WyleczTo

Trawa cytrynowa – właściwości, zastosowanie, przepisy, gdzie kupić?

9 października 2024
(pierwsza publikacja: 15 października 2019)
Marzena Rojek
Marzena Rojek
Marzena Rojek

dietetyk

Palczatka cytrynowa to trawa z rodziny wiechlinowatych. Jest rośliną znajdującą szerokie zastosowanie kulinarne w wielu kuchniach świata. Wykorzystuje się ją także w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym oraz kosmetycznym. Trawa cytrynowa charakteryzuje się szczególnym, cytrusowym aromatem, który zawdzięcza licznym aktywnym fitozwiązkom. Warto pamiętać, że substancje te mogą korzystnie oddziaływać na zdrowie człowieka.

Trawa cytrynowa – właściwości, zastosowanie, przepisy, gdzie kupić?
Fotolia

Trawa cytrynowa – uprawa i charakterystyka

Trawa cytrynowa zaliczana jest do traw z rodziny wiechlinowatych. Pochodzi z rejonów południowo-wschodniej Azji. Naturalnie rośnie w gęstych kępach mogących sięgać 3 metrów wysokości. Uprawiana jest na obszarach strefy międzyzwrotnikowej. Dobrym przykładem są tutaj kraje basenu Morza Śródziemnego. Liście trawy cytrynowej mają charakterystyczne ostre brzegi. Jej kwiatostany, złożone z kłosów, znajdują się na szczycie źdźbła. Drobne kwiaty mają barwę zielonkawo-czerwoną. Roślina ta preferuje odpowiednio gorący klimat, nie jest mrozoodporna. Trawa cytrynowa w ogrodzie może być uprawiana tylko przy dodatnich temperaturach. W okresie zimy należy przesadzić ją i umieścić w odpowiednio ciepłych warunkach. Trawa cytrynowa w doniczce może być swobodnie przechowywana w domu.

Trawa cytrynowa – właściwości

Trawa cytrynowa jest źródłem soli mineralnych, m.in. żelaza, manganu oraz potasu. Zawiera także pewne ilości folianów. To, co jednak stanowi o wartości tej rośliny, to liczne składniki bioaktywne, takie jak polifenole oraz związki rozpuszczalne w tłuszczach. Zarówno z żywej, jak i suchej rośliny pozyskuje się olejek lemongrasowy (olejek eteryczny), który zawiera m.in. mircen, geraniol, nerol, alfa-terpineol czy cytral. Trawa cytrynowa właściwości lecznicze zawdzięcza zawartości właśnie tych substancji. Działają one przeciwdepresyjnie, poprawiają koncentrację i korzystnie wpływają na pamięć. Niektóre z nich, jak np. cytral mają potencjał antynowotworowy. Posiadają właściwości antybakteryjne, hamujące rozwój grzybów i pierwotniaków. Wykorzystuje się ich działanie odkażające.

Warto również wspomnieć o potencjale przeciwzapalnym oraz antyoksydacyjnym substancji znajdujących się w trawie cytrynowej. Neutralizują one nadmiar wolnych rodników, dzięki czemu przyczyniają się do redukcji ryzyka wielu chorób cywilizacyjnych oraz zwolnienia procesów starzenia się organizmu. Trawa cytrynowa suszona i świeża jest także źródłem związków działających lekko moczopędnie. W fitoterapii wykorzystuje się je również w leczeniu niestrawności. Mają właściwości pobudzające wydzielanie soków trawiennych. Trawa cytrynowa pobudza krążenie. Stosowanie trawy cytrynowej zewnętrznie zmniejsza wydzielanie łoju, odkaża, znosi zapach potu i odświeża.

Trawa cytrynowa – zastosowanie

Trawa cytrynowa ma bardzo szerokie zastosowanie. Jej właściwości prozdrowotne wykorzystuje się pomocniczo w leczeniu problemów takich jak niestrawność, zaburzenia nastroju, infekcje, ale może też stanowić element profilaktyki dużej części chorób cywilizacyjnych, np. miażdżycy, cukrzycy czy nowotworów. Trawa cytrynowa mielona, w postaci suchych oraz świeżych liści jest powszechnie stosowana w kuchni azjatyckiej. Służy do przyprawiania dań mięsnych, rybnych, ale też do aromatyzowania napojów, np. yerba mate.

