać, aż masa będzie lepka i formowalna.

3. Formować małe, podłużne batoniki.

4. Schłodzić 1 godzinę w lodówce.

5. Zanurzyć w roztopionej gorzkiej czekoladzie i ponownie schłodzić (opcjonalnie).

Przeczytaj również:

Gainer – co to? Skład, właściwości, zastosowanie, efekty, skutki uboczne

Orzechowo-daktylowe batony białkowe

Składniki (ok. 8 batonów):

• 1 szklanka płatków owsianych górskich lub zwyczajnych;

• 1 szklanka daktyli suszonych (namoczonych 10 min w ciepłej wodzie);

• 2 miarki odżywki białkowej waniliowej lub naturalnej;

• 1/2 szklanki orzechów włoskich lub nerkowców;

• 2 łyżki masła orzechowego 100%;

• 1 łyżka nasion chia (opcjonalnie);

• szczypta soli.

Przygotowanie:

1. Odsączyć daktyle i zmiksować na gładką, kleistą pastę.

2. W osobnej misce rozdrobnić orzechy (lekko, by pozostały kawałki).

3. Wymieszać: płatki owsiane, białko, orzechy, chia i sól.

4. Dodać masło orzechowe oraz pastę daktylową i wyrabiać, aż powstanie jednolita, lepka masa.

5. Przełożyć do foremki wyłożonej papierem i dobrze docisnąć.

6. Schłodzić w lodówce 1-2 godziny.

7. Pokroić na batony.