WyleczTo

Trawa cytrynowa – właściwości, zastosowanie, przepisy, gdzie kupić?

9 października 2024
(pierwsza publikacja: 15 października 2019)
Marzena Rojek
Marzena Rojek
Marzena Rojek

dietetyk

Palczatka cytrynowa to trawa z rodziny wiechlinowatych. Jest rośliną znajdującą szerokie zastosowanie kulinarne w wielu kuchniach świata. Wykorzystuje się ją także w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym oraz kosmetycznym. Trawa cytrynowa charakteryzuje się szczególnym, cytrusowym aromatem, który zawdzięcza licznym aktywnym fitozwiązkom. Warto pamiętać, że substancje te mogą korzystnie oddziaływać na zdrowie człowieka.

Trawa cytrynowa.
Fotolia

Trawa cytrynowa – uprawa i charakterystyka

Trawa cytrynowa zaliczana jest do traw z rodziny wiechlinowatych. Pochodzi z rejonów południowo-wschodniej Azji. Naturalnie rośnie w gęstych kępach mogących sięgać 3 metrów wysokości. Uprawiana jest na obszarach strefy międzyzwrotnikowej. Dobrym przykładem są tutaj kraje basenu Morza Śródziemnego. Liście trawy cytrynowej mają charakterystyczne ostre brzegi. Jej kwiatostany, złożone z kłosów, znajdują się na szczycie źdźbła. Drobne kwiaty mają barwę zielonkawo-czerwoną. Roślina ta preferuje odpowiednio gorący klimat, nie jest mrozoodporna. Trawa cytrynowa w ogrodzie może być uprawiana tylko przy dodatnich temperaturach. W okresie zimy należy przesadzić ją i umieścić w odpowiednio ciepłych warunkach. Trawa cytrynowa w doniczce może być swobodnie przechowywana w domu.

Trawa cytrynowa – właściwości

Trawa cytrynowa jest źródłem soli mineralnych, m.in. żelaza, manganu oraz potasu. Zawiera także pewne ilości folianów. To, co jednak stanowi o wartości tej rośliny, to liczne składniki bioaktywne, takie jak polifenole oraz związki rozpuszczalne w tłuszczach. Zarówno z żywej, jak i suchej rośliny pozyskuje się olejek lemongrasowy (olejek eteryczny), który zawiera m.in. mircen, geraniol, nerol, alfa-terpineol czy cytral. Trawa cytrynowa właściwości lecznicze zawdzięcza zawartości właśnie tych substancji. Działają one przeciwdepresyjnie, poprawiają koncentrację i korzystnie wpływają na pamięć. Niektóre z nich, jak np. cytral mają potencjał antynowotworowy. Posiadają właściwości antybakteryjne, hamujące rozwój grzybów i pierwotniaków. Wykorzystuje się ich działanie odkażające.

Warto również wspomnieć o potencjale przeciwzapalnym oraz antyoksydacyjnym substancji znajdujących się w trawie cytrynowej. Neutralizują one nadmiar wolnych rodników, dzięki czemu przyczyniają się do redukcji ryzyka wielu chorób cywilizacyjnych oraz zwolnienia procesów starzenia się organizmu. Trawa cytrynowa suszona i świeża jest także źródłem związków działających lekko moczopędnie. W fitoterapii wykorzystuje się je również w leczeniu niestrawności. Mają właściwości pobudzające wydzielanie soków trawiennych. Trawa cytrynowa pobudza krążenie. Stosowanie trawy cytrynowej zewnętrznie zmniejsza wydzielanie łoju, odkaża, znosi zapach potu i odświeża.

Trawa cytrynowa – zastosowanie

Trawa cytrynowa ma bardzo szerokie zastosowanie. Jej właściwości prozdrowotne wykorzystuje się pomocniczo w leczeniu problemów takich jak niestrawność, zaburzenia nastroju, infekcje, ale może też stanowić element profilaktyki dużej części chorób cywilizacyjnych, np. miażdżycy, cukrzycy czy nowotworów. Trawa cytrynowa mielona, w postaci suchych oraz świeżych liści jest powszechnie stosowana w kuchni azjatyckiej. Służy do przyprawiania dań mięsnych, rybnych, ale też do aromatyzowania napojów, np. yerba mate.

Palczatka znalazła też liczne zastosowania w przemyśle chemicznym i kosmetycznym. Wszystko za sprawą charakterystycznego aromatu olejku lemongrasowego. Jest również uprawiana jako wieloletnia roślina ozdobna. Ma dodatkowo właściwości odstraszające komary.