Palczatka znalazła też liczne zastosowania w przemyśle chemicznym i kosmetycznym. Wszystko za sprawą charakterystycznego aromatu olejku lemongrasowego. Jest również uprawiana jako wieloletnia roślina ozdobna. Ma dodatkowo właściwości odstraszające komary.

Trawa cytrynowa – przepisy

Jadalną częścią trawy cytrynowej są bulwy oraz podstawy liści. Roślina ta może być spożywana pod różną postacią. Znajduje zastosowanie zarówno jako świeża trawa cytrynowa, jak i w postaci suszonej trawy cytrynowej. Sporządza się z niej napary, ale także aromatyzuje inne napoje. Herbata z dodatkiem trawy cytrynowej będzie odznaczała się szczególnym cytrusowym posmakiem. Roślinę tę można stosować jako przyprawę do dań z drobiu, owoców morza, ryb, zup, makaronów, ryżu, wyrobów cukierniczych. Oto przykładowe przepisy z trawą cytrynową.

Tajska sałatka z wołowiną

Składniki:

  • 300 g polędwicy wołowej,
  • świeże papryczki chili bez pestek,
  • czerwona cebula,
  • garść pomidorków koktajlowych,
  • szczypiorek,
  • trawa cytrynowa świeża,
  • sok z limonki – 2 łyżki,
  • sos rybny – 1 łyżka,
  • świeża kolendra – 2 łyżki posiekanej,
  • garść świeżych liści mięty.

Przygotowanie: mięso umyj i pokrój w cienkie plasterki, następnie ugotuj. Zostaw szklankę ugotowanego wywaru. Cebulę potnij w piórka, papryczkę w plasterki, a trawę cytrynową posiekaj. Pomidorki podziel na ćwiartki. Wszystkie składniki wymieszaj z pozostałą szklanką wywaru.

Lemoniada z trawy cytrynowej i imbiru

Składniki:

  • trawa cytrynowa,
  • mały kawałek imbiru,
  • sok z połowy cytryny,
  • kilka kostek lodu,
  • miód do smaku.

Przygotowanie: trawę cytrynową posiekaj, imbir zetrzyj na tarce. Zalej je ½ szklanki wrzątku i parz około 5 minut. Następnie powstały napar odcedź i przelej do większego naczynia. Dolej zimnej wody, soku z cytryny i wymieszać z kostkami lodu oraz miodem.

Warto pamiętać, że olejek lemongrasowy ma mocny aromat. Nieprawidłowo używany będzie dominował smak potraw.

Trawa cytrynowa – gdzie kupić, w jakiej cenie?

Palczatkę cytrynową można kupić zarówno w postaci świeżej, jak również jako suszoną trawę cytrynową. Bywa dostępna także jako trawa cytrynowa marynowana. Wiele osób zastanawia się, gdzie kupić trawę cytrynową. Jest ona dostępna zwykle w dużych, dobrze wyposażonych sklepach spożywczych na dziale z żywnością azjatycką. Można również dostać ją w sklepach internetowych, sklepach ze zdrową żywnością i w zielarniach. Dosyć powszechnie spotyka się ją pod postacią mielonej przyprawy. Jej cena waha się od około 10 złotych za 100 g świeżej rośliny. Suszona trawa cytrynowa kosztuje około 3 złotych za opakowanie 50 g. Trawa cytrynowa przeciwwskazania ma ograniczone do kobiet w okresie ciąży.

Bibliografia

W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.  Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Wylecz.to.

  • Negrelle R. R. B., Gomes E. C., Cymbopogon citratus (DC.) Stapf: chemical composition and biological activities. Rev. Bras. Pl. Med., 2007, 9, 1, 80–92;
  • Kmiecik D. i wsp., Palczatka cytrynowa (Cymbopogon citratus L.) jako składnik nowej żywności bioaktywnej. Pol. Tow. Technol. Żywności, Kraków 2016, s. 156–165;
  • Ganjewala D., Cymbopogon essential oil: chemical compositiona and bioactivities. Int. J. Essential Oil Therap., 2009, 3: 56–65;
  • Kiełtyka-Dadasiewicz A. (red.), Rośliny w nowoczesnej kosmetologii. Wydawnictwo Akademickie Wyższej Szkoły Społeczno-Przyrodniczej im. Wincentego Pola, Lublin 2016;
  • www.kuchniaplus.pl;
  • www.rozanski.li/145/trawka-cytrynowa-w-fitoterapii-cymbopogon-citratus/.
Opublikowano: 15 października 2019
Aktualizacja: 9 października 2024

Więcej na ten temat