Trawa cytrynowa – przepisy

Jadalną częścią trawy cytrynowej są bulwy oraz podstawy liści. Roślina ta może być spożywana pod różną postacią. Znajduje zastosowanie zarówno jako świeża trawa cytrynowa, jak i w postaci suszonej trawy cytrynowej. Sporządza się z niej napary, ale także aromatyzuje inne napoje. Herbata z dodatkiem trawy cytrynowej będzie odznaczała się szczególnym cytrusowym posmakiem. Roślinę tę można stosować jako przyprawę do dań z drobiu, owoców morza, ryb, zup, makaronów, ryżu, wyrobów cukierniczych. Oto przykładowe przepisy z trawą cytrynową.

Tajska sałatka z wołowiną

Składniki:

  • 300 g polędwicy wołowej,
  • świeże papryczki chili bez pestek,
  • czerwona cebula,
  • garść pomidorków koktajlowych,
  • szczypiorek,
  • trawa cytrynowa świeża,
  • sok z limonki – 2 łyżki,
  • sos rybny – 1 łyżka,
  • świeża kolendra – 2 łyżki posiekanej,
  • garść świeżych liści mięty.

Przygotowanie: mięso umyj i pokrój w cienkie plasterki, następnie ugotuj. Zostaw szklankę ugotowanego wywaru. Cebulę potnij w piórka, papryczkę w plasterki, a trawę cytrynową posiekaj. Pomidorki podziel na ćwiartki. Wszystkie składniki wymieszaj z pozostałą szklanką wywaru.

Lemoniada z trawy cytrynowej i imbiru

Składniki:

  • trawa cytrynowa,
  • mały kawałek imbiru,
  • sok z połowy cytryny,
  • kilka kostek lodu,
  • miód do smaku.

Przygotowanie: trawę cytrynową posiekaj, imbir zetrzyj na tarce. Zalej je ½ szklanki wrzątku i parz około 5 minut. Następnie powstały napar odcedź i przelej do większego naczynia. Dolej zimnej wody, soku z cytryny i wymieszać z kostkami lodu oraz miodem.

Warto pamiętać, że olejek lemongrasowy ma mocny aromat. Nieprawidłowo używany będzie dominował smak potraw.

Trawa cytrynowa – gdzie kupić, w jakiej cenie?

Palczatkę cytrynową można kupić zarówno w postaci świeżej, jak również jako suszoną trawę cytrynową. Bywa dostępna także jako trawa cytrynowa marynowana. Wiele osób zastanawia się, gdzie kupić trawę cytrynową. Jest ona dostępna zwykle w dużych, dobrze wyposażonych sklepach spożywczych na dziale z żywnością azjatycką. Można również dostać ją w sklepach internetowych, sklepach ze zdrową żywnością i w zielarniach. Dosyć powszechnie spotyka się ją pod postacią mielonej przyprawy. Jej cena waha się od około 10 złotych za 100 g świeżej rośliny. Suszona trawa cytrynowa kosztuje około 3 złotych za opakowanie 50 g. Trawa cytrynowa przeciwwskazania ma ograniczone do kobiet w okresie ciąży.

Bibliografia

W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.  Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Wylecz.to.

  • Negrelle R. R. B., Gomes E. C., Cymbopogon citratus (DC.) Stapf: chemical composition and biological activities. Rev. Bras. Pl. Med., 2007, 9, 1, 80–92;
  • Kmiecik D. i wsp., Palczatka cytrynowa (Cymbopogon citratus L.) jako składnik nowej żywności bioaktywnej. Pol. Tow. Technol. Żywności, Kraków 2016, s. 156–165;
  • Ganjewala D., Cymbopogon essential oil: chemical compositiona and bioactivities. Int. J. Essential Oil Therap., 2009, 3: 56–65;
  • Kiełtyka-Dadasiewicz A. (red.), Rośliny w nowoczesnej kosmetologii. Wydawnictwo Akademickie Wyższej Szkoły Społeczno-Przyrodniczej im. Wincentego Pola, Lublin 2016;
  • www.kuchniaplus.pl;
  • www.rozanski.li/145/trawka-cytrynowa-w-fitoterapii-cymbopogon-citratus/.
Opublikowano: 15 października 2019
Aktualizacja: 9 października 2024

Więcej na ten temat